Πώς επηρεάζει τη φωνή και ποια είναι τα ύποπτα συμπτώματα

Θλίψη σκόρπισε η είδηση ότι ο διάσημος αμερικανός ηθοποιός Βαλ Κίλμερ, ο «Άισμαν» της θρυλικής ταινίας «Top Gun», πέθανε πρόωρα στα 65 του χρόνια από πνευμονία. Μια δεκαετία νωρίτερα είχε βρεθεί αντιμέτωπος με τον καρκίνο στο λάρυγγα ο οποίος του κόστισε τη φωνή του, τον κράτησε για καιρό μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας, αλλά κατάφερε να τον νικήσει.

Ο καρκίνος του λάρυγγα είναι σχετικά συχνός. Στη χώρα μας καταγράφονται ετησίως σχεδόν 850 περιστατικά και πάνω από 350 θάνατοι εξαιτίας του. Είναι η 17η συχνότερη μορφή κακοήθους νόσου και η 16η αιτία θανάτου από καρκίνο.

Ο καρκίνος του λάρυγγα είναι πιο συχνός στις ηλικίες άνω των 60 ετών. Είναι επίσης πιο συχνός στους άνδρες απ’ ό,τι στις γυναίκες, αναφέρουν ειδικοί από το βρετανικό Εθνικό Σύστημα Υγείας (NHS).

Ο λάρυγγας, που αποκαλείται επίσης «φωνητικό κουτί» (voice box) επειδή περιέχει τις φωνητικές χορδές, αποτελεί όργανο του αναπνευστικού συστήματος. Είναι η συνέχεια του φάρυγγα, ενώ καταλήγει στην τραχεία που με τη σειρά της οδηγεί στους βρόγχους και τους πνεύμονες.

Η ανάπτυξη καρκίνου σε αυτόν επηρεάζει κατ’ αρχάς την φωνή. Το πιο συχνό σύμπτωμά του είναι η βραχνάδα που δεν βελτιώνεται μετά από 3 ή περισσότερες εβδομάδες. Ωστόσο εύκολα μπορεί να την εκλάβει κανείς ως ένδειξη ηπιότερου προβλήματος, όπως μία ίωση, επισημαίνουν ειδικοί από την Cleveland Clinic, στο Οχάιο.

Τα ύποπτα συμπτώματα

Εάν ένας άνθρωπος εκδηλώσει συμπτώματα όπως αυτά που ακολουθούν, πρέπει να απευθύνεται για έλεγχο σε έναν γιατρό:

• Πονόλαιμος ή βήχας που δεν βελτιώνεται για εβδομάδες
• Αλλαγές στη φωνή, όπως η βραχνάδα, που επιμένει πάνω από 2-3 εβδομάδες
• Πόνος ή δυσκολία στην κατάποση
• Διόγκωση στον λαιμό
• Δυσφωνία (δυσκολία στην παραγωγή ήχων με τη φωνή)
• Πόνος στο αυτί

Υπάρχουν και μερικά άλλα συμπτώματα, που πρέπει να αξιολογούνται επειγόντως από τον γιατρό:

• Δυσκολία στην αναπνοή (δύσπνοια)
• Αναπνοή που είναι θορυβώδης και παράγει έναν υψίσυχνο ήχο
• Αίσθημα «κόμπου» στο λαιμό
• Αιμόπτυση (βήχας με αίμα)

Μερικοί ασθενείς παρουσιάζουν επίσης κακοσμία του στόματος, ακούσια απώλεια βάρους ή έντονη κόπωση. Ο Βαλ Κίλμερ είχε αποκαλύψει στην αυτοβιογραφία του ότι είχε διαγνωστεί το 2014, όταν ξύπνησε ένα βράδυ με έντονη αιμόπτυση.

Οι πιθανότητες να οφείλονται τα προαναφερθέντα συμπτώματα σε καρκίνο του λάρυγγα δεν είναι πολλές, αλλά δεν πρέπει να το ρισκάρει κανείς. Είναι απαραίτητο να γίνει ακριβής διάγνωση, τονίζουν οι ειδικοί.

Πού οφείλεται

Που οφείλεται όμως ο καρκίνος του λάρυγγα; Αν και η ακριβής αιτία του δεν είναι γνωστή, υπάρχουν μερικοί καλά τεκμηριωμένοι παράγοντες κινδύνου:

• Το κάπνισμα
• Η συστηματική, αυξημένη κατανάλωση αλκοόλ
• Το οικογενειακό ιστορικό της νόσου σε συγγενή πρώτου βαθμού (γονέα, αδελφό, παιδί)
• Η ανθυγιεινή διατροφή που είναι φτωχή σε φρούτα και λαχανικά
• Η έκθεση σε ορισμένα χημικά και ουσίες, όπως αμίαντος

Η αποφυγή του καπνίσματος και του αλκοόλ μειώνει σημαντικά τον κίνδυνο να αναπτυχθεί καρκίνος του λάρυγγα. Ο Βαλ Κίλμερ πιστεύεται ότι νόσησε επειδή ήταν μανιώδης καπνιστής.

Πως αντιμετωπίζεται

Οι κύριες θεραπείες για τον καρκίνο του λάρυγγα είναι η ακτινοθεραπεία, η χειρουργική επέμβαση, η χημειοθεραπεία και οι στοχεύουσες θεραπείες (στοχευμένα φάρμακα).

Όταν διαγιγνώσκεται σε πρώιμο στάδιο, η ακτινοθεραπεία ή η χειρουργική επέμβαση μπορούν να τον θεραπεύσουν. Αν είναι πιο προχωρημένος τοπικά, μπορεί να γίνει συνδυασμός χειρουργικής επέμβασης, ακτινοθεραπείας και χημειοθεραπείας.

Εάν γίνει αφαίρεση του λάρυγγα, ο ασθενής δεν θα μπορεί πια να μιλάει ή να αναπνέει όπως συνήθως. Θα χρειαστεί να κάνει μόνιμη τραχειοστομία για να αναπνέει και θα χρειαστεί πρόσθετες θεραπείες (συμπεριλαμβανομένης λογοθεραπείας) για να επικοινωνεί. Μπορεί π.χ. να τοποθετηθεί ειδική βαλβίδα ή ηλεκτρική συσκευή που θα παράγει ήχους και θα υποκαταστήσει τη φωνή.

Η πρόγνωση εξαρτάται από την έκταση του καρκίνου κατά τη διάγνωση και τη θεραπεία. Συνήθως εντοπίζεται νωρίς και έτσι έχει καλύτερη έκβαση από πολλές άλλες μορφές καρκίνου. Στα αρχικά στάδια, π.χ., θεραπεύεται το 90% των ασθενών (ξεπερνούν το ορόσημο των 5 ετών από τη διάγνωση). Όταν όμως είναι μεταστατικός, το ποσοστό αυτό μειώνεται στο 35%.

Κατά μέσον όρο (σε όλα τα στάδια) πάνω από έξι στους δέκα ασθενείς ξεπερνούν τα 5 χρόνια από τη διάγνωση και το 55% ξεπερνούν τα 10 χρόνια. Είναι όμως σημαντικό να τηρούν σχολαστικά όλες τις συστάσεις των γιατρών, με πρώτη να διακόψουν το κάπνισμα αν είναι καπνιστές.

Φωτογραφία: iStock