Στο στόχαστρο ισραηλινών η ΔΕΠΑ και τα λιμάνια

Στο μικροσκόπιο ισραηλινών κεφαλαίων βρίσκονται η ΔΕΠΑ, όσο και τα ελληνικά λιμάνια, τόσο αυτά που δεν έχουν ακόμη παραχωρησιούχο, όσο και εκείνα που έχουν ήδη ανατεθεί σε επενδυτές, όπως μετέφεραν χθες στην ηγεσία του Υπερταμείου, εκπρόσωποι μεγάλων εταιρειών της χώρας.

Το ενδιαφέρον που αφορά τόσο τη στρατηγική εξαγορά ελληνικών assets, όσο και μακροχρόνιες επενδυτικές συνεργασίες, έγινε γνωστό κατά την συνάντηση που είχε με το ελληνικό Growthfund, μια πολυμελής ισραηλινή αντιπροσωπεία υπό τον υπ. Περιφερειακής Συνεργασίας της χώρας, μαζί με περίπου 30 στελέχη επιχειρήσεων από τους τομείς της ενέργειας, των υποδομών, της λιμενικής βιομηχανίας, των υδάτων και της άμυνας.

Στη συνέχεια, ο David Amsalem, μαζί με τον πρέσβη του Ισραήλ στην Ελλάδα, Noam Katz και ισραηλινές ενεργειακές εταιρείες, τις Israeli Electricity Company και Israeli Natural Gas Lines, καθώς και την Energy Infrastructures και Europe Asia Pipeline, συναντήθηκαν με τον ΥΠΕΝ Στ. Παπασταύρου και τον υφυπουργό Ν. Τσάφο.

Αν και οι επαφές με την ηγεσία του Growthfund έχουν προς το παρόν ένα γενικότερο χαρακτήρα και οι πληροφορίες αναφέρουν ότι οι ισραηλινοί δεν μπήκαν σε λεπτομέρειες, το σίγουρο είναι το ενδιαφέρον τους εστιάζεται σε δύο βασικά τομείς, τουλάχιστον όσο αφορά το συγκεκριμένο χαρτοφυλάκιο.

Τη ΔΕΠΑ Εμπορίας και τα λιμάνια, ακόμη κι εκείνα που έχουν ήδη παραχωρησιούχο. Κι αυτό καθώς, όπως μετέφερε η ισραηλινή πλευρά στους συνομιλητές της, υπάρχει ενδιαφέρον εταιρειών να μπουν σε ελληνικά λιμάνια ως «συνεπενδυτές», γεγονός που φυσικά σημαίνει ότι θα πρέπει να ακολουθήσουν επαφές με τους νυν παραχωρησιούχους.

Στη περίπτωση της ΔΕΠΑ, όπου το 100% ελέγχεται πλέον από το Υπερταμείο, μετά τη πώληση το Δεκέμβρη του 35% της Helleniq Energy στο ΤΑΙΠΕΔ, ο πρώτος στόχος της διοίκησης Παπαχρήστου – Σταμπουλίδη, είναι να συμμετάσχει πιο ενεργά το Growthfund στο μάνατζμεντ της εταιρείας και να επιφέρει αλλαγές στο business plan, προκειμένου να την κάνει πιο κερδοφόρα.

Αν και οι αποφάσεις θα ληφθούν σε επίπεδο υπουργών Εθνικής Οικονομίας και ΥΠΕΝ, το πιθανότερο είναι θα επιχειρηθεί να αναζητηθεί εκ νέου ένας στρατηγικός επενδυτής για την ΔΕΠΑ Εμπορίας μαζί με τη παραχώρηση και του μάνατζμεντ, αφού φυσικά πρώτα θα έχει αποκτήσει ένα ακόμη πιο ελκυστικό επιχειρηματικό story, ικανό να προσελκύσει ισχυρό επενδυτικό ενδιαφέρον. Κάποιες αρχικές σκέψεις για είσοδο της εταιρείας στο Χρηματιστήριο δεν φαίνεται να κερδίζουν έδαφος.

Στο ερώτημα τι ποσοστό της εταιρείας θα μπορούσε να πουληθεί, αρμόδιες πηγές δεν αποκλείουν ακόμη και τη διάθεση του συνόλου των μετοχών, καθώς, όπως λένε, «το Δημόσιο δεν έχει κανένα λόγο να κρατά μερίδια σε εμπορικές εταιρείες», προσθέτοντας ότι πρέπει να ενταθούν τα πράσινα στρατηγικά της ανοίγματα.

Το ίδιο και οι επενδύσεις στην ηλεκτροπαραγωγή, όπως και η προσπάθεια να αυξήσει περαιτέρω τη παρουσία της στην προμήθεια (μέσω της θυγατρικής της Φυσικό Αέριο), καθώς τα μερίδια στον τομέα του φυσικού αερίου υποχωρούν συνεχώς λόγω της όξυνσης του ανταγωνισμού.

Και ίσως η λήψη των τελικών αποφάσεων να παραπεμφθεί για μετά το ξεκαθάρισμα της υπόθεσης με τη Διαιτησία μεταξύ της εταιρείας και της Gazprom, που αναμένεται να ολοκληρωθεί έως τον Σεπτέμβριο του 2025, όπως και όταν λήξει η αντιδικία με τα ELFE, ώστε να έχει μπροστά της ένα καθαρό ορίζοντα ανάπτυξης.

