Ο ιός Η5Ν1 εξελίσσεται ανησυχητικά γρήγορα, δείχνουν νέες μελέτες

Η γρίπη των πτηνών εξελίσσεται γρήγορα και γίνεται ολοένα πιο επικίνδυνη για τους ανθρώπους, αναφέρουν επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο της Βόρειας Καρολίνας.

Σε έρευνες που πραγματοποίησαν κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι ο ιός Η5Ν1 που την προκαλεί, προσαρμόζεται ολοένα περισσότερο για να μολύνει ευκολότερα τα θηλαστικά. Σε αυτά συμπεριλαμβάνονται οι αγελάδες και οι άνθρωποι.

«Αν υπήρχε εμβόλιο για προηγούμενο στέλεχος του ιού Η5Ν1, αυτή τη στιγμή θα ήταν λιγότερο αποτελεσματικό», δήλωσε ο επικεφαλής ερευνητής Dr. Colby T. Ford, υπολογιστικός βιολόγος στο πανεπιστήμιο.

Τα νέα ευρήματα δημοσιεύτηκαν στην ιατρική επιθεώρηση eBioMedicine. Οι ερευνητές πραγματοποίησαν την έρευνά τους σε 1.804 πρωτεϊνικά συμπλέγματα διαφόρων στελεχών του ιού Η5, τα οποία συγκεντρώθηκαν από το 1959 έως το 2024. Οι ιοί Η5 προκαλούν γρίπη των πτηνών.

Χρησιμοποιώντας εργαλεία που αναπτύχθηκαν στη διάρκεια της πανδημίας της COVID-19, οι επιστήμονες εξέτασαν τις αντιδράσεις των πρωτεϊνικών συμπλεγμάτων σε 11 αντισώματα που εξουδετερώνουν την περιοχή 1 (HA1) της αιμοσυγκολλητίνης. Η περιοχή αυτή είναι το τμήμα των ιών Η5 που τους βοηθεί να εισδύουν στο εσωτερικό των κυττάρων.

Όπως διαπίστωσαν οι ερευνητές, τα νεότερα στελέχη τους γίνονται ολοένα καλύτερα στην διαφυγή από το ανοσοποιητικό σύστημα. Αυτό καθιστά λιγότερο προστατευτική την όποια ανοσία έχει αποκομίσει κάποιος από προγενέστερη λοίμωξη ή εμβολιασμό.

Άλλαξε και βασικό γονίδιο

Η γρίπη των πτηνών προκαλεί ήδη πανδημία στα ζώα, λένε οι ειδικοί. Έχει μολύνει εκατοντάδες είδη άγριων και εκτρεφομένων πτηνών και πάνω από 70 είδη θηλαστικών. Σε αυτά συμπεριλαμβάνονται και μεγαλόσωμα, από τις αγελάδες έως τα δελφίνια και τους θαλάσσιους λέοντες. Η μετάβασή της από τα πτηνά στα θηλαστικά έγινε σταδιακά, καθώς ο ιός Η5Ν1 μεταλλάχθηκε.

Σε δεύτερη μελέτη τους, η οποία δεν έχει ακόμα δημοσιευθεί σε ιατρική επιθεώρηση, η ίδια ερευνητική ομάδα διαπίστωσε ότι έχει αλλάξει ένα βασικό γονίδιο του ιού Η5Ν1. Το γονίδιο αυτό τον βοηθεί να εισχωρήσει στα κύτταρα των θηλαστικών, αποφεύγοντας την αντίδραση του ανοσοποιητικού.

Τα ευρήματα αυτά υποδηλώνουν ότι η γρίπη των πτηνών μεταλλάσσεται γρήγορα για να αποφεύγει την αντίδραση του ανοσοποιητικού. Η ταχύτητα της μετάλλαξής της είναι το κλειδί για την επικινδυνότητά της.

«Προσπαθούμε να γίνουμε καλύτερη στην εκτίμηση των δυνητικών επιπτώσεών της στο εγγύς μέλλον, για να μην βρεθούμε απροετοίμαστοι μπροστά σε δυσάρεστα απρόοπτα», δήλωσε ο επιβλέπων ερευνητής Dr. Daniel Janies, καθηγητής Βιοπληροφορικής & Γονιδιωματικής στο πανεπιστήμιο.

Φωτογραφία: iStock