Αβέβαιη η ισχύς της δεύτερης φάσης εκεχειρίας Χαμάς και Ισραήλ – Τι απορρίπτει η Γάζα

Με την ολοκλήρωση της πρώτης φάσης εκεχειρίας  και υπό το πρίσμα της εφαρμογής της δεύτερης φάσης που θεωρητικά ξεκινά σήμερα ανάμεσα στο Ισραήλ και τη Χαμάς, το μέλλον της κατάπαυσης του πυρός παραμένει το λιγότερο αβέβαιο. 

Η πρώτη φάση της εκεχειρίας μεταξύ του Ισραήλ και της Χαμάς στη Λωρίδα της Γάζας ολοκληρώθηκε σήμερα, αλλά οι διαπραγματεύσεις για το επόμενο στάδιο, κατά το οποίο προβλέπεται να τερματιστεί οριστικά ο πόλεμος, δεν έχουν ακόμη καταλήξει σε κάποιο αποτέλεσμα.

Από την πλευρά της η Χαμάς απορρίπτει την «διαμόρφωση» από το Ισραήλ μιας παράτασης της πρώτης φάσης της εκεχειρίας για τη Γάζα, τη σημερινή ημέρα της λήξης της πρώτης φάσης της συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός.

Ο εκπρόσωπος της Χαμάς Χαζέμ Κάσεμ δήλωσε στο τηλεοπτικό δίκτυο Al-Araby TV ότι επί του παρόντος, δεν υπάρχουν συνομιλίες με τη Χαμάς στη Γάζα, για μία δεύτερη φάση της κατάπαυσης του πυρός.

Υπενθυμίζεται ότι η εκεχειρία αυτή τέθηκε σε ισχύ στις 19 Ιανουαρίου έπειτα από 15 μήνες αιματηρού πολέμου, έναυσμα για τον οποίο αποτέλεσε η πρωτοφανής επίθεση της Χαμάς εναντίον του Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου 2023.

Οι τρεις φάσεις της εκεχειρίας διάρκειας 42 ημερών έκαστη – Τι προβλέπεται σε αυτές

Στη διάρκεια της πρώτης φάσης η παλαιστινιακή οργάνωση απελευθέρωσε 25 ομήρους που κρατούσε στη Γάζα και επέστρεψε οκτώ σορούς ομήρων στο Ισραήλ, με αντάλλαγμα περίπου 1.800 Παλαιστίνιους κρατούμενους.

Η δεύτερη φάση της εύθραυστης αυτής εκεχειρία – η οποία επετεύχθη έπειτα από μεσολάβηση των ΗΠΑ, του Κατάρ και της Αιγύπτου και μετά από μήνες επίπονων διαπραγματεύσεων- θα έπρεπε κανονικά να ξεκινήσει σήμερα.

Στο πλαίσιο αυτής θα αφεθούν ελεύθεροι οι τελευταίοι όμηροι της Χαμάς και πολλές εκατοντάδες Παλαιστίνιοι κρατούμενοι στο Ισραήλ.

Η τρίτη φάση θα είναι αφιερωμένη στην ανοικοδόμηση της Λωρίδας της Γάζας, με τον ΟΗΕ να εκτιμά σε περισσότερα από 53 δισεκ. δολάρια το κόστος του έργου αυτού.

Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου, που έστειλε την Πέμπτη απεσταλμένους τους στο Κάιρο για να συζητήσουν τη δεύτερη φάση της εκεχειρίας με τους μεσολαβητές από την Αίγυπτο, το Κατάρ και τις ΗΠΑ, αναμενόταν να συγκαλέσει χθες Παρασκευή το βράδυ σύσκεψη με αξιωματούχους ασφαλείας, σύμφωνα με ισραηλινά μέσα ενημέρωσης.

«Οι ενδιαφερόμενες πλευρές έχουν ξεκινήσει εντατικές συζητήσεις για να εξετάσουν τις επόμενες φάσεις της συμφωνίας εκεχειρίας στο πλαίσιο των συνεχιζόμενων προσπαθειών να εγγυηθούν την εφαρμογή των συμφωνιών που έχουν συναφθεί», ανακοίνωσε την Πέμπτη η αιγυπτιακή κυβέρνηση.

