Τραμπ-Πούτιν: «Θέατρο ειρήνης» στην πλάτη της Ουκρανίας

Ο Ντόναλντ Τραμπ ξεκίνησε την πολυδιαφημισμένη συνομιλία του με τον Βλαντιμίρ Πούτιν με μια απλή απαίτηση: εκεχειρία 30 ημερών σε ξηρά, θάλασσα και αέρα, την οποία η Ουκρανία έχει ήδη αποδεχθεί, ως ένα πρώτο βήμα στην πορεία προς την ειρήνη.

Αυτό που πήρε, όμως, ο πρόεδρος των ΗΠΑ από τον ρώσο ομόλογό του ήταν μόνο ερωτήσεις, μισές προσφορές και περιορισμένες παραχωρήσεις και, πάνω απ’ όλα, μια απίστευτη απαίτηση για πλήρη αποδυνάμωση της Ουκρανίας.

Η «βασική προϋπόθεση» για την επίλυση της σύγκρουσης, ανέφερε το Κρεμλίνο σε δήλωση μετά την συνδιάλεξη, θα πρέπει να είναι «η πλήρης παύση της ξένης στρατιωτικής βοήθειας και της παροχής πληροφοριών προς στο Κίεβο».

Αυτό, γράφει ο Guardian, σημαίνει διακοπή της στρατιωτικής υποστήριξης όχι μόνο από τις ΗΠΑ αλλά και από όλους τους ξένους υποστηρικτές της Ουκρανίας, συμπεριλαμβανομένης της Βρετανίας, της Γαλλίας και όλων εκείνων που συντάσσουν σχέδια για μια «ειρηνευτική δύναμη» που θα παρέχει μακροπρόθεσμη εγγύηση ασφαλείας στο Κίεβο, επιτρέποντάς του να ανοίξει τα λιμάνια και τα αεροδρόμιά του και να διαφυλάξει τις υποδομές κοινής ωφέλειας.

Η Ουκρανία αποκλείεται να δεχτεί αυτόν τον όρο. Το Κίεβο πέρασε τρία χρόνια πολεμώντας τη Ρωσία, με δεκάδες χιλιάδες θύματα και αποτρέποντας με επιτυχία την πλήρη κατάληψη της χώρας, αν και με απώλεια περίπου του ενός πέμπτου της επικράτειάς του, την οποία αποδέχεται ότι δεν μπορεί να ξανακερδίσει στο πεδίο των μαχών.

Τόσο απίστευτη είναι η ρωσική απαίτηση, που είναι δύσκολο να πιστέψει κανείς ότι ο Πούτιν είναι εντελώς σοβαρός. «Οι Ρώσοι δεν διαπραγματεύονται, αλλά απλώς καταθέτουν τις επιθυμίες τους», είπε στον Guardian ο Μάθιου Σάβιλ, αναλυτής στη δεξαμενή σκέψης του Royal United Services Institute, χαρακτηρίζοντας τη θέση του Κρεμλίνου «απλώς ασύμβατη» με το ευρωπαϊκό σχέδιο ασφαλείας.

Δεν είναι σαφές πόσο πίεσε ο Τραμπ τον Πούτιν για κατάπαυση του πυρός, την οποία μια εβδομάδα νωρίτερα ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Μάρκο Ρούμπιο, διαπραγματεύτηκε με την Ουκρανία. Ο Λόρδος Ρίκετς, πρώην σύμβουλος Εθνικής Ασφαλείας του Ηνωμένου Βασιλείου, είπε στον Guardian: «Πρέπει να μάθουμε πώς αντέδρασε ο Τραμπ σε αυτήν την πρόταση. Ομως, μπορώ να υποθέσω ότι αυτή σχεδιάστηκε ακριβώς ώστε να εξασφαλίσει την απόρριψη του Ζελένσκι, αφαιρώντας την πίεση από τον Πούτιν».

Οι ευρωπαίοι ηγέτες δεν έδειξαν πολύ χαρούμενοι με την εξέλιξη. Οι ηγέτες της Γαλλίας και της Γερμανίας, σε συνέντευξη Τύπου, επανέλαβαν τη συνεχιζόμενη υποστήριξή τους στην Ουκρανία. «Θα συνεχίσουμε να υποστηρίζουμε τον ουκρανικό στρατό στον πόλεμο», είπε ο γάλλος πρόεδρος, Εμανουέλ Μακρόν, μιλώντας μαζί με τον γερμανό καγκελάριο, Ολαφ Σολτς.

Το μόνο που πέτυχε ο Τραμπ ήταν κάτι πολύ λιγότερο από μια πλήρη κατάπαυση του πυρός: μια άμεση δέσμευση από τον Πούτιν να σταματήσει να βομβαρδίζει τις ενεργειακές υποδομές της Ουκρανίας, εάν το Κίεβο «αμοιβαία απείχε» από παρόμοιες δικές του επιθέσεις.

Τα τελευταία τρία χρόνια, η Ρωσία έχει βομβαρδίσει επανειλημμένα το δίκτυο παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας στην Ουκρανία, σε σημείο που να απομένει στη χώρα ελάχιστη παραγωγική δυνατότητα, που δεν προέρχεται από πυρηνικές εγκαταστάσεις, στις οποίες είναι πολύ επικίνδυνο να επιτεθούν οι δυνάμεις της Μόσχας. Η Ουκρανία, εν τω μεταξύ, καλείται να σταματήσει τη δική της εκστρατεία επιθέσεων σε διυλιστήρια, στα ενδότερα της Ρωσίας.

Η Ορίσια Λούτσεβιτς, εμπειρογνώμονας στην Ουκρανία στη δεξαμενή σκέψης Chatham House, είπε στον Guardian ότι η άφιξη της άνοιξης σημαίνει ότι το Κίεβο αποκομίζει πολύ μικρά κέρδη από μια 30ήμερη παύση των επιθέσεων σε ενεργειακές εγκαταστάσεις. Περιέγραψε την προσφορά του Πούτιν ως «μια χειρονομία καλής θέλησης για να κρατήσει το ενδιαφέρον του Τραμπ και να πάρει ένα μεγαλύτερο έπαθλο: οι ΗΠΑ να εγκαταλείψουν εντελώς την Ουκρανία».

Ωστόσο, ο Λευκός Οίκος είπε ότι και οι δύο πλευρές θα ξεκινήσουν «διαπραγματεύσεις για την εφαρμογή μιας θαλάσσιας εκεχειρίας». Ο ίδιος ο Τραμπ πρόσθεσε ότι «θα εργαστούμε γρήγορα για να έχουμε μια πλήρη κατάπαυση του πυρός», αν και αυτό το τελευταίο σημείο έρχεται σε αντίθεση με όσα είπε η Ρωσία.

Το Κρεμλίνο τόνισε ότι η Ουκρανία θα παραμείνει αποκλεισμένη από τις συνομιλίες: «Οι ηγέτες επιβεβαίωσαν την πρόθεσή τους να συνεχίσουν τις προσπάθειες για την επίτευξη μιας διμερούς διευθέτησης».

Το θετικό είναι ότι οι συνομιλίες συνεχίζονται, αν και η ανησυχία είναι ότι η Ρωσία θα τις χρησιμοποιήσει για να προσπαθήσει να αποκόψει τις ΗΠΑ από την Ευρώπη.

Ισως το πιο σημαντικό είναι ότι ο Τραμπ και ο Πούτιν συμφώνησαν, επίσης, να διοργανώσουν… αγώνες χόκεϊ επί πάγου μεταξύ παικτών από το αμερικανικό και το ρωσικό πρωτάθλημα!

. . .