Πόσοι θάνατοι καταγράφηκαν στην Ελλάδα και πώς μπορούν να προληφθούν οι σχετιζόμενοι καρκίνοι

Τον αριθμό των σχετιζόμενων με τον ιό των ανθρωπίνων θηλωμάτων (HPV) θανάτων και τα χαμένα έτη παραγωγικής ζωής στην Ελλάδα, αποτυπώνει για πρώτη φορά μελέτη.

Η μελέτη «Εκτίμηση του φορτίου θνησιμότητας των HPV-σχετιζόμενων καρκίνων στην Ελλάδα: χαμένα έτη ζωής και κόστος παραγωγικότητας», η οποία που παρουσιάστηκε στο Πανελλήνιο Συνέδριο για τα Οικονομικά και τις Πολιτικές της Υγείας (3-5 Δεκεμβρίου 2024), στην Αθήνα, χρησιμοποίησε δημοσιευμένο μαθηματικό μοντέλο που εξετάζει τον αριθμό των θανάτων που προκαλούνται από έντεκα (11) HPV-σχετιζόμενους καρκίνους (ορθοφαρυγγικός, στοματικός, ρινοφαρυγγικός, υποφαρυγγικός, φάρυγγας, πρωκτικός, λάρυγγας, αιδοίου, κόλπου, τραχήλου και πέους).

Σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νοσημάτων (ECDC), ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας είναι ο δεύτερος πιο συχνός καρκίνος, μετά τον καρκίνο του μαστού, που προσβάλλει γυναίκες ηλικίας 15-44 ετών στην Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ).

Κάθε χρόνο, υπάρχουν περίπου 33.000 νέες περιπτώσεις καρκίνου του τραχήλου της μήτρας στην ΕΕ και περίπου 15.000 θάνατοι. Ο Ιανουάριος έχει καθιερωθεί ως μήνας Ενημέρωσης και Ευαισθητοποίησης για τον Καρκίνο του Τραχήλου της Μήτρας

Τα αποτελέσματα της μελέτης

Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της μελέτης, το 2022 παρατηρήθηκαν 443 θάνατοι από καρκίνο που οφειλόταν στον ιό HPV.

Ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας ήταν η βασική αιτία, έχοντας το 60.5% της σχετιζόμενης θνησιμότητας. Άλλοι καρκίνοι που αποτελούν σημαντικό κομμάτι της θνητότητας, είναι ο καρκίνος του κόλπου (αντιπροσώπευε το 13.2% των θανάτων) και ο καρκίνος του πρωκτού (αντιπροσώπευε το 9.6% των θανάτων).

Η μελέτη ανέδειξε επίσης ότι, η σχετιζόμενη θνησιμότητα δεν αποτελεί μόνο πρόβλημα των γυναικών, όπως πιστεύεται σήμερα, καθώς το 16.1% των HPV σχετιζόμενων θανάτων αφορά άνδρες. Μάλιστα, η θνησιμότητα σε αρκετούς HPV σχετιζόμενους καρκίνους, όπως του πρωκτού ή ρινοφάρυγγα, στους άνδρες ξεπερνά αυτή των γυναικών.

Δείτε επίσης: Ο ιός HPV δεν προκαλεί μόνο καρκίνο, αλλά και καρδιοπάθεια στις γυναίκες

Η θνησιμότητα είχε σαν αποτελέσματα 6.388 χαμένα έτη ζωής, από τα οποία το 11.2% αφορούσε άνδρες. Ο μέσος όρος χαμένων ετών ζωής λόγω πρόωρης θνησιμότητας στην Ελλάδα υπολογίζεται σε 14.4 έτη.

Η μελέτη έκανε ιδιαίτερη μνεία και στα χαμένα έτη παραγωγικής ζωής (δηλαδή τα έτη πριν τη συνταξιοδότηση) όπου εκτίμησε ότι, οι θάνατοι από HPV σχετιζόμενους καρκίνους οδήγησαν σε απώλεια 1.813 ετών δυνητικής παραγωγικότητας, με τους άνδρες να αντιπροσωπεύουν το 13.0% αυτών των θανάτων. Ο μέσος όρος χαμένων παραγωγικών ετών ζωής λόγω πρόωρης θνησιμότητας υπολογίζεται σε 4.1 έτη.

Η οικονομική επίπτωση της πρόωρης θνησιμότητας ανερχόταν σε €22.5 εκατομμύρια, με τα €3.1 εκατομμύρια να αφορούν άνδρες.

Από HPV σχετιζόμενο καρκίνο χάνονται λόγω πρώιμης θνησιμότητας και κατ’ επέκταση απώλειας παραγωγικότητας κατά μέσο όρο €50.226. Από τους καρκίνους που εξετάστηκαν, το μεγαλύτερο έμμεσο κόστος ανά θάνατο ήταν αυτό που αφορούσε στον καρκίνο του τράχηλου της μήτρας με €61.579.

Δείτε επίσης: Ο έρπης γεννητικών οργάνων είναι το πιο κοινό ΣΜΝ – Επείγουσα ανάγκη να σταματήσει η εξάπλωση

O εμβολιασμός μπορεί να ανατρέψει την κατάσταση

Η μελέτη καταλήγει ότι, το παραπάνω επιδημιολογικό βάρος μπορεί να αποτραπεί σε συντριπτικό βαθμό με τον HPV εμβολιασμό και γι’ αυτό είναι σημαντικό να αυξηθεί η εμβολιαστική κάλυψη τόσο στα αγόρια όσο και στα κορίτσια.

«Αυτό που είναι σημαντικό να θυμόμαστε είναι ότι, αφενός η διαθεσιμότητα εμβολίων για την ενεργό ανοσοποίηση κατά του ιού προσφέρει τη δυνατότητα πρόληψης αυτού του σημαντικού νοσολογικού και οικονομικού φορτιού και αφετέρου ότι οι θάνατοι από HPV δεν είναι μόνο οι θάνατοι από τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας», υπογράμμισε ο επικεφαλής ερευνητής, Ηλίας Γκούντας, Value & Patient Access Manager της MSD Ελλάδος και μεταδιδακτορικός ερευνητής στην Ιατρική σχολή του Πανεπιστημίου Κύπρου κατά την παρουσίαση της μελέτης.

Δείτε επίσης: HPV: Μύθοι και συνομωσιολογία πλήττουν τους εμβολιασμούς των παιδιών στην Ελλάδα

Φωτογραφία: iStock