Το χρονικό της σύγκρουσης στη Βόρεια Θάλασσα – «Δεν αποκλείουν εγκληματική ενέργεια»

Ήταν το τελευταίο πράγμα που περίμενε το πλήρωμα: ένα φορτηγό πλοίο που «ήρθε από το πουθενά» και συγκρούστηκε με το τάνκερ πετρελαίου Stena Immaculate, το πρωί της Δευτέρας, προκαλώντας πυρκαγιές, μαζική εκκένωση και  ένα μέλος του πληρώματος  να αγνοείται.  Με τις φωτιές να συνεχίζουν να καίνε στη Βόρεια Θάλασσα, αυτόπτες μάρτυρες ρίχνουν φως στο πώς εξελίχθηκε η σύγκρουση μέσα σε 30 λεπτά δραματικών γεγονότων.

Αυτό που προβληματίζει είναι το γεγονός ότι το υπό πορτογαλική σημαία εμπορικό πλοίο που μετέφερε τουλάχιστον 15 κοντέινερ με κυανιούχο νάτριο, μια τοξική ουσία που μπορεί δυνητικά να προκαλέσει και τον θάνατο, έπεσε πάνω στο μεγαλύτερο του δεξαμενόπλοιο χωρίς να μειώσει καθόλου την ταχύτητα του.

Την έκταση της ζημιάς που υπέστη το πετρελαιοφόρο «Stena Immaculate» με σημαία ΗΠΑ,  δείχνει βίντεο από εναέριο μέσο που παρουσίασε το The Independent σχεδόν 24 ώρες μετά τη σύγκρουσή του με το Solong, πλοίο μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων με σημαία Πορτογαλίας.

Αξιωματούχος του Λευκού Οίκου δήλωσε ότι δεν αποκλείεται το ενδεχόμενο εγκληματικής ενέργειας, ενώ σύμφωνα με τη βρετανική εφημερίδα Daily Mail εκφράζονται εικασίες ότι χάκερς από τη Ρωσία ή άλλη εχθρική χώρα εξαπέλυσαν κυβερνοεπίθεση στο Solong και το μετέτρεψαν σε «δόρυ» κατά του τάνκερ που μετέφερε καύσιμα για τις ένοπλες δυνάμεις των ΗΠΑ.

Αμερικανός ναυτικός, ο οποίος βρισκόταν στο τάνκερ , όταν αυτό χτυπήθηκε από το φορτηγό πλοίο Solong, έδωσε στο CBS News και στο BBC, μία πρώτη μαρτυρία για το πως διέφυγε από το πλοίο.

Ο ναυτικός, που δεν θέλησε να αποκαλύψει το όνομά του, καθώς τα μέλη του πληρώματος δεν επιτρέπεται να μιλούν με τα μέσα ενημέρωσης, περιέγραψε πως άκουσε φωνές να ειδοποιούν  για τη σύγκρουση, μόλις λίγα δευτερόλεπτα πριν τα δύο πλοία έρθουν σε επαφή, εξιστορώντας τις τρομακτικές στιγμές που ακολούθησαν τη σύγκρουση. Όπως δήλωσε, το φορτηγό πλοίο δεν σταμάτησε άμεσα και παρέμεινε σε πορεία, χτυπώντας το τάνκερ για περίπου 10 λεπτά.

Η σύγκρουση που συγκλόνισε τη Βόρεια Θάλασσα, με το φορτηγό πλοίο Solong να «έρχεται από το πουθενά» και να χτυπά το τάνκερ πετρελαίου Stena Immaculate, άφησε το πλήρωμα σε κατάσταση σοκ και πανικού. Ορισμένα μέλη του πληρώματος περιγράφουν τη σκηνή του ατυχήματος ως μία δραματική ακολουθία γεγονότων, που εκτυλίχθηκαν μέσα σε λίγα λεπτά.