Τα σενάρια για τα λιμάνια

Στη περίπτωση των ελληνικών λιμένων, το ισραηλινό ενδιαφέρον φαίνεται ότι δεν περιορίζεται σε όσα ακόμη το Υπερταμείο δεν έχει αποφασίσει πως θα τα αξιοποιήσει, όπως για παράδειγμα αυτό της Πάτρας.

Στη συγκεκριμένη περίπτωση, επίκειται η έγκριση του master plan από το υπ. Ναυτιλίας, ωστόσο μένει να αποφασιστεί κατά πόσο η υποπαραχώρηση των δραστηριοτήτων της κρουαζιέρας και του θαλάσσιου τουρισμού θα αξιοποιηθεί από έναν επενδυτή, η κάθε μια ξεχωριστά ή μέσω ενός συνδυασμού. Σημειωτέον ότι το Δεκέμβριο, το Growthfund προκήρυξε διαγωνισμό για την ανάπτυξη της δραστηριότητας κρουαζιέρας μέσω σύμβασης παραχώρησης στα λιμάνια Κατακόλου, Πάτρας και Καβάλας.

Το ισραηλινό, ωστόσο, ενδιαφέρον αφορά ευρύτερες επενδυτικές συνεργασίες στα ελληνικά λιμάνια, πιθανώς και για όσα το Υπερταμείο έχει αποφασίσει να αναπτύξει το ίδιο. Τέτοια είναι εκείνα του Βόλου και της Αλεξανδρούπολης.

Στη περίπτωση αυτού στη Θράκη, μετά τη ματαίωση του διαγωνισμού πώλησης το Νοέμβρη του 2022, το Growthfund εξασφάλισε 24 εκατ ευρώ για την αναβάθμιση των υποδομών του λιμένα, με στόχο την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και την εδραίωσή του ως γεωστρατηγικού ενεργειακού και διαμετακομιστικού κόμβου στην Ανατολική Μεσόγειο και τα Βαλκάνια.

Στη περίπτωση επίσης του Βόλου, μετά τη ματαίωση του διαγωνισμού πώλησης το Φεβρουάριο του 2025, το Growthfund προχωρά ήδη σε εργασίες αποκατάστασης και αναβάθμισης των υποδομών του, ύψους 9 εκατ ευρώ, λόγω ζημιών από ακραία καιρικά φαινόμενα και σύντομα θα εκπονήσει ένα νέο business plan.

Στα υπόλοπα λιμάνια υπάρχουν ήδη επενδυτές, όπως στον ΟΛΠ η Cosco που ελέγχει το 67%, στη Θεσσαλονίκη η South Europe Gateway Thessaloniki (67%), ενώ ίδιο ακριβώς ποσοστό έχει στην Ηγουεμίτσα και το Ηράκλειο το σχήμα Grimaldi– Minoan Lines.

Στη περίπτωση του λιμανιού της Καβάλας, παραχωρήθηκε πρόσφατα για 40 χρόνια στο σχήμα ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ – EFA Ventures, ενώ για το Λάυριο «τρέχει» διαγωνισμός για τη πώληση του πλειοψηφικού πακέτου (τουλάχιστον 50% + μία μετοχή) με έξι επενδυτικά σχήματα να έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον.

Η λίστα με τις ισραηλινές εταιρείες

Ενέργεια

• Ιsrael Natural Gas Lines Ltd (INGL). Κρατική εταιρεία με αντικείμενο την κατασκευή και τη λειτουργία της εθνικής υποδομής μεταφοράς φυσικού αερίου

• Energy Infrastructures και Europe Asia Pipeline (EAPC). Κρατική εταιρεία που αποτελεί σημαντικό κρίκο στην αλυσίδα εφοδιασμού αργού πετρελαίου και ενεργειακών προϊόντων για την ισραηλινή οικονομία.

• Israel Electric Corporation. Κρατικός όμιλος που παράγει και προμηθεύει ηλεκτρική ενέργεια σε όλους τους οικονομικούς τομείς του Ισραήλ.

Νερά

• Mekorot. Είναι η κρατική εταιρεία ύδρευσης του Ισραήλ

Λιμάνια

• Israel Ports Company. Αρμόδια για την ανάπτυξη το σχεδιασμό, τη κατασκευή και τη συντήρηση των υποδομών στα λιμάνια

Υποδομές

• Netivei Israel – National Transport Infrastructure Company. Η κρατική εταιρεία υπεύθυνη για την ανάπτυξη και συντήρηση υποδομών μεταφορών (υπεραστικοί δρόμοι, νέοι σιδηρόδρομοι, κλπ)

Άμυνα

• Rafael. Εξιδεικεύεται στην αεροδιαστημική, παράγει πυραύλους, ηλεκτρονικά συστήματα, συστήματα προστασίας, ειδικά συστήματα για το Ναυτικό, κλπ)

• IAI. Εξιδεικεύεται στη παραγωγή εναέριας και πυραυλικής άμυνας, μη επανδρωμένων εναέριων συστημάτων (UAS), ρομποτικά συστήματα, κατευθόμενα όπλα ακριβείας και πυρομαχικά, κ.λπ.