Κατάθλιψη, άγχος και επίμονο στρες βλάπτουν την υγεία της καρδιάς

Η κατάθλιψη, το άγχος και το επίμονο στρες επηρεάζουν αρνητικά την υγεία της καρδιάς, σύμφωνα με επιστήμονες από τις ΗΠΑ.

Όπως διαπιστώθηκε σε δύο ξεχωριστές μελέτες με την συμμετοχή δεκάδων χιλιάδων ατόμων, η κατάθλιψη, το άγχος και το στρες επιβαρύνουν τον οργανισμό μας, επιφέροντας υψηλή αρτηριακή πίεση και αθηροσκλήρωση, που με την σειρά τους, οδηγούν σε έμφραγμα και εγκεφαλικό επεισόδιο.

Η πρώτη μελέτη εξέτασε τον μηχανισμό με τον οποίο η ψυχική κατάσταση επηρεάζει την καρδιαγγειακή υγεία. Οι ερευνητές εξέτασαν στοιχεία από 71.262 ενήλικες, μέσης ηλικίας 49 ετών, ενώ περίπου οι μισοί εξ’ αυτών ήταν άντρες. Τα δεδομένα συλλέχθηκαν από τον Δεκέμβριο του 2010 έως τον Δεκέμβριο του 2020, ενώ το 16% της ομάδας μελέτης λάμβανε φαρμακευτική αγωγή για την κατάθλιψη ή το άγχος.

Σύμφωνα με την μελέτη, το άγχος και η κατάθλιψη επιταχύνουν την ανάπτυξη νέων παραγόντων κινδύνου για καρδιακές παθήσεις. Ειδικότερα, η μελέτη έδειξε ότι το 38% των συμμετεχόντων παρουσίασαν στη διάρκεια μιας πενταετίας κάποιον νέο παράγοντα κινδύνου, όπως:

• Υψηλή αρτηριακή πίεση
• Υψηλή χοληστερόλη
• Σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2

Ωστόσο, οι συμμετέχοντες που είχαν προηγουμένως διαγνωστεί με άγχος ή κατάθλιψη ανέπτυξαν έναν νέο παράγοντα κινδύνου κατά μέσο όρο έξι μήνες νωρίτερα από εκείνους που δεν είχαν κατάθλιψη ή άγχος.

Επιπρόσθετα, η κατάθλιψη και το άγχος αύξησαν τον κίνδυνο για ένα σημαντικό καρδιαγγειακό επεισόδιο, όπως καρδιακή προσβολή ή εγκεφαλικό επεισόδιο, κατά περίπου 35%.

Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι περίπου το 40% της συσχέτισης μεταξύ της κατάθλιψης και/ή του άγχους και των σοβαρών καρδιακών και εγκεφαλικών επεισοδίων αποδιδόταν στην επιταχυνόμενη ανάπτυξη παραγόντων κινδύνου για καρδιαγγειακή νόσο.

Ειδικότερα, τα άτομα με υψηλότερη γενετική προδιάθεση στο στρες ανέπτυξαν τον πρώτο παράγοντα καρδιαγγειακού κινδύνου σε μικρότερη ηλικία (κατά μέσο όρο 1,5 χρόνο νωρίτερα από εκείνους χωρίς τον γενετικό δείκτη).

«Η ανάπτυξη ενός παράγοντα κινδύνου έξι μήνες νωρίτερα όταν πρόκειται για ένα διάστημα μόλις πέντε ετών, δεν είναι αμελητέα» δήλωσε ο επικεφαλής ερευνητής Dr. Giovanni Civieri, επιστημονικός συνεργάτης στο Ερευνητικό Κέντρο Καρδιαγγειακής Απεικόνισης του Γενικού Νοσοκομείου της Μασαχουσέτης και στην Ιατρική Σχολή του Χάρβαντ (Βοστώνη).

Η κατάθλιψη και το άγχος επιβαρύνουν τον εγκέφαλο και το σώμα 

Οι ερευνητές εκτιμούν ότι η κατάθλιψη και το άγχος επιφέρουν αλλαγές στον εγκέφαλο, οι οποίες βλάπτουν το σώμα και θα μπορούσαν να επηρεάσουν την καρδιαγγειακή υγεία, λόγω της φλεγμονής και της εναπόθεση λίπους.

Πάντως, τα ευρήματα υπογραμμίζουν τη σημασία και την ανάγκη του προσυμπτωματικού ελέγχου για παράγοντες καρδιαγγειακού κινδύνου μεταξύ των ατόμων με κατάθλιψη και άγχος.

Σε μια δεύτερη μελέτη, οι ερευνητές διερεύνησαν τις επιπτώσεις του σωρευτικού στρες στην υγεία της καρδιάς και του εγκεφάλου, εξετάζοντας τις απαντήσεις σε ερωτηματολόγια που συμπληρώθηκαν από ενήλικες στη μελέτη Dallas Heart.

Στην συγκεκριμένη μελέτη συμμετείχαν 2.685 άνδρες και γυναίκες, που δεν είχαν ιστορικό καρδιακών παθήσεων, ενώ η μέση ηλικία τους ήταν τα 48 έτη και το 55% ήταν γυναίκες.

Οι ερευνητές παρακολουθούσαν τους συμμετέχοντες κατά μέσο όρο για 12,4 χρόνια. Όσο υψηλότερο ήταν το συσσωρευμένο στρες τους, τόσο περισσότερο κινδύνευαν να παρουσιάσουν καρδιαγγειακή νόσο. Στην πραγματικότητα, εκείνοι που είχαν το περισσότερο συσσωρευμένο στρες είχαν:

22% αυξημένο κίνδυνο αθηροσκλήρωσης (κατά την οποία συσσωρεύεται πλάκα στις αρτηρίες μειώνοντας την επαρκή ροή αίματος) έναντι των εθελοντών με χαμηλό στρες

20% αυξημένο κίνδυνο συνολικής καρδιαγγειακής νόσου, συμπεριλαμβανομένης της στεφανιαίας νόσου και της καρδιακής ανεπάρκειας.

Η ανάλυση της έρευνας έδειξε ότι το συσσωρευμένο στρες αύξησε τον κίνδυνο κακής υγείας της καρδιάς και του εγκεφάλου με δύο τρόπους: μεγεθύνονται οι πιθανότητες να αναπτυχθούν επιβλαβείς συνήθειες, όπως το κάπνισμα και η καθιστική ζωή, που επηρεάζουν άμεσα τη σωματική ευεξία, με αποτέλεσμα να αυξάνεται ο κίνδυνος καρδιακών παθήσεων.