«Η φωτιά άρπαξε αμέσως, και το πλήρωμα κινήθηκε άμεσα να εφαρμόσει το πρωτόκολλο κατάστασης έκτακτης ανάγκης», ανέφερε. Μέλη του πληρώματος, επίσης, περιέγραψαν πως κατά τη στιγμή της σύγκρουσης φαίνεται να μην υπήρχε κανείς στη γέφυρα του Solong, γεγονός που ενίσχυσε την αίσθηση του πανικού και της αβεβαιότητας.

Η φωτιά ξεκίνησε άμεσα και το πλήρωμα φόρεσε προστατευτικό εξοπλισμό για να προσπαθήσει να σβήσει τις φλόγες. «Είχαμε μόνο μερικά δευτερόλεπτα να αντιδράσουμε», είπε ο ναυτικός, αναφερόμενος στην ηρωική προσπάθεια του πληρώματος να αντιμετωπίσει την κατάσταση. Ωστόσο, η κατάσταση έγινε αμέσως σαφής: ο αγώνας κατά της φωτιάς ήταν μάταιος και η απόφαση για εγκατάλειψη του πλοίου πάρθηκε γρήγορα. Τα μέλη του πληρώματος κατέφυγαν στις καμπίνες τους για να πάρουν τα απαραίτητα αντικείμενα, όπως σωσίβια και εξοπλισμό έκτακτης ανάγκης, πριν συγκεντρωθούν στο σημείο συνάθροισης.  Στη συνέχεια,  επιβιβάστηκαν σε σωσίβια λέμβο, με τον καπετάνιο να είναι ο τελευταίος άνθρωπος που εγκατέλειψε το πλοίο.

Σύμφωνα με στοιχεία από ναυτιλιακές πηγές, το υπό αμερικανική σημαία Stena Immaculate, που διαχειρίζεται η αμερικανική εταιρεία Crowley, ήταν εν μέρει φορτωμένο, κατά τη στιγμή της σύγκρουσης. Σε ανακοίνωσή της η Crowley τόνισε ότι από τη σύγκρουση προκλήθηκε ρήγμα στη δεξαμενή φορτίου στο Stena Immaculate με αποτέλεσμα τη διαρροή ποσότητας καύσιμου αεριωθούμενων -καύσιμο τύπου κηροζίνης JET A-1.  Σύμφωνα με δημοσιεύματα, το Solong ανήκει στη γερμανική εταιρεία Reederei Köpping και ταξίδευε υπό πορτογαλική σημαία.

Το Stena Immaculate είχε χωρητικότητα 49.729 νεκρό βάρος (dwt). Ήταν ένα από τα δέκα τάνκερ που συμμετείχαν σε ένα πρόγραμμα της αμερικανικής κυβέρνησης που είχε σχεδιαστεί να προμηθεύει τις ένοπλες δυνάμεις με καύσιμα. Το Solong είχε χωρητικότητα 9.322 dwt. Μετέφερε 15 εμπορευματοκιβώτια κυανιούχου νατρίου μεταξύ άλλων φορτίων, σύμφωνα με αναφορά της εταιρείας παροχής ναυτιλιακών δεδομένων Lloyd’s List Intelligence.  Το πλοίο μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων μετέφερε επίσης άγνωστη ποσότητα αλκοόλ, τόνισε η εταιρεία επικαλούμενη μήνυμα της τοπικής ακτοφυλακής.

«Το Stena Immaculate χτυπήθηκε από το πλοίο μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων Solong», ανέφερε η Crowley σε ανακοίνωση, προσθέτοντας ότι η σύγκρουση σημειώθηκε περίπου στις 11:00, τοπική ώρα (13:00 ώρα Ελλάδας) στα ανοιχτά της πόλης Χαλ στην ανατολική ακτή του Ηνωμένου Βασιλείου.

