Πειραματικό εμβόλιο «φρενάρει» τον προχωρημένο καρκίνο του νεφρού

Ένα ερευνητικό (πειραματικό) εμβόλιο για τον καρκίνο που δοκιμάστηκε σε μικρό αριθμό ασθενών με προχωρημένο καρκίνο του νεφρού, κατόρθωσε να θέσει σε ύφεση τη νόσο τους, ανακοίνωσαν επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο Yale.

Οι ασθενείς έκαναν το εμβόλιο μεταξύ Μαρτίου 2019 και Σεπτεμβρίου 2021. Σχεδόν τρία χρόνια αργότερα εξακολουθούσαν να μην έχουν ίχνη του καρκίνου στον οργανισμό τους.

Όλοι έπασχαν από προχωρημένο (στάδια 3 ή 4) διαυγοκυτταρικό νεφροκυτταρικό καρκίνωμα . Είναι η πιο συχνή μορφή καρκίνου του νεφρού και θεωρείται πως έχει φτωχή πρόγνωση. Υπολογίζεται πως όταν είναι προχωρημένο ή μεταστατικό έχει ποσοστό πενταετούς επιβίωσης περίπου 10%.

Οι ασθενείς που συμμετείχαν στη νέα μελέτη είχαν υποβληθεί σε χειρουργική αφαίρεση του όγκου τους. Ύστερα έκαναν το εμβόλιο, το οποίο ως φαίνεται κατόρθωσε να τους απαλλάξει από τα εναπομείναντα καρκινικά κύτταρα.

Τα νέα ευρήματα δημοσιεύθηκαν στην επιστημονική επιθεώρηση Nature. Όπως εξηγούν οι ερευνητές, ενέταξαν στη μελέτη τους εννέα ασθενείς με καρκίνο του νεφρού. Οι επτά είχαν προχωρημένη νόσο (στάδιο 3) και οι δύο μεταστατική (στάδιο 4).

Εξατομικευμένο εμβόλιο

Σε όλους οι ερευνητές χορήγησαν εξατομικευμένο εμβόλιο, ειδικά σχεδιασμένο ώστε να εκπαιδεύει το ανοσοποιητικό τους να αναγνωρίζει συγκεκριμένες μεταλλάξεις που υπήρχαν μόνο στα καρκινικά κύτταρά τους. Σε κάθε ασθενή έγιναν συνολικώς επτά δόσεις του εμβολίου.

Πέντε από τους ασθενείς έλαβαν ταυτοχρόνως και χαμηλή δόση ιπιλιμουμάμπης (ipilimumab). Πρόκειται για ένα ανοσοθεραπευτικό φάρμακο, που χορηγήθηκε για να εξακριβωθεί αν μπορεί να ενισχύσει τη δράση του εμβολίου.

Όπως διαπίστωσαν οι ερευνητές, σε όλους τους ασθενείς το εμβόλιο προκάλεσε αντίδραση του ανοσοποιητικού. Έτσι κατόρθωσε να αναγνωρίσει το 65% κατά μέσον όρο των μεταλλάξεων που έφεραν οι καρκινικοί όγκοι τους.

Με την πάροδο του χρόνου, ένας ασθενής πέθανε από άλλα αίτια (πρόβλημα ψυχικής υγείας).

Σχεδόν τρία χρόνια (34,8 μήνες) μετά τη λήψη του εμβολίου και 40,2 μήνες μετά την χειρουργική αφαίρεση του καρκίνου τους, οι υπόλοιποι οκτώ βρίσκονταν ακόμα σε ύφεση.

Οι ανεπιθύμητες ενέργειες

Η μελέτη αυτή είναι το πρώτο στάδιο των κλινικών δοκιμών (μελέτη φάσης 1), γι’ αυτό συμμετείχαν τόσο λίγοι ασθενείς. Ο κύριος στόχος της ήταν να εξακριβώσει αν το εμβόλιο είναι ασφαλές και ανεκτό από τον ανθρώπινο οργανισμό.

Οι πιο συχνές ανεπιθύμητες ενέργειες με το εμβόλιο ήταν χαμηλού βαθμού αντιδράσεις στο σημείο της έγχυσης. Τις εκδήλωσαν όλοι οι ασθενείς.

Οι οκτώ από τους εννέα παρουσίασαν επίσης συμπτώματα γρίπης. Κανένας δεν εκδήλωσε σοβαρού βαθμού τοξικές αντιδράσεις.

Το εμβόλιο ανέπτυξε ομάδα επιστημόνων από το Κέντρο Καρκίνου του Πανεπιστημίου Yale και το Κέντρο Καρκίνου Dana-Farber. Επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας ήταν ο Dr. David Braun, επίκουρος καθηγητής Ιατρικής Ογκολογίας στο Yale.

«Η ισχυρή και ανθεκτική ενεργοποίηση των Τ-κυττάρων είναι ενθαρρυντική. Υποδηλώνει ότι μπορούμε να προκαλούμε μακράς διαρκείας αντικαρκινική ανοσολογική αντίδραση με το εμβόλιό μας», δήλωσε ο Dr. Braun.

Οι ερευνητές έχουν ήδη αρχίσει το δεύτερο στάδιο των κλινικών δοκιμών (μελέτη φάσης 2) με τη συμμετοχή περισσότερων ασθενών.

Φωτογραφία: iStock