Ποια σοβαρή ασθένεια στο συκώτι μπορεί να κρύβει ο ταραγμένος ύπνος

Ο ανήσυχος ύπνος που χαρακτηρίζεται από συχνές αφυπνίσεις μπορεί να μην οφείλεται στο άγχος, αλλά σε ένα σοβαρό πρόβλημα στο ήπαρ: την μη αλκοολική λιπώδη νόσο του ήπατος, αναφέρουν επιστήμονες από την Ελβετία.

Σε μελέτη που πραγματοποίησαν διαπίστωσαν πως οι πάσχοντες από τη νόσο όχι μόνο ξυπνούν συχνότερα τη νύχτα, αλλά μένουν και περισσότερη ώρα ξύπνιοι. Επιπλέον, κοιμούνται λιγότερο και ο ύπνος τους είναι λιγότερο ποιοτικός απ’ ό,τι των συνομηλίκων τους με υγιές ήπαρ.

Η μη αλκοολική λιπώδης νόσος του ήπατος (ΜΑΛΝΗ) είναι επίσης γνωστή ως «λίπος στο συκώτι». Είναι μία διαταραχή κατά την οποία συσσωρεύεται λίπος στα ηπατικά κύτταρα των πασχόντων. Κύριες αιτίες γι’ αυτήν είναι η παχυσαρκία και η ανθυγιεινή διατροφή.

Η διαταραχή είναι πάρα πολύ συχνή. Προσβάλλει το 30% των ενηλίκων και ποσοστό 7-14% των παιδιών και των εφήβων. Έως το 2040, δε, αναμένεται να προσβάλλει περισσότερο από το 55% των ενηλίκων, κυρίως λόγω της αύξησης της παχυσαρκίας.

Οι πάσχοντες από τη νόσο διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο να εκδηλώσουν σοβαρά προβλήματα υγείας, όπως:

• Ο σακχαρώδης διαβήτης
• Ο καρκίνος του ήπατος
• Η χρόνια νεφρική νόσος
• Η σχετιζόμενη με την ηλικία απώλεια οστεϊκής μάζας
• Τα καρδιαγγειακά νοσήματα

Προγενέστερες μελέτες είχαν εμπλέξει διαταραχές στους κιρκάδιους ρυθμούς (βιολογικό ρολόι) του οργανισμού με την ανάπτυξη της νόσου στο ήπαρ. Η νέα μελέτη όμως έδειξε για πρώτη φορά ότι ο κύκλος ύπνου-αφύπνισης των πασχόντων είναι διαφορετικός απ’ ό,τι στους υγιείς ανθρώπους.

Η μελέτη

Τη μελέτη πραγματοποίησαν επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο της Βασιλείας. Όπως γράφουν στην ιατρική επιθεώρηση Frontiers in Network Physiology, πραγματοποίησαν τη μελέτη τους σε:

• 46 άνδρες και γυναίκες με ΜΑΛΝΗ ποικίλης βαρύτητας (από απλή συσσώρευση λίπους έως κίρρωση του ήπατος)
• 16 υγιείς εθελοντές
• 8 πάσχοντες από κίρρωση του ήπατος άλλης αιτιολογίας

Οι ερευνητές τους ζήτησαν να συμπληρώσουν αναλυτικά ερωτηματολόγια ύπνου. Τους υπέβαλλαν επίσης επί 4 εβδομάδες σε ακτιγραφία. Είναι μία μέθοδος κατά την οποία φορούν μία συσκευή παρόμοια με ρολόι χειρός, η οποία καταγράφει τον κύκλο ύπνου-αφύπνισης όλο το 24ωρο.

Όπως έδειξαν οι καταγραφές της ακτιγραφίας, οι ασθενείς με λιπώδη νόσο στο ήπαρ ξυπνούσαν κατά 55% συχνότερα τη νύχτα. Παρέμεναν επίσης στη συνέχεια ξύπνιοι επί 113% περισσότερη ώρα, απ’ ό,τι οι υγιείς συνομήλικοί τους.

Οι ασθενείς με λίπος στο συκώτι κοιμόντουσαν επίσης συχνότερα και περισσότερο στη διάρκεια της ημέρας. Είχαν επίσης εξίσου κατακερματισμένο και φτωχής ποιότητας ύπνο με τους πάσχοντες από κίρρωση άλλης αιτιολογίας.

Το κυριότερο όμως ήταν πως οι διαταραχές του ύπνου ήταν κοινές, σε όλα τα στάδια της νόσου στο ήπαρ.

Τι ανέφεραν οι ασθενείς

Και οι ίδιοι οι ασθενείς, όμως, ανέφεραν πως ο ύπνος τους ήταν ταραγμένος και ανεπαρκής. Στα ημερολόγιά τους, το 32% των ασθενών με λίπος στο ήπαρ ανέφεραν πως υπέφεραν από διαταραχές ύπνου λόγω στρες. Το αντίστοιχο ποσοστό στους υγιείς εθελοντές ήταν μόλις 6%.

«Τα ευρήματα αυτά υποδηλώνουν ότι οι πάσχοντες από μη αλκοολική λιπώδη νόσο του ήπατος αντιμετωπίζουν σημαντικό κατακερματισμό του ύπνους τους το βράδυ, λόγω συχνή αφύπνισης και δυσκολίας στην επανεκκίνηση του ύπνου», δήλωσε η επικεφαλής ερευνήτρια Dr. Sofia Schaeffer. «Ο κατακερματισμός του ύπνου ως φαίνεται παίζει ρόλο στην παθογένεση της νόσου. Δεν γνωρίζουμε όμως αν η νόσος του ήπατος προκαλεί τη διαταραχή στον ύπνο ή ισχύει το αντίστροφο».

Φωτογραφία: iStock