Ιώσεις: Πώς μας προστατεύει το ανοσοποιητικό

Ήρθε πάλι (αν και λίγο νωρίς) η εποχή για τις ιώσεις του αναπνευστικού που ταλαιπωρούν μικρούς και μεγάλους κάθε χειμώνα. Πώς λειτουργεί το ανοσοποιητικό για να μας προστατεύσει από αυτές και γιατί δεν τα καταφέρνει πάντα;

Όπως εξηγεί η λοιμωξιολόγος Dr. Michaela Gack, επιστημονική διευθύντρια στο Κέντρο Έρευνας & Καινοτομίας της Cleveland Clinic στη Φλόριντα, όταν ο οργανισμός έρχεται αντιμέτωπος με έναν ιό, το ανοσοποιητικό σύστημα ενεργοποιείται για να τον αντιμετωπίσει. Ταυτοχρόνως παράγει ορισμένες ουσίες (λέγονται αντισώματα) ώστε να αντιδράσει πιο γρήγορα την επόμενη φορά που τυχόν θα κληθεί να τον αντιμετωπίσει.

Ωστόσο αυτό θα συμβεί μόνο αν μας απειλήσει ο ίδιος ιός ή κάποιος πολύ παρόμοιος. «Όταν υπάρξει δεύτερη ή τρίτη μόλυνση από τον ίδιο ιό, τα αντισώματα αυτά θα μας προστατεύσουν σε σημαντικό βαθμό», αναφέρει η Dr. Gack. «Μερικοί ιοί σπανίως μεταλλάσσονται και έτσι έχουμε μακροχρόνια προστασία μετά την αρχική μόλυνση».

Εάν, λ.χ., πάθετε ανεμοβλογιά ή κάνετε το εμβόλιο εναντίον της, το ανοσοποιητικό σας θα θυμάται για δεκαετίες τον υπαίτιο ιό. Έτσι, δεν θα αρρωσταίνετε από αυτόν.

Ωστόσο οι ιώσεις του αναπνευστικού συχνά προκαλούνται από ιούς που μεταλλάσσονται (αλλάζουν) γρήγορα. Αυτό ισχύει τόσο για τους ιούς της γρίπης όσο και για το νέο κορωνοϊό που προκαλεί την COVID.

Οι αλλεπάλληλες μεταλλάξεις τους σημαίνουν ότι το ανοσοποιητικό σύστημα δυσκολεύεται να τους αναγνωρίσει και έτσι μας αφήνει απροστάτευτους. Γι’ αυτό τον λόγο οι ειδικοί συνιστούν να κάνουμε κάθε χρόνο το αντιγριπικό εμβόλιο και πλέον αυτό για την COVID.

Όταν το εμβόλιο μοιάζει πολύ με τον μεταλλαγμένο ιό που κυκλοφορεί, το ανοσοποιητικό σύστημα τον αναγνωρίζει και μας παρέχει αρκετή προστασία. Το αποτέλεσμα είναι να περνάμε πιο ελαφρά την ίωση.

Πώς να τονώσετε το ανοσοποιητικό σας

Για καλή προστασία από τις ιώσεις, όμως, το ανοσοποιητικό σύστημα πρέπει να είναι όσο το δυνατόν πιο υγιές. Αν και η φυσική προστασία που παρέχει δεν υποκαθιστά αυτή από τα εμβόλια, μπορεί να βοηθήσει έως ένα βαθμό, αναφέρει η Dr. Gack.

Τα ομοσπονδιακά Κέντρα Ελέγχου & Προλήψεως των Ασθενειών (CDC) των ΗΠΑ συνιστούν τα εξής για γερό ανοσοποιητικό:

1. Να τρώτε υγιεινά. Δώστε έμφαση σε φρούτα, λαχανικά, άπαχες πρωτεΐνες (π.χ. ψάρια, πουλερικά), δημητριακά ολικής αλέσεως και λίγων λιπαρών ή άπαχα γαλακτοκομικά. Αντιθέτως, περιορίστε κορεσμένα λιπαρά, αλάτι και πρόσθετη ζάχαρη. Μην πάρετε διατροφικά συμπληρώματα, εάν δεν συμβουλευθείτε πρώτα τον γιατρό σας.
2. Να είστε σωματικά δραστήριοι. Λίγη σωματική καταπόνηση καθημερινά θα σας κάνει να αισθάνεστε καλύτερα. Θα μειώσει επίσης το στρες και θα σας βοηθήσει να κοιμάστε καλύτερα. Σε συνδυασμό με μια υγιεινή διατροφή μπορεί να σας βοηθήσει να ελέγξετε το σωματικό βάρος σας. Όλ’ αυτά βοηθούν το ανοσοποιητικό να μας προστατεύσει από τις ιώσεις.
3. Να κοιμάστε αρκετά. Ο ελλιπής ύπνος αποδυναμώνει το ανοσοποιητικό και μπορεί να οδηγήσει σε ποικίλα προβλήματα υγείας.
4. Μην καπνίζετε. Το κάπνισμα μειώνει την ικανότητα του οργανισμού να καταπολεμά τις ιώσεις. Αυξάνει επίσης τον κίνδυνο αναπτύξεως ορισμένων αυτοάνοσων νοσημάτων (π.χ. ρευματοειδούς αρθρίτιδας).
5. Μην κάνετε υπερκατανάλωση αλκοόλ. Με την πάροδο του χρόνου εξασθενεί το ανοσοποιητικό σύστημα.
6. Ελέγξτε το σωματικό βάρος σας. Η παχυσαρκία σχετίζεται με μειωμένη λειτουργία του ανοσοποιητικού.

Φωτογραφία: iStock