Η ελληνική βιομηχανία ψάχνει μερίδιο στη σκιά της Τουρκίας

Την ευκαιρία να αποσπάσει μερίδιο της «πίτας» από τον επανεξοπλισμό της Ευρώπης, όπου πρωταγωνιστικό ρόλο διεκδικεί η Τουρκία, βλέπει η ελληνική αμυντική βιομηχανία και προσδοκά σε στήριξη της κυβέρνησης για να μπει στο παιχνίδι.

Σε αυτήν ακριβώς τη λογική εντάσσεται η κίνηση της Metlen να ενισχύσει τη στρατηγική της παρουσία, αναβαθμίζοντας το αμυντικό hub στο Βόλο για να καλύψει τις ανάγκες των ελληνικών ενόπλων δυνάμεων και να αποσπάσει μερίδιο από τον επανεξοπλισμό της Ευρώπης στο πλαίσιο του ReArm Europe, με τα πλάνα του ελληνικού ομίλου να μην σταματούν εδώ.

Στην πλήρη της ανάπτυξη η επένδυση, που θα απαρτίζεται από συνολικά 5 αυτοτελή εργοστάσια, ικανά να «τρέχουν» 5 διαφορετικά προγράμματα, σε μια έκταση πάνω από 60 στρέμματα στη ΒΙΠΕ Βόλου, θα αφορά τη κατασκευή αρμάτων, καθώς και εξαρτημάτων, εξοπλισμού και ειδικών κατασκευών για θωρακισμένα οχήματα, με προηγμένη τεχνολογία συγκόλλησης και συναρμολόγησης, για τις ανάγκες της χώρας και όχι μόνο.

Το πλήρες πλάνο της Metlen για την εντατικοποίηση του αμυντικού τομέα περιλαμβάνει ακόμη περισσότερα, όπως θα παρουσιαστεί στο Capitals Markets Day, στο Λονδίνο, στις 28 Απριλίου.

Σε μια συγκυρία, πάντως, όπου η Τουρκία βρίσκει την ευκαιρία να παρακάμπτει μια σειρά από διπλωματικά και άλλα εμπόδια και επιδιώκει με τους δικούς της όρους, να συμβάλει στη διαμόρφωση της «στρατηγικής αυτονομίας» της Ευρώπης μέσα από την αλματώδη ανάπτυξη κατά την τελευταία 25ετία του αμυντικού της κλάδου, η ελληνική πλευρά δείχνει να παρακολουθεί αμήχανη τις εξελίξεις.

Και η πολύ μικρότερου μεγέθους εγχώρια αμυντική βιομηχανία, που σε μεγάλο βαθμό απαρτίζεται από τις γεμάτες παθογένειες κρατικές εταιρείες «Ελληνικά Αμυντικά Συστήματα» και «Ελληνική Αεροπορική Βιομηχανία», κινδυνεύει να μείνει εκτός του παιχνιδιού διαμοιρασιάς της πίτας των 800 δισ ευρώ του ReArm Europe.

Αυτό το νέο σκηνικό δεν μπορεί να αγνοηθεί από την Αθήνα και για τη νέα αυτή πραγματικότητα, μαζί με το θέμα των εξοπλισμών στο πλαίσιο και των ευρωπαϊκών εξαγγελιών, πρόκειται να τοποθετηθεί στη Βουλή στις 27 Μαρτίου ο Πρωθυπουργός.

Το θέμα ανέδειξε προχθες με τη φράση «αυτό που έγινε με τις Belhara δεν πρέπει να ξαναγίνει», ο πρόεδρος της Metlen, Ευάγγελος Μυτιληναίος, ο οποίος μιλώντας στο συνέδριο του «Κύκλου Ιδεών», έκρουσε το καμπανάκι του κινδύνου ότι στο νέο κύκλο εξοπλισμών η Ελλάδα δεν πρέπει να παραμείνει απλός χρηματοδότης χωρίς βιομηχανική συμμετοχή.

Στην προ μνημονίων εποχή, το ύψος της συμμετοχής για τις ελληνικές εταιρείες στα προγράμματα συμπαραγωγής ανέρχονταν κατ’ ελάχιστον στο 30%, που καταργήθηκε ωστόσο με νόμο το 2010 και έκτοτε η ελληνική αμυντική βιομηχανία ζητά την επαναφορά του.

«Εμείς τι θα κάνουμε; Μας αρκεί να συμμετέχουμε σε μία ευρωπαϊκή συμμαχία των προθύμων με την Τουρκία, που θα είναι κατά της Ρωσίας και θα τροφοδοτείται από τα χρήματα των ευρωπαίων φορολογούμενων; Ποιος θα κοιτάξει το δικό μας πρόβλημα; Και η Ελλάδα θα κληθεί να συνεισφέρει οικονομικά, αλλά χωρίς να πάρει βιομηχανική δουλειά;» αναρωτήθηκε τη Δευτέρα ο επικεφαλής της Metlen, αναδεικνύοντας και ένα μείζον θέμα στρατηγικής κατεύθυνσης για τη χώρα.

«Βλέπετε με πόσο μεγάλο urgency σπεύδουν οι Ευρωπαίοι για να βοηθήσουν την Ουκρανία. Σε μια αντίστοιχη περίπτωση θα το κάνουν και για την Ελλάδα; Οχι. Δεν το ενδιαφέρει καθόλου το Λουξεμβούργο τι θα γίνει στο Αιγαίο. Άρα, ο μόνος σύμμαχος αποτροπής στον οποίο μπορεί να προστρέξει η Ελλάδα είναι οι ΗΠΑ , όχι η Ευρώπη», ανέφερε χαρακτηριστικά, εγείροντας ξανά το θέμα να υπάρξει ρόλος στην εγχώρια αμυντική βιομηχανία για τον επανεξοπλισμό της Ευρώπης.

