Ο Ζελένσκι την Παρασκευή στην Ουάσινγκτον για να υπογράψει με τον Τραμπ τη συμφωνία για τα ορυκτά της Ουκρανίας

Ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι σχεδιάζει να ταξιδέψει στην Ουάσινγκτον την Παρασκευή (28.02.2025) για να συναντηθεί με τον Ντόναλντ Τραμπ, αφού οι αξιωματούχοι συμφώνησαν στους όρους για τη συμφωνία για τα ορυκτά, δήλωσαν αργά το βράδυ της Τρίτης (25.02.2025) στο Reuters δύο πηγές με γνώση του θέματος.

Η συμφωνία για τα ορυκτά είναι σημαντική στην προσπάθεια του Κιέβου να κερδίσει την υποστήριξη των ΗΠΑ, καθώς ο Τραμπ επιδιώκει να τερματίσει γρήγορα τον πόλεμο με τη Ρωσία. Υπενθυμίζεται ότι ο Τραμπ και ο Ζελένσκι αντάλλαξαν εχθρικά λόγια την περασμένη εβδομάδα.

Ο Τραμπ αποκάλεσε τον Ζελένσκι αντιδημοφιλή «δικτάτορα» που πρέπει να συνάψει μια γρήγορη ειρηνευτική συμφωνία, αν δεν θέλει να χάσει τη χώρα του, ενώ ο Ουκρανός ηγέτης δήλωσε ότι ο πρόεδρος των ΗΠΑ ζει σε μια «φούσκα παραπληροφόρησης».

Μία από τις πηγές, η οποία μίλησε υπό τον όρο της ανωνυμίας, δήλωσε στο Reuters ότι ο Λευκός Οίκος πρότεινε την επίσκεψη.

Αξιωματούχοι και των δύο πλευρών έχουν συμφωνήσει στο σχέδιο και συνιστούν την υπογραφή της συμφωνίας, είπε η πηγή.

Μια άλλη πηγή δήλωσε ότι ο Ζελένσκι μπορεί να συναντηθεί με νομοθέτες στο Καπιτώλιο, αλλά το πρόγραμμα της επίσκεψης είναι ακόμη ρευστό.

Τι περιλαμβάνει η συμφωνία

Η τελική εκδοχή της συμφωνίας, με ημερομηνία 24 Φεβρουαρίου που είδαν οι FT, προβλέπει τη δημιουργία ενός ταμείου, στο οποίο η Ουκρανία θα συνεισφέρει το 50% των εσόδων από την εκμετάλλευση των ορυκτών πόρων, συμπεριλαμβανομένου του πετρελαίου, του φυσικού αερίου και των σχετικών υποδομών. Το ταμείο θα επενδύει χρήματα σε έργα εντός της Ουκρανίας.

Από τη συμφωνία εξαιρούνται οι ορυκτοί πόροι που ήδη αποφέρουν έσοδα στον ουκρανικό κρατικό προϋπολογισμό, γεγονός που σημαίνει ότι δεν θα καλύπτει τις υφιστάμενες δραστηριότητες της Naftogaz ή της Ukrnafta, των μεγαλύτερων παραγωγών φυσικού αερίου και πετρελαίου της χώρας.

Ωστόσο, η συμφωνία δεν περιλαμβάνει καμία αναφορά σε εγγυήσεις ασφαλείας των ΗΠΑ, τις οποίες το Κίεβο αρχικά απαιτούσε ως αντάλλαγμα. Επίσης, αφήνει ανοιχτά κρίσιμα ζητήματα, όπως το μέγεθος του αμερικανικού μεριδίου στο ταμείο και οι όροι των συμφωνιών «κοινής ιδιοκτησίας», τα οποία θα καθοριστούν σε επόμενες διαπραγματεύσεις.

Η αρχική πρόταση της κυβέρνησης Τραμπ προέβλεπε τη δημιουργία ενός ταμείου ανασυγκρότησης στο οποίο οι ΗΠΑ θα διατηρούσαν 100% τον έλεγχο. Η Ουκρανία θα συνεισέφερε το 50% των εσόδων από την εξόρυξη ορυκτών πόρων, συμπεριλαμβανομένων εκείνων από το πετρέλαιο, το φυσικό αέριο και τις σχετικές υποδομές, με ανώτατο όριο τα 500 δισεκατομμύρια δολάρια.

Αυτοί οι όροι, που Ουκρανοί αξιωματούχοι χαρακτήρισαν απαράδεκτους, αφαιρέθηκαν από το τελικό κείμενο.

Ωστόσο, παρά τις αναφορές για κοιτάσματα ορυκτών αξίας 10 τρισεκατομμυρίων δολαρίων, η Ουκρανία δεν διαθέτει μεγάλα αποθέματα σπάνιων γαιών που να αναγνωρίζονται διεθνώς ως οικονομικά βιώσιμα.

Πέρα από τις σπάνιες γαίες, η Ουκρανία διαθέτει ορισμένα εμπορικά εκμεταλλεύσιμα ορυχεία κρίσιμων ορυκτών, όπως το τιτάνιο και το γάλλιο, τα οποία, αν και σημαντικά, δεν φαίνεται να έχουν την αξία που πιστεύει ο Τραμπ.

Ακόμα κι αν η Ουκρανία διαθέτει οικονομικά βιώσιμα κοιτάσματα, η Δύση έχει μια ακόμη μεγαλύτερη πρόκληση να αντιμετωπίσει. Οι περισσότερες χώρες είναι αναγκασμένες να στέλνουν τις σπάνιες γαίες που εξορύσσουν για επεξεργασία στην Κίνα, η οποία κυριαρχεί στην κατεργασία αυτών των υλικών.

Ο όρος να επενδύονται χρήματα από το ταμείο στην Ουκρανία είναι μια ακόμη αλλαγή που το Κίεβο είχε επιδιώξει. Το έγγραφο αναφέρει ότι οι ΗΠΑ θα υποστηρίξουν τη μελλοντική οικονομική ανάπτυξη της Ουκρανίας.

Ουκρανοί αξιωματούχοι πρόσθεσαν ότι η συμφωνία είναι μόνο ένα «πλαίσιο συμφωνίας» και ότι κανένα έσοδο δεν θα μεταφερθεί μέχρι να τεθεί σε λειτουργία το ταμείο, δίνοντας χρόνο για την επίλυση πιθανών διαφωνιών. Ένα από τα εκκρεμή ζητήματα είναι η δικαιοδοσία της συμφωνίας. Η κυβέρνηση Ζελένσκι θα πρέπει επίσης να λάβει έγκριση από το κοινοβούλιο της Ουκρανίας, όπου βουλευτές της αντιπολίτευσης έχουν ήδη προαναγγείλει ότι τουλάχιστον θα διεξαχθεί έντονη συζήτηση πριν από την επικύρωση της συμφωνίας.