Ο Τραμπ δεν αστειεύεται για τρίτη θητεία στον Λευκό Οίκο

Ο Ντόναλντ Τραμπ έκανε ξανά λόγο για το ενδεχόμενο μιας τρίτης θητείας στον Λευκό Οίκο, κάτι που αποκλείεται από το Σύνταγμα των ΗΠΑ. Μιλώντας σε εκδήλωση στον Λευκό Οίκο για τον Μήνα Μαύρης Ιστορίας την Πέμπτη, ο αμερικανός πρόεδρος αναρωτήθηκε αν θα έπρεπε να θέσει ξανά υποψηφιότητα, με το κοινό να επιδοκιμάζει φωνάζοντας το σύνθημα «Τέσσερα ακόμη χρόνια».

Τις προηγούμενες ημέρες ο Τραμπ είχε αναφερθεί στον εαυτό του ως βασιλιά σε ανάρτησή του στο Truth Social, ενώ ο Λευκός Οίκος εξέδωσε επίσημη ανακοίνωση με μια απεικόνιση του αμερικανού προέδρου με βασιλικό στέμμα, να μοιάζει με φωτογραφία σε εξώφυλλο του Time. Ακόμα, χρησιμοποίησε μια φράση του Ναπολέοντα, υπονοώντας ότι δεν τον πιάνουν οι νόμοι και μπορεί να κάνει ό,τι θέλει.

Οπως σημειώνει η Washington Post, είναι εμφανής η επιχείρηση διεύρυνσης των ορίων της προεδρικής εξουσίας σε όλους τους τομείς από τότε που ανέλαβε πρόεδρος. Η κλιμακούμενη ρητορική του προκάλεσε περαιτέρω ανησυχία μεταξύ των επικριτών του, που τονίζουν ότι κυβερνά με ένα αυταρχικό εγχειρίδιο και φοβούνται ότι θα μπορούσε να επιχειρήσει να καταλάβει την εξουσία αντιδημοκρατικά, όπως επιχείρησε να κάνει μετά την ήττα του στις εκλογές του 2020.

Η 22η τροπολογία του Συντάγματος περιορίζει τους προέδρους από το να κατέχουν το αξίωμα περισσότερες από δύο θητείες.

Η πρόταση του Τραμπ ενώπιον των παρευρισκομένων σε μια δεξίωση για τον Μήνα Μαύρης Ιστορίας έγινε αφού αναφέρθηκε «στην επόμενη φορά» εννοώντας μια νέα υποψηφιότητά του. Στη συνέχεια διέκοψε τη δική του πρόταση για να ρωτήσει το ακροατήριο αν πρέπει να θέσει υποψηφιότητα άλλη μια φορά.

Ανταποκρινόμενος στις φωνές επιβεβαίωσης, ο Τραμπ απολάμβανε την προσοχή και γελούσε ικανοποιημένος. Αργότερα, ο πρώην σύμβουλός του  Στίβεν Μπάνον, που μιλούσε στο συνέδριο πολιτικής δράσης των συντηρητικών στη Βαλτιμόρη, έδωσε το έναυσμα στο ακροατήριο να φωνάξει «Θέλουμε τον Τραμπ!» αναφερόμενος στις εκλογές του 2028.

«Θέλουμε τον Τραμπ το ’28» είπε ο Μπάνον. «Αυτό είναι που δεν μπορούν να αντέξουν. Ενας άνθρωπος σαν τον Τραμπ εμφανίζεται μόνο μία ή δύο φορές στην Ιστορία μιας χώρας. Σωστά; Θέλουμε τον Τραμπ!»

Ο Λευκός Οίκος δεν ανταποκρίθηκε αμέσως σε αίτημα για σχολιασμό το βράδυ της Πέμπτης.

Τα όρια της εξουσίας του Τραμπ –και το κατά πόσον θα τα λάβει υπόψη του– έχουν γίνει κεντρικό θέμα των πρώτων εβδομάδων της προεδρίας του, ανέφερε χαρακτηριστικά η Post. Από την ανάληψη των καθηκόντων του, ο Τραμπ έχει κινηθεί τάχιστα για να διευρύνει τα όρια της προεδρικής εξουσίας.

Η υπηρεσία του υπουργείου Δικαιοσύνης των ΗΠΑ έχει προκαλέσει συναγερμό στις ομοσπονδιακές υπηρεσίες για σαρωτικές ενέργειες εναντίον τους, οι οποίες σε πολλές περιπτώσεις φαίνεται να παραβιάζουν την ομοσπονδιακή νομοθεσία, και η κυβέρνησή του έχει φτάσει κοντά στο να αψηφήσει ανοιχτά τους δικαστές.

Αξίζει να σημειωθεί ότι παρά τις δηλώσεις του Τραμπ για θρίαμβό του στις εκλογές, η νίκη του ήταν ιστορικά ισχνή, με το μικρότερο περιθώριο νίκης στην εθνική λαϊκή ψήφο από οποιονδήποτε πρόεδρο μετά τον Ρίτσαρντ Νίξον το 1968, επισημαίνει η Washington Post.

