Τις επόμενες ώρες, Τραμπ και Πούτιν «παίζουν» την Ουκρανία στο τηλέφωνο

Πως οι πρόεδροι των ΗΠΑ και της Ρωσίας θα μπορούσαν να έρθουν σε επικοινωνία κατά τη διάρκεια της εβδομάδας, το ανακοίνωσε πρώτος ο ειδικός απεσταλμένος του αμερικανού προέδρου Στιβ Γουίτκοφ μιλώντας στο CBS την Κυριακή. Ωστόσο αργότερα, επιστρέφοντας με το AirForce One από τη Φλόριντα στην Ουάσιγκτον, ο Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε πως σχεδιάζει να μιλήσει με τον Βλαντίμιρ Πούτιν την Τρίτη 18 Μαρτίου.

Εκτός απροόπτου αυτή θα είναι η δεύτερη τηλεφωνική συνομιλία μεταξύ των δύο ανδρών από τότε που ο Τραμπ επέστρεψε στον Λευκό Οίκο. Oμως αυτή τη φορά η επικοινωνία θα μπορούσε να είναι καθοριστική για τον ρου του πολέμου στην Ουκρανία. Ο Γουίτκοφ έκανε λόγο για «θετικό μομέντουμ» ενώ ο ίδιος ο αμερικανός πρόεδρος για μια «πολύ καλή ευκαιρία» να τερματιστεί ο πόλεμος.

Ο Τραμπ περιμένει την απάντηση του επικεφαλής του Κρεμλίνου στην πρόταση για εκεχειρία διάρκειας 30 ημερών που έχουν ήδη συμφωνήσει οι Αμερικανοί με τους Ουκρανούς (μετά από τον τραμπουκισμό του Ζελένσκι στον Λευκό Οίκο). Εάν ο Πούτιν την απορρίψει, τελικά, αυτό θα είναι μια «δυσάρεστη είδηση για τον κόσμο», όπως σχολίασε ο αμερικανός πρόεδρος σε συνέντευξη που ηχογραφήθηκε την περασμένη Παρασκευή, αλλά μεταδόθηκε την Κυριακή στην εβδομαδιαία πολιτική εκπομπή Full Measure with Sharyl Attkisson. «Αλλά νομίζω ότι θα συμφωνήσει. Πραγματικά το πιστεύω. Νομίζω ότι τον ξέρω αρκετά καλά και νομίζω ότι θα συμφωνήσει», πρόσθεσε αμέσως μετά.

Πώς, όμως, θα μπορούσε να εξελιχθεί αυτή η δυνάμει καθοριστική για τις εξελίξεις στην Ουκρανία -και όχι μόνο- τηλεφωνική συνομιλία των δύο προέδρων; «Το βασικό ερώτημα είναι τι είναι διατεθειμένος να παραχωρήσει ο Τραμπ στον Πούτιν», είπε, μιλώντας στην Corriere della Sera ο Ιαν Μπρέμερ. Σύμφωνα με τον διακεκριμένο αμερικανό πολιτικό επιστήμονα, πρόεδρο του Eurasia Group, η διαπραγμάτευση με τον Πούτιν θα είναι ιδιαίτερα απαιτητική. «Σίγουρα ο διάλογος με τον Πούτιν θα είναι πολύ πιο δύσκολος από όσο υπήρξε η συζήτηση με τον Ζελένσκι. Η Ουκρανία βρίσκεται σε εξαιρετικά δύσκολη θέση και έπρεπε να αποδεχθεί μια εκεχειρία 30 ημερών άνευ όρων. Δεν νομίζω ότι ο Πούτιν είναι διατεθειμένος να κάνει το ίδιο».

Ο Τραμπ άσκησε αφόρητη πίεση στον ουκρανό ομόλογό του, αναστέλλοντας κάθε στρατιωτική βοήθεια προς την Ουκρανία, καθώς και τη συνεργασία μεταξύ των μυστικών υπηρεσιών των δύο χωρών. Ομως με τη Ρωσία «τα πράγματα είναι σαφώς πολύ διαφορετικά. Αλλά οι Ηνωμένες Πολιτείες εξακολουθούν να έχουν περιθώρια ελιγμού. Ο Λευκός Οίκος έχει ήδη γνωστοποιήσει πως θα αρχίσει να προμηθεύει με ακόμη περισσότερα όπλα την Ουκρανία, εάν ο Πούτιν δεν συμφωνήσει σε μια εκεχειρία σε σχετικά σύντομο χρονικό διάστημα και με αποδεκτούς όρους».

