Νορβηγία: Το εκπληκτικό σπίτι μέσα στο τεράστιο θερμοκήπιο

Βόρεια της μικρής πόλης Κόνγκσμπεργκ στη Νορβηγία, στο τέλος ενός μεγάλου δρόμου που διασχίζει ελικοειδώς ένα πυκνό δάσος ερυθρελάτης, και δίπλα σε ένα ρυάκι, υπάρχει ένα τεράστιο θερμοκήπιο. Στο εσωτερικό του, και σε αντίθεση με το χιονισμένο τοπίο που το περιβάλλει, καλλιεργούνται λαχανικά όλων των ειδών και άφθονα οπωροφόρα, κλήματα, συκιές, εσπεριδοειδή, κερασιές και δαμασκηνιές.

Πλάι σε αυτή την απίθανη βλάστηση «φυτρώνει» κάτι ακόμη πιο ασυνήθιστο. Το «Greenhouse Home» είναι το σπίτι που έφτιαξε η αρχιτέκτονας Μάργκιτ-Κριστίνε Σολιμπάκε Κλεβ για την οικογένειά της: κατοικεί σε αυτό μαζί με τον σύζυγό της Αρνσταϊν Νόρχαϊμ, φυσικό, ειδικό στο υδρογόνο, και τα δύο μικρά παιδιά τους.

Οταν εισέρχεται κανείς στο σπίτι τους είναι σαν να μπαίνει σε έναν άλλο κόσμο, ο οποίος όμως είναι πολύ συνδεδεμένος με το περιβάλλον του. Είναι κτισμένο στο πίσω μέρος του θερμοκηπίου, επιτρέποντας σε κάθε δωμάτιο να έχει παράθυρα που ανοίγουν στον καθαρό αέρα και τους ήχους από έναν κοντινό καταρράκτη να ακούγονται παντού. Το ίδιο το θερμοκήπιο έχει ανοίγματα σε τρεις πλευρές, που επιτρέπουν τον εγκάρσιο αερισμό του το καλοκαίρι, και τα μηχανικά παράθυρα της οροφής του ανοίγουν αυτόματα όταν η εξωτερική θερμοκρασία ξεπερνά τα 68 Φαρενάιτ (20°C).

Η αρχιτεκτονική και η κηπουρική είναι τα δύο μεγαλύτερα πάθη της Μάργκιτ Κλεβ, η οποία καλλιεργεί στο θερμοκήπιο δέντρα και λαχανικά. «Μπορώ να καλλιεργώ και πολλά βότανα γύρω από τα άλλα φυτά: μαϊντανό, σάλβια, μελισσόχορτο… βότανα που δεν αναπτύσσονται τόσο καλά έξω. Μπορώ επίσης να χρησιμοποιώ το θερμοκήπιο για να καλλιεργώ μικρά φυτά από σπόρους, τα οποία θα  μεταφυτέψω αργότερα, την άνοιξη ή στις αρχές του καλοκαιριού, στην ύπαιθρο» λέει στον βρετανικό Guardian.

Η Μάργκιτ Κλεβ μεγάλωσε στο αγρόκτημα της οικογένειάς της, σε μια αγροτική περιοχή δυτικά του Ντράμεν και του Οσλο, και πέρασε τα παιδικά της χρόνια κάνοντας κηπουρική και μαγειρεύοντας με τη γιαγιά της. Τώρα οι γονείς της, καθώς και ο αδελφός και η αδελφή της, ζουν κοντά της. Αρχικά σπούδασε Οικολογία, προτού στρέψει την προσοχή της στην Αρχιτεκτονική, στο Πανεπιστήμιο του Τρόντχαϊμ, και στη συνέχεια της Στοκχόλμης.

Εργάστηκε σε δύο αρχιτεκτονικά γραφεία του Οσλο πριν ιδρύσει μαζί με συναδέλφους της το δικό της OUTLine architects, με έδρα το Ντράμεν. Υο «Greenhouse Home» ήταν ένα από τα πρώτα ανεξάρτητα project της Κλεβ, αλλά και ένα από τα πιο προσωπικά. Το εμπνεύσθηκε όταν έπεσε πάνω στο «Uppgrenna Naturhus», έναν χώρο εκδηλώσεων που βασίζεται στην ιδέα του εγκιβωτισμού ενός κτιρίου μέσα σε θερμοκήπιο.

Εχοντας κληρονομήσει ένα αγροτεμάχιο μέσα στο αγρόκτημα, μια από τις μεγαλύτερες επιθυμίες της Κλεβ και του Νόρχαϊμ ήταν να μπορούν να απολαμβάνουν την αίσθηση ότι βρίσκονται έξω, βυθισμένοι στη φύση, καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους, ακόμη και μεσούντος του  σκληρού νορβηγικού χειμώνα, γράφει στον Guardian ο Ντόμινικ Μπράντμπερι. Η λύση ήταν το τεράστιο θερμοκήπιο, που κατασκευάστηκε από τη δανέζικη εταιρία Drivadan και παραδόθηκε ως ένα τεράστιο κιτ με εξαρτήματα έτοιμα για συναρμολόγηση σε ένα προκατασκευασμένο τσιμεντένιο πάτωμα.