Η κυβέρνηση απέναντι στη νέα πραγματικότητα

Στην πραγματικότητα η πρωτοβουλία της ΕΕ για το ReArm Europe έχει κινητοποιήσει την εγχώρια αμυντική βιομηχανία και στην κατεύθυνση αυτή κινείται η πρόσφατη πρωτοβουλία του προέδρου του ΣΕΒ, Σπύρου Θεοδωρόπουλου, να καλέσει σε σύσκεψη τις περίπου 50 εταιρείες-μέλη του Συνδέσμου που δραστηριοποιούνται στον κλάδο.

Ανάμεσα σε αυτούς η Metlen, τα Ναυπηγεία Σκαραμαγκά, τα Ναυπηγεία Ελευσίνας και η ΕΑΒ, που μαζί με άλλες εταιρείες σχημάτισαν μια ομάδα εργασίας, η οποία αφού καταγράψει τις δυνατότητες της κάθε εταιρείας, τις δυνητικές συνεργασίες και τις ευκαιρίες που διανοίγονται μετά την πρωτοβουλία της ΕΕ, θα καταθέσουν συγκεκριμένες προτάσεις στη κυβέρνηση.

Η τελευταία φέρεται να αντιλαμβάνεται την ευκαιρία αλλά και το μεγαλύτερο διακύβευμα, ειδικά σε μια στιγμή όπου η Τουρκία επιχειρεί να αναδειχθεί σε πρωταγωνιστή στη διαμόρφωση της νέας αρχιτεκτονικής ασφαλείας στην Ευρώπη και να διεκδικήσει μερίδιο από το πακέτο των 800 δισ ευρώ.

Σε αυτό το φόντο, της προσπάθειας ισχυροποίησης της γείτονος στον τομέα της ευρωπαϊκής ασφάλειας, οι ελληνικές επιχειρήσεις του κλάδου ευελπιστούν ότι η κυβέρνηση θα αναλάβει τις απαραίτητες πρωτοβουλίες για να αξιοποιήσει την ευκαιρία που δίνει το ευρωπαϊκό αμυντικό πρόγραμμα.

Συνοψίζοντας, η ευκαιρία αφορά τη δυνατότητα να μπορέσει η ελληνική βιομηχανία να διεκδικήσει μεγαλύτερες και περισσότερες συμφωνίες συμπαραγωγής αμυντικών εξοπλισμών σε ελληνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο, με τον κ. Μυτιληναίο να θυμίζει ότι υπάρχουν δυνατότητες παραγωγής, που έχουν αναπτυχθεί κυρίως μετά τα Ιμια, αλλά έχουν αγνοηθεί από τις ελληνικές κυβερνήσεις.

«Εχουμε τρεις βάρδιες επί επτά ημέρες την εβδομάδα και παράγουμε εξοπλισμό που κατευθύνεται μόνο σε εξαγωγές», τόνισε προ ημερών αναφερόμενος στη περίπτωση του εργοστασίου της Metlen το Βόλο, κρούωντας παράλληλα τον κώδωνα του κινδύνου προς τη κυβέρνηση ότι πρέπει να ανοίξει βηματισμό.

«Φτιάξαμε με τα ναυπηγεία του Σκαραμαγκά τα 4 υποβρύχια “214” πριν από 20 χρόνια. Δεν ξέρουμε άραγε να κάνουμε φρεγάτες;» αναρωτήθηκε ο ίδιος, προσθέτοντας ότι κανείς δεν μας το ζήτησε.

Σύμφωνα με τις πληροφορίες, η κυβέρνηση έχει αντιληφθεί το τι διακυβεύεται, ωστόσο μένει να φανεί πώς θα κινηθεί και τι πρωτοβουλίες θα αναλάβει σε επίπεδο ΕΕ για ένα θέμα όπου η Τουρκία έχει βρει την ευκαιρία να βγει «μπροστά», δηλώνοντας παρούσα για τη στρατιωτική θωράκιση της Ευρώπης και προσφέροντας τις υπηρεσίες της τεράστιας αμυντικής βιομηχανίας που έχει οικοδομήσει κατά τις τελευταίες δεκαετίες.

Τόσο μέσω των συμπράξεων με ιταλικές αμυντικές βιομηχανίες (Baykar Teknoloji – Leonardo για ανάπτυξη μη επανδρωμένης τεχνολογίας) αλλά και μέσω εξαγορών (πάλι η Baykar Teknoloji απέκτησε πέρυσι τη Piaggio Aviation), καθώς και με συνεργασίες με ισπανικές εταιρείες και την πώληση αμυντικού υλικού σε τουλάχιστον επτά ευρωπαϊκές χώρες.

Διεκδικώντας έτσι η γείτονα μερίδιο από τους ευρωπαικούς επανεξοπλισμούς θα πετύχει ένα διπλό σκοπό. Αφενός να αναχρηματοδοτήσει και τη τουρκική αμυντική βιομηχανία μέσω ευρωπαϊκών κεφαλαίων, αφετέρου να συμβάλλει στην αύξηση των αμυντικών προϋπολογισμών πολλών χωρών- μελών της ΕΕ, που είναι στη παρούσα φάση και το νούμερο ένα ζητούμενο μετά την αλλαγή στρατηγικής της νέας αμερικανικής κυβέρνησης, υποχρεώνοντας την Ευρώπη να βρει τις δικές της λύσεις.