Όμως σήμερα το πρωί δεν υπήρχαν ενδείξεις κάποιας συμφωνίας, ενώ η αντιπροσωπεία της Χαμάς δεν έχει θεαθεί στο Κάιρο.

Παράταση της πρώτης φάσης εκεχειρίας

Ειδικοί εκτιμούν ότι το πιθανότερο σενάριο – και αυτό που προτιμά το Ισραήλ—είναι η παράταση της πρώτης φάσης της εκεχειρίας.

«Ένα πράγμα είναι βέβαιο, η δεύτερη φάση δεν θα ξεκινήσει αύριο (σ.σ. σήμερα Σάββατο), αλλά η εκεχειρία πιθανόν δεν θα καταρρεύσει», δήλωσε χθες ο Μαξ Ρόντενμπεκ αναλυτής του International Crisis Group.

Η συμφωνία περιέχει άρθρο που προβλέπει την αυτόματη παράταση της πρώτης φάσης για όσο διάστημα διαρκούν οι συνομιλίες για τη δεύτερη.

Η Χαμάς από την πλευρά της ζήτησε από τη διεθνή κοινότητα να ασκήσει πίεση στο Ισραήλ «να ξεκινήσει αμέσως η δεύτερη φάση της συμφωνίας χωρίς καθυστερήσεις και δισταγμούς».

Η παλαιστινιακή οργάνωση υπογράμμισε «την πλήρη δέσμευσή της στην εφαρμογή όλων των όρων της συμφωνίας σε όλες τις φάσεις».

Από τους 251 ομήρους που αιχμαλώτισε η Χαμάς, 58 παραμένουν στη Λωρίδα της Γάζας, εκ των οποίων οι 34 είναι νεκροί, σύμφωνα με τον ισραηλινό στρατό.

«Η συμφωνία για την εκεχειρία και την απελευθέρωση των Ισραηλινών ομήρων πρέπει να τηρηθεί. Οι ημέρες που ακολουθούν είναι ύψιστης σημασίας. Οι πλευρές θα πρέπει να καταβάλουν κάθε προσπάθεια ώστε να αποφευχθεί η κατάρρευση αυτής της συμφωνίας», τόνισε χθες ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες.

Οι διαπραγματεύσεις για τη δεύτερη φάση προμηνύονται δύσκολες. Το Ισραήλ απαιτεί την πλήρη αποστρατιωτικοποίηση της Γάζας και την εξάλειψη της Χαμάς. Η παλαιστινιακή οργάνωση επιμένει ότι θα παραμείνει στον θύλακα.

Ο Νετανιάχου δέχεται εξάλλου πιέσεις από τους ακροδεξιούς συμμάχους του στην κυβέρνηση που είναι αντίθετοι στον τερματισμό του πολέμου.

Ανθρωπιστική βοήθεια στη Γάζα

Στη διάρκεια των 42 πρώτων ημερών της εκεχειρίας κατάφερε να εισέλθει ανθρωπιστική βοήθεια στη Γάζα, όπου περισσότερο από το 69% των κτιρίων έχει είτε υποστεί ζημιές είτε καταστραφεί και σχεδόν το σύνολο των κατοίκων έχει εκτοπιστεί και ζει σε άθλιες συνθήκες, χωρίς πόσιμο νερό, τρόφιμα και φάρμακα.

Οι διαπραγματεύσεις για την εκεχειρία συμπίπτουν με την έναρξη σήμερα του Ραμαζανιού, του ιερού μήνα των μουσουλμάνων. Ανάμεσα στα ερείπια μιας κατεστραμμένης συνοικίας στη Χαν Γιούνις, στο νότιο τμήμα της Γάζας, οι κάτοικοι κρέμασαν τα παραδοσιακά φαναράκια και οι πιστοί συμμετείχαν στη νυχτερινή προσευχή στα τεμένη.