Πώς συνδέονται οι διατροφικές διαταραχές με την ανάπτυξη του εγκεφάλου στους νέους

Σύμφωνα με την έρευνα, περισσότεροι από τους μισούς 23χρονους σε ευρωπαϊκή μελέτη παρουσίασαν περιοριστικές, συναισθηματικές ή ανεξέλεγκτες διατροφικές συμπεριφορές, σύμφωνα με νέα έρευνα με επικεφαλής το Ινστιτούτο Ψυχιατρικής, Ψυχολογίας και Νευροεπιστήμης (IoPPN) του King’s College του Λονδίνου. Στην ανάπτυξη αυτών των διατροφικών συνηθειών φαίνεται να παίζουν ρόλο δομικές διαφορές του εγκεφάλου.

Η μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο Nature Mental Health, διερευνά τις σχέσεις μεταξύ γενετικής, δομής του εγκεφάλου και διαταραγμένων διατροφικών συμπεριφορών σε νέους ανθρώπους. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η διαδικασία της «ωρίμανσης του εγκεφάλου», σύμφωνα με την οποία ο όγκος και το πάχος του φλοιού (το εξωτερικό στρώμα του εγκεφάλου) μειώνεται κατά την εφηβεία, αποτελεί παράγοντα για το αν οι έφηβοι αναπτύσσουν περιοριστικές ή συναισθηματικές/ανεξέλεγκτες διατροφικές συμπεριφορές στη νεαρή ενήλικη ζωή.

Οι περιοριστικές διατροφικές συμπεριφορές, όπως η δίαιτα, περιλαμβάνουν τον σκόπιμο περιορισμό της πρόσληψης τροφής για τον έλεγχο του βάρους και του σχήματος του σώματος. Αντίθετα, οι συναισθηματικές ή ανεξέλεγκτες διατροφικές συμπεριφορές, όπως η επεισοδιακή υπερφαγία, χαρακτηρίζονται από επεισόδια κατανάλωσης τροφής ως απάντηση σε αρνητικά συναισθήματα ή καταναγκαστικές ορμές.

Οι ερευνητές ανέλυσαν δεδομένα από 996 εφήβους της διαχρονικής κοορτής IMAGEN στην Αγγλία, την Ιρλανδία, τη Γαλλία και τη Γερμανία. Οι συμμετέχοντες παρείχαν γενετικά δεδομένα, συμπλήρωσαν ερωτηματολόγια σχετικά με τη ζωή τους και τις διατροφικές τους συμπεριφορές και υποβλήθηκαν σε μαγνητική τομογραφία στις ηλικίες των 14 και των 23 ετών. Στην ηλικία των 23 ετών, οι συμμετέχοντες κατηγοριοποιήθηκαν σε τρεις τύπους διατροφικής συμπεριφοράς: υγιείς καταναλωτές (42%), περιοριστικοί καταναλωτές (33%) και συναισθηματικοί ή ανεξέλεγκτοι καταναλωτές (25%).

Η μελέτη διαπίστωσε ότι οι τρεις ομάδες είχαν διαφορετικά πρότυπα ψυχικής υγείας και συμπεριφοράς με την πάροδο του χρόνου.

Οι νέοι με ανθυγιεινή διατροφική συμπεριφορά (περιοριστική και συναισθηματική/ανεξέλεγκτη) στην ηλικία των 23 ετών είχαν υψηλότερα επίπεδα τόσο εσωτερικευμένων προβλημάτων (π.χ. άγχος ή κατάθλιψη) όσο και εξωτερικευμένων προβλημάτων (π.χ. υπερκινητικότητα, απροσεξία ή προβλήματα συμπεριφοράς) στην ηλικία των 14 ετών, σε σύγκριση με τους υγιείς καταναλωτές. Η εσωτερίκευση προβλημάτων αυξήθηκε σημαντικά με την ηλικία μεταξύ 14 και 23 ετών μεταξύ εκείνων που παρουσίαζαν ανθυγιεινές διατροφικές συμπεριφορές. Αν και τα εξωτερικευμένα προβλήματα μειώθηκαν με την ηλικία σε όλες τις ομάδες, τα συνολικά επίπεδα ήταν υψηλότερα μεταξύ εκείνων με συναισθηματική ή ανεξέλεγκτη διατροφή.

Οι περιοριστικά τρεφόμενοι έκαναν περισσότερες δίαιτες καθ’ όλη τη διάρκεια της εφηβείας σε σύγκριση με όσους έτρωγαν υγιεινά. Εκείνοι που έτρωγαν συναισθηματικά/ανεξέλεγκτα αύξησαν τις δίαιτες μεταξύ 14-16 ετών και την υπερφαγία μεταξύ 14-19 ετών, σε σύγκριση με τους εφήβους που έτρωγαν κανονικά. Οι ανθυγιεινές διατροφικές συμπεριφορές συνδέθηκαν με παχυσαρκία και αυξημένο γενετικό κίνδυνο για υψηλό ΔΜΣ.

Οι ερευνητές ανέλυσαν δεδομένα μαγνητικής τομογραφίας (MRI) στα 14 και 23 έτη για να δουν την ωρίμανση του εγκεφάλου με την πάροδο του χρόνου και το πόσο είχαν μειωθεί ο όγκος και το πάχος του φλοιού. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι η ωρίμανση του εγκεφάλου καθυστερούσε και ήταν λιγότερο έντονη στα παιδιά που είχαν ανθυγιεινά μοτίβα διατροφής. Έπαιζε ρόλο στη σύνδεση μεταξύ των προβλημάτων ψυχικής υγείας στην ηλικία των 14 ετών και της ανάπτυξης ανθυγιεινών διατροφικών συμπεριφορών στην ηλικία των 23 ετών και η σύνδεση αυτή δεν σχετιζόταν με τον ΔΜΣ. Η μειωμένη ωρίμανση του εγκεφάλου βοήθησε επίσης να εξηγηθεί πώς ο γενετικός κίνδυνος για υψηλό ΔΜΣ επηρεάζει τις ανθυγιεινές διατροφικές συμπεριφορές στην ηλικία των 23 ετών.

Η έρευνα αναδεικνύει τον τρόπο με τον οποίο η ωρίμανση του εγκεφάλου, γενετικά χαρακτηριστικά και οι δυσκολίες ψυχικής υγείας αλληλεπιδρούν και συμβάλλουν στις διατροφικές διαταραχές.

Ο Xinyang Yu, διδακτορικός φοιτητής στο IoPPN του King’s και πρώτος συγγραφέας της μελέτης, ανέφερε: «Τα ευρήματά μας αποκαλύπτουν πώς η καθυστερημένη ωρίμανση του εγκεφάλου κατά την εφηβεία συνδέει τα γονίδια, τις προκλήσεις ψυχικής υγείας και τις διαταραγμένες διατροφικές συμπεριφορές στη νεαρή ενήλικη ζωή, υπογραμμίζοντας τον κρίσιμο ρόλο της ανάπτυξης του εγκεφάλου στη διαμόρφωση των διατροφικών συνηθειών».