Τι είναι διατεθειμένος, όμως, να δώσει ο Τραμπ στη Ρωσία για να καταλήξει τουλάχιστον σε μια αρχική συμφωνία; «Αυτό είναι το βασικό ζήτημα. Προς το παρόν μόνον εικασίες μπορούμε να κάνουμε. Θα ήταν διατεθειμένος ο Τραμπ να αποσύρει τα αμερικανικά στρατεύματα από ορισμένες προωθημένες θέσεις του ΝΑΤΟ; Δεν αποκλείεται. Φυσικά θα ήταν ένδειξη αδυναμίας από την πλευρά του, αλλά δεν είναι αδιανόητο», απάντησε ο Ιαν Μπρέμερ. «Θα ήταν έτοιμος να εγγυηθεί ότι, κατά τη διάρκεια της εκεχειρίας, οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν θα αποστέλουν όπλα στο Κίεβο; Είναι πιθανό, καθώς θα επρόκειτο για μια απόφαση που δεν θα δημιουργούσε πάρα πολλά προβλήματα βραχυπρόθεσμα. Δεν γνωρίζουμε επίσης εάν θα επιτρέψει στους Ρώσους να μην επιστρέψουν κανένα από τα κατεχόμενα εδάφη στην Ουκρανία», πρόσθεσε.

Πόσο πιθανό είναι να ληφθούν αποφάσεις για την Ουκρανία ερήμην της Ουκρανίας; «Ο κίνδυνος για το Κίεβο είναι πολύ υψηλός: η αμερικανική κυβέρνηση θα μπορούσε να αποδεχτεί ρωσικές προτάσεις που είναι απαράδεκτες για τους Ουκρανούς. Στην παρούσα φάση υπό πίεση βρίσκεται η Ρωσία. Αλλά ο Πούτιν θα κάνει ό,τι μπορεί για να αντιστρέψει την κατάσταση, πείθοντας τον Τραμπ να αποδεχθεί τα αιτήματά του, ώστε να μπορεί να επιρρίψει την ευθύνη ενδεχόμενης αποτυχίας των διαπραγματεύσεων στον Ζελένσκι», εξήγησε ο αμερικανός ειδικός.

Θα μπορούσαν ΗΠΑ και Ρωσία να καταλήξουν σε μια συμφωνία την οποία δεν θα μπορούσαν να αποδεχτούν οι Ουκρανοί; «Ο Πούτιν δεν μπορεί απλά να πει όχι στην αμερικανική πρόταση για κατάπαυση του πυρός. Κατά την τηλεφωνική επικοινωνία θα προσπαθήσει να αντιληφθεί τι θα μπορούσε να κερδίσει από μια απευθείας διαπραγμάτευση με τον Τραμπ. Για αυτό, αυτή η συζήτηση θα είναι καθοριστική. Ενδέχεται να είναι η πιο σημαντική διπλωματική δέσμευση του Τραμπ από τότε που άρχισε να αντιμετωπίζει αυτήν την κατάσταση. Ο Πούτιν, ωστόσο, θα πρέπει να προσέξει να μην το παρακάνει, γιατί η αντίδραση του αμερικανού προέδρου θα μπορούσε να είναι σκληρή», είπε ο Μπρέμερ, θυμίζοντας πως κατά την πρώτη του θητεία ο Τραμπ είχε προμηθεύσει το Κίεβο με πυραύλους Javelin.

Οσο για την αυξημένη κινητικότητα που παρατηρείται το τελευταίο διάστημα και στην Ευρώπη, στο Λονδίνο και στο Παρίσι αλλά και στις Βρυξέλλες, «νομίζω ότι όλες αυτές οι ενέργειες θα είναι σίγουρα σημαντικές για την ασφάλεια της Ευρώπης μακροπρόθεσμα», σημείωσε ο αμερικανός πολιτειολόγος.

Κατά πόσο, ωστόσο, θα μπορούσαν οι όποιες ευρωπαϊκές αποφάσεις να επηρεάσουν τις διαπραγματεύσεις ανάμεσα στην Ουάσιγκτον και τη Μόσχα; «Το ερώτημα παραμένει ανοιχτό. Για παράδειγμα, η Γερμανία θα ξοδεύει, τελικά, πολύ περισσότερα για την άμυνα, αλλά θα είναι αρκετά, ώστε να αποτραπεί η κατάρρευση της ουκρανικής αντίστασης [σε περίπτωση μη συμφωνίας και διακοπής της αμερικανικής αρωγής]; Δεν είναι ξεκάθαρο. Οι Βρετανοί λένε ότι θέλουν να παράσχουν περισσότερη βοήθεια στους Ουκρανούς, αλλά δεν ξεκαθάρισαν εάν είναι διατεθειμένοι να το κάνουν και δίχως την υποστήριξη των ΗΠΑ. Πιστεύω ότι η Ευρώπη θα καταφέρει να καταστεί πιο ικανή να αμύνεται από τη Ρωσία και να το κάνει ανεξάρτητα από τις Ηνωμένες Πολιτείες. Δεν είμαι σίγουρος, ωστόσο, ότι οι Ευρωπαίοι θα μπορέσουν να προστατεύσουν τους Ουκρανούς χωρίς τις Ηνωμένες Πολιτείες», απάντησε ο Μπρέμερ.

. . .