Φωνητικές χορδές: Τι προβλήματα μπορεί να παρουσιάσουν

Οι φωνητικές χορδές είναι δύο παλλόμενες πτυχές από λείο μυϊκό ιστό μέσα στον λάρυγγα. Όταν μιλάμε κλείνουν και ο αέρας που εξέρχεται από τους πνεύμονες με την εκπνοή τις δονεί, με αποτέλεσμα να παράγεται ήχος.

Ο ήχος αυτός εξωθείται στη συνέχεια από το λάρυγγα, τη μύτη και το στόμα και έτσι ακούγεται η φωνή. Ο ήχος της φωνής κάθε ανθρώπου καθορίζεται από το μέγεθος και το σχήμα των φωνητικών χορδών, του λάρυγγα, της μύτης και του στόματός του.

Τα προβλήματα στις φωνητικές χορδές είναι πολύ συνηθισμένα. Πρόσφατη έρευνα σε αντιπροσωπευτικό δείγμα του πληθυσμού στις ΗΠΑ έδειξε ότι ένας στους πέντε ερωτηθέντες είχε εκδηλώσει κάποια διαταραχή της φωνής κάποια στιγμή στη ζωή του. Η αναλογία αυτή ήταν αισθητά υψηλότερη στους εργαζομένους, τους τραγουδιστές και τους δασκάλους.

Οι φωνητικές χορδές παρουσιάζουν συχνά διαταραχές λόγω κακή χρήσης ή κατάχρησης. Μπορεί λ.χ. να τραυματιστούν από το υπερβολικό τραγούδι, τις δυνατές φωνές ή την ομιλία σε συχνότητες υψηλότερες από τις συνηθισμένες.

Το κάπνισμα και η εισπνοή ερεθιστικών ουσιών επίσης μπορεί να τις επηρεάσουν. Το ίδιο και ο πολύς βήχας. Υπάρχουν επίσης και διάφορες παθήσεις που μπορεί να τις προσβάλλουν.

Από τη λαρυγγίτιδα στην παράλυση

Η πιο γνωστή και συχνή από αυτές είναι η λαρυγγίτιδα. Προκαλεί βραχνή ή/και ψιθυριστή φωνή, λόγω φλεγμονή στις φωνητικές χορδές. Μπορεί να προκληθεί από:

• Υπέρχρηση της φωνής
• Λοιμώξεις
• Εισπνοή ερεθιστικών ουσιών
• Γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση στην οποία τα οξέα του στομάχου φθάνουν έως τον λάρυγγα (λαρυγγοφαρυγγική παλινδρόμηση)

Οι όζοι (κομβία ή κάλοι) στις φωνητικές χορδές επίσης είναι αρκετά συχνοί. Είναι καλοήθεις (μη-καρκινικές) μάζες που προκαλούνται από την κακή χρήση της φωνής. Οι όζοι των φωνητικών χορδών είναι συχνοί σε επαγγελματίες όπως τραγουδιστές, ηθοποιοί, δάσκαλοι.

Μία άλλη πάθηση είναι οι πολύποδες στις φωνητικές χορδές. Και αυτοί είναι καλοήθεις (μη-καρκινικές) μάζες. Εμφανίζονται συχνότερα:

• Στους καπνιστές
• Στα άτομα με λαρυγγοφαρυγγική παλινδρόμηση

Ένας ασθενής μπορεί επίσης να παρουσιάσει παράλυση (πάρεση) των φωνητικών χορδών. Κατ’ αυτήν μπορεί να μην ανοίγει ή να μην κλείνει σωστά η μία ή και οι δύο φωνητικές χορδές. Η παράλυση μπορεί να κυμαίνεται από σχετική ήπια έως απειλητική για τη ζωή. Όταν αναπτύσσεται, υπάρχει κίνδυνος εισρόφησης τροφής ή υγρών στην τραχεία και τους πνεύμονες. Μπορεί επίσης να έχει πολλές αιτίες, όπως ενδεικτικά:

• Τραυματισμό (στο κεφάλι, το λαιμό ή τον θώρακα)
• Ιογενείς λοιμώξεις
• Εγκεφαλικό επεισόδιο
• Καρκίνο (π.χ. του πνεύμονα, του θυρεοειδούς)
• Νευρολογικά νοσήματα (π.χ. σκλήρυνση κατά πλάκας, νόσο Πάρκινσον)

Άλλες παθήσεις που μπορεί να πλήξουν τις φωνητικές χορδές είναι ο καρκίνος του λάρυγγα, κάποια αιμορραγία, η ανάπτυξη κύστης με υγρό, θηλώματα (από τον ιό HPV) κ.ά.

Συμπτώματα και πότε συνιστάται εγχείρηση

Οι διαταραχές στις φωνητικές χορδές μπορεί να έχουν αντίκτυπο στην φωνή και την ικανότητα ομιλίας. Οι αλλαγές στη χροιά της φωνής, όπως η ξαφνική βραχνάδα, αποτελούν χαρακτηριστικό σύμπτωμά τους. Το ίδιο και το να αρχίσει ξαφνικά κάποιος να μιλάει ψιθυριστά.

Υπάρχει επίσης περίπτωση ένας ασθενής να παρουσιάσου δυσκολίες στην κατάποση και βήχα, εάν αναπτύξει παράλυση των φωνητικών χορδών.

Στις περισσότερες από τις προαναφερθείσες περιπτώσεις η αντιμετώπιση είναι συντηρητική. Αναλόγως με τη σοβαρότητα της κατάστασης και τα συμπτώματα ο γιατρός μπορεί να προτείνει:

• Αφωνία
• Φαρμακευτική αγωγή
• Διακοπή της συνήθειας που δημιουργεί το πρόβλημα
• Θεραπεία από ειδικό (π.χ. λογοθεραπευτή) σε προβλήματα φωνής, ομιλίας ή κατάποσης

Όταν η αιτία της διαταραχής στις φωνητικές χορδές είναι κάποιο μόρφωμα (π.χ. πολύποδας, όγκος ή άλλη μάζα), μπορεί να χρειασθεί χειρουργική αντιμετώπιση. Εγχείρηση συνιστάται επίσης για να ομαλοποιηθεί η λειτουργία των φωνητικών χορδών σε περίπτωση που έχουν ουλές, παράλυση ή άλλο, ανάλογο πρόβλημα που τις εμποδίζει να ανοίγουν και να κλείνουν φυσιολογικά.

Φωτογραφία: iStock