Η κατασκευή του γυάλινου κελύφους, του οποίου η φόρμα είναι εμπνευσμένη από τους παραδοσιακούς κόκκινους αχυρώνες της Νορβηγίας, ολοκληρώθηκε σε δύο εβδομάδες. Με επιφάνεια σχεδόν 4.000 τ.μ. και ύψος 38 πόδια (11,6 μ.), έχει ενσωματωμένο σύστημα εξαερισμού, που παρέχει φυσική ψύξη μέσω των αεραγωγών της οροφής τους θερμότερους μήνες. Προσφέρει επίσης ένα ασφαλές και σταθερό περιβάλλον, μέσα στο οποίο η Κλεβ δημιούργησε το δικό της μοναδικό σπίτι, τον εσωτερικό κήπο και μια σειρά από γυάλινα δωματιάκια κήπου.

«Ενα πολύ σημαντικό πράγμα είναι ότι κάθε δωμάτιο του σπιτιού έχει ένα παράθυρο που ανοίγει στον καθαρό αέρα – και όχι μόνο στο θερμοκήπιο» λέει. «Ετσι, όλα τα υπνοδωμάτια και οι βασικοί χώροι βρίσκονται προς τα βόρεια ή τα ανατολικά, γεγονός που βοηθά επίσης να διατηρούνται αυτά τα δωμάτια δροσερά το καλοκαίρι. Στη συνέχεια τοποθέτησα σε γωνία τον πιο σημαντικό χώρο του σπιτιού, την κουζίνα – όπου περνάμε τον περισσότερο χρόνο μας–, έτσι ώστε να συνδέεται πλήρως με τους χώρους του θερμοκηπίου που βρίσκονται δίπλα. Η κουζίνα είναι πραγματικά ο κόμβος του σπιτιού».

Η διάταξη εξελίχθηκε με βάση αυτές τις κεντρικές αποφάσεις. Η ευρύχωρη κουζίνα περιλαμβάνει επίσης την τραπεζαρία και ένα μικρό σαλόνι, τα οποία εκτείνονται στις φωτεινές και πιο ωραίες ζώνες του κήπου. Μια βιβλιοθήκη, τα γραφεία του ζευγαριού και δύο από τα τέσσερα υπνοδωμάτια βρίσκονται επίσης στο ισόγειο, ενώ το κύριο καθιστικό, η μεγάλη κρεβατοκάμαρα και ένα επιπλέον υπνοδωμάτιο έχουν τοποθετηθεί στον επάνω όροφο. Η επίπεδη οροφή του «σπιτιού μέσα στο σπίτι» προσέφερε επίσης την ευκαιρία να δημιουργηθεί άλλος ένας κοινόχρηστος χώρος, μια ταράτσα ιδανική για διασκέδαση ή ως πρόσθετη ζώνη ύπνου την άνοιξη και το φθινόπωρο.

«Επίσης δεν έχουμε καθόλου φώτα στο αγρόκτημα», λέει στον Guardian η Μάργκιτ Κλεβ, «οπότε σκοτεινιάζει εντελώς και μπορούμε να βλέπουμε τα αστέρια μέσα από τη γυάλινη οροφή».

Η βιωσιμότητα αποτελεί βασική μέριμνα, υπογραμμίζει ο Ντόμινικ Μπράντμπερι. Το αγρόκτημα σύντομα θα λειτουργεί χωρίς δίκτυο, με τη δική του μονάδα βιομάζας, πηγή νερού και έναν μικρό υδροηλεκτρικό σταθμό που εγκατέστησε ο πατέρας της Κλεβ, καθώς και ηλιακές συστοιχίες. Υπάρχει επίσης ένα στοιχείο αυτάρκειας στον τρόπο ζωής της οικογένειας, καθώς η Κλεβ καλλιεργεί τα δικά της φρούτα και λαχανικά, προμηθεύεται άλλα τρόφιμα και ζώα όσο το δυνατόν πιο τοπικά, ενώ το ζευγάρι εκτρέφει δικά του πρόβατα.

«Περνάω τον περισσότερο ελεύθερο χρόνο μου καλλιεργώντας λαχανικά. Για μένα η βιωσιμότητα είναι μέρος μιας ευρύτερης εικόνας» λέει η νορβηγίδα αρχιτέκτονας. «Στη μονάδα βιομάζας χρησιμοποιούμε ξύλο από τα δάση της περιοχής, τα οποία ανήκουν στην αδελφή μου. Θερμαίνει τα σπίτια και μας φέρνει ζεστό νερό. Η γυναίκα του αδελφού μου έχει άλογα, οπότε χρησιμοποιούμε την κοπριά στον λαχανόκηπο. Ολα συνδέονται μεταξύ τους. Υπάρχουν μεγάλες αλλαγές στον τρόπο που βιώνουμε το σπίτι και τον κήπο κατά τη διάρκεια του έτους, αλλά το θερμοκήπιο βοηθάει στο να συνεχίσουμε να καλλιεργούμε και να χρησιμοποιούμε τους χώρους του κήπου καθ’ όλη τη διάρκεια του χειμώνα».

. . .