Το ιστορικό μνημείο της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας στην Κροατία

Πρόκειται για το καλύτερα διατηρημένο μνημείο της Κροατίας, ενώ αποτελεί εξαιρετικό δείγμα της ρωμαϊκής αρχιτεκτονικής.

Ο λόγος για το αμφιθέατρο της Πούλα, που οι ντόπιοι το αποκαλούν Αρένα, ενώ το ιστορικό μνημείο χρησιμοποιείται ακόμα και σήμερα για πολιτιστικές εκδηλώσεις.

Η Πούλα είναι η μεγαλύτερη πόλη της Ίστρια, και βρίσκεται στο νοτιότερο άκρο της χερσονήσου.

Η Αρένα είναι το μόνο ρωμαϊκό αμφιθέατρο που έχει διασωθεί με τέσσερις πλευρικούς πύργους και με τους τρεις ρωμαϊκούς αρχιτεκτονικούς ρυθμούς.

Πρόκειται για το έκτο μεγαλύτερο ρωμαϊκό αμφιθέατρο και ένα σπάνιο παράδειγμα, ανάμεσα στα 200 ρωμαϊκά αμφιθέατρα που διασώθηκαν, μοναδικών τεχνολογικών επιτευγμάτων, ενώ η χωρητικότητα του φθάνει τους 23.000 θεατές.

Ο εξωτερικός τοίχος είναι κατασκευασμένος από τοπικό ασβεστόλιθο. Τα τόξα του ελλειπτικού αμφιθεάτρου έχουν διαστάσεις, 132,45μ. και 105,10 μ. Το μέγιστο ύψος του εξωτερικού τοίχου είναι 29,40 μ. Τα δύο πρώτα επίπεδα έχουν 72 αψίδες, ενώ το τελευταίο έχει 64 ορθογώνια ανοίγματα.

Η αρένα, το μέρος των αγώνων, έχει διαστάσεις, 67,95μ.x 41,65 μ. Ο χώρος αυτός διαχωριζόταν από το κοινό με μεταλλικές πύλες. Η αρένα είχε συνολικά 15 πύλες.

Μια σειρά από υπόγειους διαδρόμους κάτω από την αρένα, χρησιμοποιούνταν για τη μεταφορά των ζώων, των σκηνικών καθώς και των μονομάχων. Καταστήματα και αποθηκευτικοί χώροι βρίσκονταν κάτω από τις θέσεις των θεατών. