Κολεκτομή: Τι πρέπει να γνωρίζουμε για την αφαίρεση του εντέρου

Η γνωστή ηθοποιός Βάσω Λασκαράκη αποκάλυψε σε συνέντευξή της ότι ο σύζυγός της, σεφ Λευτέρης Σουλτάτος, χρειάσθηκε να υποβληθεί σε κολεκτομή για γαστρεντερικό πρόβλημα που αντιμετώπιζε.

Όπως εξήγησε, αφαιρέθηκε τμήμα του εντέρου του αλλά «ευτυχώς όλα πήγαν καλά». Πρόσθεσε, όμως, πως «ήταν λίγο δύσκολη η αποθεραπεία».

Όπως αναφέρουν ειδικοί από την Κλινική Μάγιο, στο Ρότσεστερ της Μινεσότα, η κολεκτομή είναι μία χειρουργική μέθοδος με την οποία αφαιρείται τμήμα ή ολόκληρο το κόλον έντερο. Το κόλον αποτελεί το μεγαλύτερο τμήμα του παχέος εντέρου. Είναι ένα όργανο σαν σωλήνας που εκτείνεται από το λεπτό έντερο έως σχεδόν το τέλος της πεπτικής οδού.

Η κολεκτομή εκτελείται για την θεραπεία ή πρόληψη ασθενειών και διαταραχών που προσβάλλουν το κόλον έντερο. Μπορεί να είναι ολική (αφαιρείται ολόκληρο το κόλον έντερο) ή μερική (αφαιρείται τμήμα του). Μπορεί επίσης να είναι ημικολεκτομή (αφαιρείται το δεξιό ή το αριστερό τμήμα του κόλου εντέρου).

Η επέμβαση συνήθως εκτελείται σε συνδυασμό με άλλες, για να ενωθούν τα εναπομείναντα τμήματα της πεπτικής οδού και να διατηρηθεί η λειτουργία της.

Πότε εφαρμόζεται

Οι πιθανές παθήσεις που μπορεί να χρειασθούν αφαίρεση τμήματος ή ολόκληρου του παχέος εντέρου είναι πολλές και διαφορετικές. Άλλες από αυτές είναι καλοήθεις και άλλες κακοήθεις. Ενδεικτικά παραδείγματα είναι:

• Σοβαρή αιμορραγία στο έντερο που δεν μπορεί να ελεγχθεί. Αφαιρείται το τμήμα του εντέρου που αιμορραγεί
• Απόφραξη του εντέρου. Είναι επείγον περιστατικό, μπορεί να χρειασθεί ολική ή μερική κολεκτομή
• Νόσος του Crohn, ελκώδης κολίτιδα. Συνιστάται αφαίρεση εντέρου όταν οι φαρμακευτικές θεραπείες δεν αποδίδουν ή αν εντοπισθούν προκαρκινικές αλλοιώσεις κατά την κολονοσκόπηση
• Εκκολπωματική νόσος. Συνιστάται κολεκτομή όταν υποτροπιάζουν τα εκκολπώματα ή προκαλούν επιπλοκές
• Καρκίνος του παχέος εντέρου. Οι αρχικοί όγκοι ενδέχεται να χρειασθούν αφαίρεση μικρού τμήματος του κόλου εντέρου, οι προχωρημένοι ολόκληρου
• Πολύ υψηλός κίνδυνος καρκίνου του παχέος εντέρου. Συνιστάται προληπτική αφαίρεση σε ασθενείς με πολλούς προκαρκινικούς πολύποδες στο κόλον έντερο. Το ίδιο και σε πάσχοντες από κληρονομούμενα γενετικά νοσήματα που αυξάνουν τον κίνδυνο καρκίνου, όπως η οικογενής αδενωματώδης πολυποδίαση ή το σύνδρομο Lynch

Πώς γίνεται

Όπως αναφέρουν ειδικοί από την Cleveland Clinic, στο Οχάιο, η κολεκτομή μπορεί να γίνει με την παραδοσιακή, «ανοιχτή» επέμβαση ή με ελάχιστα επεμβατικό τρόπο (λαπαροσκοπικά/ρομποτικά).

Το είδος της επεμβάσεως που θα επιλεγεί εξαρτάται από την κατάσταση κάθε ασθενούς ξεχωριστά και από την εμπειρία του χειρουργούν. Οι ελάχιστα επεμβατικές τεχνικές μπορεί να μειώσουν τον πόνο και τον χρόνο ανάρρωσης. Εν τούτοις, δεν είναι όλοι οι ασθενείς κατάλληλοι υποψήφιοι γι’ αυτές. Υπάρχει επίσης ενδεχόμενο να αρχίσει λαπαροσκοπικά ένα χειρουργείο, αλλά στην πορεία να αποφασίσει η χειρουργική ομάδα πως πρέπει να εξελιχθεί σε ανοιχτή επέμβαση.

• Η ανοιχτή επέμβαση συνίσταται στη διάνοιξη μίας μεγάλης τομής στην κοιλιά. Επιτρέπει εύκολα πρόσβαση στα όργανα. Μπορεί να είναι απαραίτητη για τα πολύπλοκα περιστατικά ή τους ασθενείς που χειρουργούνται επειγόντως.
• Η λαπαροσκοπική επέμβαση εκτελείται μέσω μικρών τομών, με τη βοήθεια μικροσκοπικής κάμερας (λαπαροσκόπιο). Μπορεί να υπάρχει υποβοήθηση από ρομπότ (ρομποτική) ή όχι.

Οι πιθανές επιπλοκές

Η κολεκτομή φέρει κίνδυνο σοβαρών επιπλοκών, τονίζουν οι ειδικοί. Οι δυνητικές επιπλοκές εξαρτώνται από τη γενικότερη κατάσταση της υγείας του ασθενούς, τον τύπο της επέμβασης και την προσέγγιση που χρησιμοποιεί ο χειρουργός κατά την εκτέλεσή της. Σε γενικές γραμμές στις πιθανές επιπλοκές συμπεριλαμβάνονται:

• Αιμορραγία
• Λοιμώξεις
• Τραυματισμός οργάνων παρακείμενων στο κόλον έντερο (π.χ. στην ουροδόχο κύστη, το λεπτό έντερο)
• Ρήξεις στα ράμματα που ενώνουν τα εναπομείναντα τμήματα του πεπτικού συστήματος

Όπως εξ άλλου ισχύει με όλες τις επεμβάσεις που περιορίζουν την κινητικότητα των ασθενών, υπάρχει και κίνδυνος θρόμβωσης στις φλέβες βαθιά στα πόδια (εν τω βάθει φλεβική θρόμβωση).

Η ανάρρωση

Μετά την επέμβαση θα παραμείνετε μερικές μέρες (έως μία εβδομάδα) στο νοσοκομείο για να επουλωθεί λίγο το πεπτικό σας. Στο διάστημα αυτό θα σας παρακολουθούν οι γιατροί σας και για ενδείξεις επιπλοκών.

Η ανάρρωση στο σπίτι συνήθως διαρκεί έως έξι εβδομάδες. Οι περισσότεροι ασθενείς ανακτούν σε μεγάλο βαθμό την καθημερινή ρουτίνα τους εντός δύο εβδομάδων από την επέμβαση. Τις πρώτες μέρες μετά το εξιτήριο, όμως, πρέπει να είναι προσεκτικοί και να μην πιέζουν τον εαυτό τους. Αν και είναι καλό να σηκώνονται να περπατούν, μπορεί να νιώθουν αδύναμοι. Δεν πρέπει να προσπαθούν να κάνουν πολλά, πολύ νωρίς.

Φωτογραφία: iStock