Οι αντιδράσεις

Πολλές από τις μέχρι τώρα ενέργειες του Τραμπ είναι αντιδημοφιλείς μεταξύ των Αμερικανών, η πλειονότητα των οποίων θεωρεί ότι έχει υπερβεί την εξουσία του από τότε που ανέλαβε την προεδρία, σύμφωνα με δημοσκόπηση των Washington Post-Ipsos που πραγματοποιήθηκε αυτή την εβδομάδα.

Περισσότεροι από οκτώ στους 10 Αμερικανούς δήλωσαν ότι αν ένα ομοσπονδιακό δικαστήριο αποφανθεί ότι ο Τραμπ έχει κάνει κάτι παράνομο από την ανάληψη των καθηκόντων του, θα πρέπει να ακολουθήσει τη δικαστική απόφαση.

Οπως έκανε και την Πέμπτη, ο Τραμπ συχνά θέτει ιδέες σχετικά με την εξουσία του με την κάλυψη ενός «αστείου», το οποίο επαναλαμβάνει για να δει αντιδράσεις αλλά και για να το «περάσει» στο ακροατήριό του.

Αλλά οι ενέργειές του ενισχύουν τους φόβους –και τις προειδοποιήσεις– των αντιπάλων του ότι οι ενέργειές του υποκινούνται από αντιδημοκρατικά ιδεώδη και θα μπορούσαν να βυθίσουν τις Ηνωμένες Πολιτείες στον αυταρχισμό.

«Η επιλογή αυτή τη στιγμή είναι δημοκρατία ή δικτατορία. Και γλιστράμε πιο γρήγορα από ό,τι πίστευα ποτέ ότι είναι δυνατόν να γλιστρήσουμε, προς τη δεύτερη» έγραψε την Πέμπτη ο πρώην υπουργός Εργασίας του Μπιλ Κλίντον, Ρόμπερτ Ράιτς, στο X.

Μιλώντας στο νομοθετικό σώμα της Πολιτείας του αυτή την εβδομάδα, ο Δημοκρατικός κυβερνήτης του Ιλινόις Τζέι Μπι Πρίτσκερ προειδοποίησε κατά της «τυραννίας», λέγοντας: «Δεν έχουμε βασιλιάδες στην Αμερική και δεν σκοπεύω να γονατίσω σε κανέναν».

Μετά τις αναρτήσεις του Τραμπ και του Λευκού Οίκου στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης σχετικά με το να είσαι βασιλιάς, η Δημοκρατική κυβερνήτης της Νέας Υόρκης Κάθι Χότσουλ έγραψε στο Ιντερνετ: «Ο Ντόναλντ Τραμπ δεν είναι “βασιλιάς” και δεν θα τον αφήσουμε να χρησιμοποιήσει τους Νεοϋορκέζους ως θύματα στην περιοδεία εκδίκησής του. Θα τον δούμε στο δικαστήριο».

Ο Τραμπ έχει επανειλημμένως σκεφτεί να διεκδικήσει τρίτη θητεία. Εθεσε την ιδέα αυτή περισσότερες από μία φορές κατά τη διάρκεια της πρώτης θητείας του και το ίδιο κάνει και μετά τη νίκη του τον Νοέμβριο.

Αφού έχασε μια δεύτερη θητεία το 2020, ο Τραμπ επιχείρησε να παραμείνει στο αξίωμα και να ανατρέψει τα αποτελέσματα των εκλογών. Είπε ψευδώς στους υποστηρικτές του ότι οι εκλογές είχαν κλαπεί και κάλεσε τους διαδηλωτές στις 6 Ιανουαρίου 2021 να διαδηλώσουν στο Καπιτώλιο των ΗΠΑ – κάτι που κατέληξε στην εισβολή τραμπούκων οπαδών του στον ναό της Αμερικανικής Δημοκρατίας.

Μετά την ανάληψη των καθηκόντων του για δεύτερη φορά, ο Τραμπ έχει απονείμει χάρη σε εκατοντάδες ανθρώπους που έχουν καταδικαστεί για εγκλήματα σχετιζόμενα με την επίθεση της 6ης Ιανουαρίου.

Προκάλεσε αντιδράσεις κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας όταν είπε σε ένα ακροατήριο χριστιανών συντηρητικών: «Σε τέσσερα χρόνια δεν χρειάζεται να ξαναψηφίσετε. Θα το φτιάξουμε τόσο καλά που δεν θα χρειαστεί να ψηφίσετε».

Λίγες ημέρες μετά τη νίκη του στις εκλογές, είπε στους Ρεπουμπλικανούς βουλευτές: «Υποψιάζομαι ότι δεν θα ξαναβάλω υποψηφιότητα, εκτός αν πείτε,“είναι τόσο καλός, που πρέπει να βρούμε τον τρόπο”».

Τον περασμένο μήνα, στην ετήσια συνάντηση των βουλευτών του κόμματός του, αστειεύτηκε σχετικά με το αν του επιτρέπεται να θέσει εκ νέου υποψηφιότητα.

Τον Δεκέμβριο ο Μπάνον πρότεινε ότι ο Τραμπ πρέπει να θέσει εκ νέου υποψηφιότητα, ρωτώντας ένα πλήθος 1.000 ατόμων σε δείπνο στη Νέα Υόρκη: «Είστε έτοιμοι για τον Τραμπ το ’28;». Μίλησε, δε, για συνταγματικό «παραθυράκι» που θα μπορούσε να του επιτρέψει να διεκδικήσει τρίτη θητεία.

. . .