Συνηθισμένο μικρόβιο μπορεί να ευθύνεται για την αύξηση των κρουσμάτων

Τα αυξημένα περιστατικά ορισμένων μορφών καρκίνου, που αυξάνονται και στους νέους ανθρώπους, μπορεί να σχετίζονται με ένα μικρόβιο το οποίο συνήθως προκαλεί ουρολοιμώξεις, αναφέρει διεθνής ομάδα επιστημόνων.

Οι καρκίνοι αυτοί είναι οι κακοήθεις όγκοι του παχέος εντέρου, της ουροδόχου κύστεως και του προστάτη. Οι ερευνητές εκτιμούν ότι η καταπολέμηση του μικροβίου με θεραπείες ή εμβόλια θα μπορούσε να μειώσει τον κίνδυνο αναπτύξεως και των τριών μορφών.

Το περί ου ο λόγος μικρόβιο είναι το e.coli (εσερίχια κόλι ή κολοβακτηρίδιο). Είναι ένα βακτήριο που εκ φύσεως ζει στο έντερό μας. Τα περισσότερα στελέχη του είναι αβλαβή. Αν όμως εξαπλωθεί σε άλλα σημεία του σώματος ή στο αίμα, μπορεί να προκαλέσει ποικίλης βαρύτητας λοιμώξεις.

Δύο συγκεκριμένα στελέχη του e.coli προκαλούν ουρολοιμώξεις, καθώς και λοιμώξεις στο αίμα (βακτηριαιμία). Τα στελέχη αυτά παράγουν μία τοξίνη που λέγεται  κολιβακτίνη (colibactin). Η τοξίνη αυτή επάγει σοβαρές βλάβες στο γενετικό υλικό (DNA) των κυττάρων που μολύνει. Αποτελεί επίσης παράγοντα κινδύνου για καρκίνο του παχέος εντέρου, σύμφωνα με μελέτη του 2020.

Άλλες μελέτες έχουν δείξει ότι τα δύο στελέχη του e.coli που την παράγουν, παίζουν ρόλο και στους καρκίνους της ουρογεννητικής οδού. Σε αυτούς συμπεριλαμβάνονται οι κακοήθεις όγκοι της ουροδόχου κύστεως και του προστάτη.

Η νέα μελέτη

Με βάση αυτά τα δεδομένα, οι επιστήμονες εξέτασαν τη συχνότητα των τριών προαναφερθέντων καρκίνων σε διαφορετικές χώρες του κόσμου. Ανέλυσαν επίσης παγκόσμια δεδομένα που αφορούν τις λοιμώξεις με το e.coli.

Τα ευρήματά τους δημοσιεύονται στην ιατρική επιθεώρηση Lancet Microbe. Όπως αναφέρουν, διαπίστωσαν ότι τα δύο συγκεκριμένα στελέχη είναι πιο συχνά στις βιομηχανικώς ανεπτυγμένες χώρες. Στις ίδιες χώρες είναι επίσης πολύ συχνότεροι οι καρκίνοι του παχέος εντέρου, της κύστεως και του προστάτη.

Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν τη γονιδιωματική επιτήρηση για να αναλύσουν τα διαφορετικά στελέχη του e.coli στη Βρετανία, τη Νορβηγία, το Πακιστάν και το Μπαγκλαντές. Με αυτό τον τρόπο ανακάλυψαν ότι το μικρόβιο έχει περιορισμένη κυκλοφορία στις δύο τελευταίες χώρες, όπου είναι και σπανιότεροι οι παραπάνω καρκίνοι.

Η διαφορά αυτή υποδηλώνει ότι τα αυξημένα κρούσματα καρκίνου σχετίζονται, εν μέρει τουλάχιστον, με αυτό το μικρόβιο, λένε οι ερευνητές. Πρέπει όμως να γίνουν περαιτέρω μελέτες για το θέμα.

Σημαντικό όφελος στη δημόσια υγεία

Η ικανότητα παραγωγής κολιβακτίνης είναι σπάνιο χαρακτηριστικό στα κολοβακτηρίδια, τονίζουν. Υπάρχει κυρίως σε αυτά τα δύο στελέχη, τα οποία έχει υπολογιστεί ότι δημιουργήθηκαν πριν από τουλάχιστον 300 χρόνια. Επομένως, καταπολεμώντας τα με εμβόλια ή θεραπείες, μπορεί να περιοριστεί η κυκλοφορία τους και έτσι οι καρκίνοι, καταλήγουν.

«Τα ευρήματά μας υποδηλώνουν ότι υπάρχουν πιθανές συσχετίσεις ανάμεσα στα δύο στελέχη και τη συχνότητα του καρκίνου», δήλωσε ο επιβλέπων ερευνητής Dr. Jukka Corander, καθηγητής Στατιστικής στο Πανεπιστήμιο του Ελσίνκι, και ερευνητής στο  Ινστιτούτο Wellcome Sanger, στην Αγγλία.  «Η καταπολέμηση αυτών των βακτηρίων θα μπορούσε στο μέλλον να παράσχει σημαντικά οφέλη στη δημόσια υγεία».

Φωτογραφία: iStock