Ποιοι κλάδοι πληρώνουν με τον κατώτατο μισθό

Νεοπροσλαμβανόμενοι στη μεταποίηση, τις κατασκευές και το εμπόριο έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα να αμείβονται με τον κατώτατο μισθό, σε αντίθεση με αυτούς που θα προσληφθούν σε δημόσια διοίκηση, εκπαίδευση ή ακόμη και σε καταλύματα.

Το Κέντρο Προγραμματισμού και Οικονομικών Ερευνών (ΚΕΠΕ), στην έκθεσή του για τον Κατώτατο Μισθό, καταγράφει την πιθανότητα πρόσληψης με τον κατώτατο ανά κλάδο οικονομικής δραστηριότητας για το 2024 και παρατηρεί ότι η υψηλότερη πιθανότητα καταγράφεται στον πρωτογενή τομέα, καθώς και στις διοικητικές και υποστηρικτικές υπηρεσίες, ενώ η χαμηλότερη στη δημόσια διοίκηση.

Υψηλότερη πιθανότητα να αμείβονται με τον κατώτατο μισθό, έναντι της μέσης, έχουν οι νεοπροσλαμβανόμενοι σε δώδεκα κλάδους, μεταξύ των οποίων η μεταποίηση, οι κατασκευές, το εμπόριο, οι μεταφορές – αποθήκευση, οι διοικητικές υποστηρικτικές δραστηριότητες καθώς και λοιπές υπηρεσίες. Προκύπτει, λοιπόν, ότι μια αξιόλογη μερίδα των κλάδων συνεχίζει να χρησιμοποιεί τον κατώτατο μισθό στις νέες προσλήψεις γεγονός που σύμφωνα με τους ερευνητές του ΚΕΠΕ σημαίνει ότι αύξηση του κατώτατου μισθού ενδέχεται να μειώσει τον ρυθμό νέων προσλήψεων σε αυτούς τους κλάδους.

Σε γενικό επίπεδο, στην έρευνα ξεκαθαρίζεται πως η πιθανότητα απασχόλησης με τον κατώτατο μισθό μειώνεται όσο αυξάνεται η ηλικία του εργαζόμενου, γεγονός αναμενόμενο, καθώς ο κατώτατος μισθός αφορά πρωτίστως νέους εργαζόμενους, με καθόλου ή μικρή προϋπηρεσία. Το φύλο, για το 2024 εμφανίζεται μη στατιστικά σημαντικό.

Σημαντικές διαφοροποιήσεις, καταγράφονται μεταξύ των περιφερειών. Ειδικότερα, η πιθανότητα απασχόλησης με τον κατώτατο μισθό σε σχέση με την Αττική που αποτελεί την περιφέρεια σύγκρισης είναι χαμηλότερη μόνο στα νησιά του Αιγαίου. Στον αντίποδα, η περιφέρεια Δυτικής Ελλάδος καταγράφει την υψηλότερη πιθανότητα κάποια θέση απασχόλησης να αμείβεται με τον κατώτατο μισθό.

Μια θέση μερικής απασχόλησης ή εκ περιτροπής είναι πιο πιθανό να είναι θέση με τις κατώτατες αμοιβές, ενώ και όσοι έχουν εργασία ορισμένου χρόνου φαίνεται να έχουν επίσης μεγαλύτερη πιθανότητα να λαμβάνουν τον κατώτατο μισθό σε σχέση με τους αορίστου. Η εκτιμώμενη πιθανότητα αυξάνει, επίσης, όταν η θέση εργασίας είναι σε μικρή επιχείρηση.

Μάλιστα, το μέγεθος της επιχείρησης προκύπτει ως ο πιο σημαντικός προσδιοριστικός παράγοντας της πιθανότητας κάποιος να αμείβεται με τον κατώτατο μισθό. Ως εκ τούτου, ενισχύεται η διαπίστωση, ότι ο κατώτατος μισθός είναι ιδιαίτερα διαδεδομένος σε πολλές μικρές επιχειρήσεις και συνεπώς, η όποια αύξησή του θα ασκήσει μεγαλύτερη πίεση σε αυτές.

Επιπλέον, σημαντικό ρόλο παίζουν ο κλάδος δραστηριότητας της επιχείρησης. Είναι ενδεικτικό, ότι το 2023, οκτώ κλάδοι μεγαλύτερη πιθανότητα να αμείβουν τους εργαζόμενούς τους με τον κατώτατο μισθό. Η υψηλότερη πιθανότητα εντοπίζεται στον κλάδο διοικητικές και υποστηρικτικές υπηρεσίες και στον αντίποδα η χαμηλότερη στη δημόσια διοίκηση. Κλάδοι, όπως η μεταποίηση και το εμπόριο, βρίσκονται οριακά υψηλότερα από τη μέση πιθανότητα, στοιχείο που στην πράξη δείχνει πως οι θέσεις απασχόλησης με τον κατώτατο μισθό είναι εξαιρετικά διαδεδομένες και εκεί.

Να σημειωθεί ότι, ενόψει και της τελικής κυβερνητικής απόφασης για την αύξηση του κατώτατου μισθού, στην έκθεσή του σημειώνει πως «δεδομένου ότι ο ρυθμός ανάπτυξης της οικονομίας το 2025 θα κυμανθεί μεταξύ 2,1% και 2,5%, οποιαδήποτε αύξηση του κατώτατου μισθού πάνω από 5% θα αυξήσει το μοναδιαίο κόστος εργασίας».

Έτσι, λαμβάνοντας υπόψη ότι ο πληθωρισμός του 2024 ήταν 2,74%, ενώ η αναμενόμενη αύξηση της παραγωγικότητας της εργασίας θα κυμανθεί περί του 1% και στόχος είναι η διατήρηση της αγοραστικής δύναμης των χαμηλόμισθών και ταυτόχρονα να μην δημιουργηθεί έλλειμμα ανταγωνιστικότητας καταλήγει πως «υπάρχει περιθώριο για μια αύξηση του κατώτατου μισθού μεταξύ 3% και 5%».