EEA Grants: Ο χρηματοδότης που αλλάζει την Ελλάδα

Περιβαλλοντικά έργα που συμβάλλουν στη βιώσιμη ανάπτυξη, την αειφορία και στην αντιμετώπιση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής αποτελούν βασικά βήματα για το «πράσινο» μέλλον της χώρας μας.

Έργα όπως η αποκατάσταση υγροτόπων, η αναβάθμιση των συστημάτων διαχείρισης υδάτινων πόρων και η προστασία της βιοποικιλότητας σε κρίσιμες περιοχές της Ελλάδας έχουν πραγματοποιηθεί χάρη στη συμβολή ενός «αφανούς χρηματοδότη», που συμπληρώνει 30 χρόνια προσφοράς στη χώρα. Στον πυρήνα αυτών των προσπαθειών βρίσκεται ο Χρηματοδοτικός Μηχανισμός των EEA Grants, που υποστηρίζεται κυρίως από τη Νορβηγία, την Ισλανδία και το Λιχτενστάιν, και μέσω αυτού του θεσμού η Ελλάδα έχει επωφεληθεί από χρηματοδοτήσεις για μια πληθώρα σημαντικών έργων.

Η συνεργασία των EEA Grants με κορυφαίους φορείς, όπως το Μουσείο Γουλανδρή Φυσικής Ιστορίας και το Ελληνικό Κέντρο Βιοτόπων – Υγροτόπων (ΕΚΒΥ), είναι καθοριστική για την επιτυχία αυτών των έργων και την προώθηση βιώσιμων πρακτικών, που προστατεύουν το περιβάλλον και ενισχύουν την ανθεκτικότητα των οικοσυστημάτων. Και μπορεί αυτή η συνεργασία να είναι άγνωστη στο ευρύ κοινό, είναι, ωστόσο, ένα εξαιρετικό παράδειγμα της θετικής επίδρασης που μπορεί να έχει μια σωστά κατευθυνόμενη χρηματοδότηση.

Περιβαλλοντικό όραμα

O Χρηματοδοτικός Μηχανισμός του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου (ΧΜ-ΕΟΧ | EEA Grants) αποτελεί έναν σημαντικό θεσμό, που έχει συμβάλει στη γεφύρωση του χάσματος μεταξύ 15 χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του ΕΟΧ. Τα EEA Grants αποσκοπούν στη μείωση των οικονομικών και κοινωνικών ανισοτήτων και στην ενδυνάμωση των διμερών σχέσεων με 15 ευρωπαϊκές χώρες, ανάμεσα στις οποίες είναι και η Ελλάδα. Είναι χαρακτηριστικό ότι μόνο για την περίοδο 2014–2021 τα EEA Grants έχουν κατανείμει συνολικά €2,8 δισ., από τα οποία τα €116,7 εκατ. έχουν διατεθεί στην Ελλάδα, μέσω του διεθνούς Πρωτοκόλλου 38c (Protocol 38c).

Ένας από τους βασικούς τομείς προτεραιότητας της πρωτοβουλίας EEA Grants είναι η προστασία του περιβάλλοντος και η προώθηση της πράσινης ενέργειας, με στόχο τη μείωση των κοινωνικών και οικονομικών ανισοτήτων.

Στην Ελλάδα, η συνεργασία με το Μουσείο Γουλανδρή Φυσικής Ιστορίας και το ΕΚΒΥ κατά τη διάρκεια 2 χρηματοδοτικών περιόδων μάλιστα, ενίσχυσε σημαντικά την υλοποίηση έργων που αφορούν στη διαχείριση υδάτινων πόρων και την προστασία της βιοποικιλότητας. Οι δράσεις αυτές εστιάζουν στην προστασία κρίσιμων οικοσυστημάτων, όπως οι υγρότοποι, οι οποίοι παίζουν καθοριστικό ρόλο στη διατήρηση της οικολογικής ισορροπίας. Σε περιοχές όπως η Μακεδονία και η Θράκη, η υλοποίηση των έργων αυτών έχει ενισχύσει την προστασία του περιβάλλοντος και την τοπική χλωρίδα και πανίδα, καθώς και την προσαρμογή στις κλιματικές αλλαγές.

Παράλληλα, σημαντικό κομμάτι των δράσεων αποτελεί η ευαισθητοποίηση των τοπικών κοινωνιών, ώστε να γνωρίσουν και να υιοθετήσουν πράσινες μορφές οικονομικής ανάπτυξης. Μέσα από εκπαιδευτικά προγράμματα, οι πολίτες ενημερώνονται και εκπαιδεύονται στη διαχείριση των φυσικών πόρων, συμβάλλοντας στη βιωσιμότητα των έργων και στη διατήρηση της περιβαλλοντικής ισορροπίας.

Η συμβολή της Νορβηγίας και των άλλων χωρών

Πίσω από κάθε έργο που χρηματοδοτείται από τα EEA Grants βρίσκεται η υποστήριξη της Νορβηγίας, που αποτελεί τον κύριο χρηματοδότη του θεσμού, παρέχοντας το 96% των συνολικών κονδυλίων, ενώ προάγει τη συνεργασία και την ανταλλαγή τεχνογνωσίας, γεγονός που ενισχύει την αποτελεσματικότητα των έργων. Τα έργα που υλοποιούνται στην Ελλάδα καλύπτουν μια ευρεία γκάμα πεδίων, πέρα από τα αμιγώς περιβαλλοντικά, όπως είναι η διαχείριση υδάτων και οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Εξίσου σημαντικά για τα EEA Grants είναι το κοινωνικό αποτύπωμα και η ενσωμάτωση, με δράσεις όπως η κοινωνική ένταξη και ενδυνάμωση Ρομά, η χρηστή διακυβέρνηση, θεσμοί και διαφάνεια, η τοπική ανάπτυξη και μείωση της φτώχειας, η ενίσχυση της Κοινωνίας των Πολιτών, η Καινοτομία και Επιχειρηματικότητα, καθώς και δύο δράσεις για Άσυλο και Μετανάστευση: η ενίσχυση εθνικών συστημάτων ασύλου και μετανάστευσης και οι επείγουσες ανάγκες για την υποδοχή και ταυτοποίηση νέων αφίξεων και διαμονή ευπαθών ομάδων.

Αυτή η μακρά συνεργασία, που εφέτος συμπληρώνει τρεις δεκαετίες, θα εορταστεί με δύο ανοιχτές εκδηλώσεις: στις 2 Νοεμβρίου στη Θεσσαλονίκη, στο πλαίσιο του 65ου Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου, και στις 12 Νοεμβρίου στην Αθήνα, στο Ζάππειο. Στο πλαίσιο των εκδηλώσεων θα παρουσιαστεί το Art Installation με τίτλο «30 χρόνια – 30 εικόνες».

Η δύναμη των EEA Grants βρίσκεται στη διακριτική, αλλά καθοριστική τους παρουσία στη χώρα μας, στηρίζοντας έργα υψηλής αξίας. Αποτελούν έναν καθοριστικό παράγοντα στην προώθηση της βιώσιμης ανάπτυξης και της περιβαλλοντικής προστασίας στην Ελλάδα, καθώς μέσω της χρηματοδότησής τους έχουν υλοποιηθεί έργα που ενισχύουν τις τοπικές κοινωνίες και προστατεύουν τα οικοσυστήματα της.

Μπορείτε να μάθετε περισσότερα για τα EEA Grants εδώ.