Η εταιρεία, με έδρα το Τζάκσονβιλ της Φλόριντα, είπε ότι μια δεξαμενή μεταφοράς κηροζίνης (Jet-A1) υπέστη «ρήγμα» κατά τη σύγκρουση. «Ξέσπασε φωτιά ως αποτέλεσμα της σύγκρουσης και υπάρχουν αναφορές για διαρροή πετρελαίου», συνέχισε η αμερικανική εταιρεία. Σύμφωνα με αυτήν, το πλήρωμα εκκένωσε το δεξαμενόπλοιο μετά από «πολλαπλές εκρήξεις». Όλα τα μέλη του είναι «ασφαλή και υγιή», τόνισε.

Διευκρινίζοντας ότι ενεργοποίησε αμέσως το σχέδιο έκτακτης ανάγκης που προβλέπεται σε τέτοιες περιπτώσεις, ανέφερε ότι «συνεργάζεται ενεργά με δημόσιες υπηρεσίες για τον περιορισμό της φωτιάς και την ασφάλεια του πλοίου».

Από τη σύγκρουση τραυματίστηκαν τουλάχιστον 32 άνθρωποι και βγήκαν στη στεριά στο Γκρίμσμπι (βορειοανατολική Αγγλία), δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο ο διευθυντής του λιμανιού της περιοχής, Μάρτιν Μπόγιερς.

Η βρετανική ακτοφυλακή ανέφερε ότι  «αξιολόγηση βρίσκεται σε εξέλιξη» για τον «πιθανό» κίνδυνο ρύπανσης από ναυτικό ατύχημα. «Το συμβάν συνεχίζεται ακόμη και η αξιολόγηση πιθανών απαραίτητων μέτρων ελέγχου της ρύπανσης βρίσκεται σε εξέλιξη», σύμφωνα με την ακτοφυλακή. Στο BBC ο Μπόγιερς είπε ότι μετά τη σύγκρουση φάνηκε από το λιμάνι μια «τεράστια πύρινη σφαίρα», προσθέτοντας ότι τα πλοία έπλεαν πολύ μακριά από την ακτή για να υπάρχει οπτική επαφή.

Σύμφωνα με ενημέρωση της βρετανικής κυβέρνησης συνεχίζονται οι έρευνες για τα αιτία της σύγκρουσης, με εκπρόσωπο του βρετανού πρωθυπουργού να κάνει λόγο για μια «εξαιρετικά ανησυχητική κατάσταση».

Η Greenpeace UK ανέφερε ότι είναι «πολύ νωρίς» για να γνωρίζει την έκταση οποιασδήποτε περιβαλλοντικής ζημίας που προκλήθηκε από το περιστατικό, αλλά «τόσο η υψηλή ταχύτητα της σύγκρουσης όσο και τα πλάνα από τα επακόλουθα προκαλούν μεγάλη ανησυχία».

Επιστήμονες που μίλησαν στο SkyNews εξέφρασαν την ελπίδα ότι, αν υπάρξει ρύπανση, θα περιοριστεί πολύ γρήγορα και δεν θα επηρεάσει τις κοντινές ακτές που έχουν πλούσια πανίδα, αλλά και μεγάλη πολιτιστική και οικονομική σημασία.

Το Stena Immaculate μετέφερε 130.000 βαρέλια κηροζίνη. Οι ειδικοί επισημαίνουν ότι αυτό το φορτίο δίνει μια (σχετικά) καλύτερη προοπτική καθώς η κηροζίνη δεν είναι τόσο βαρύ καύσιμο όσο το αργό πετρέλαιο. Αυτό σημαίνει ότι είναι λιγότερο πιθανό να κολλήσει πάνω στα φτερά των πουλιών, ενώ διασπάται με φυσικό τρόπο από βακτηρίδια. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι δεν θα να καταλήξει στους ζωντανούς οργανισμούς.

Τονίζουν, ωστόσο, ότι το τοξικό μείγμα του κυανιούχου νατρίου, της κηροζίνη από το τάνκερ αλλά και τα πλαστικά δημιουργούν ένα τοξικό μείγμα που απειλεί την άγρια ζωή στην περιοχή.

. . .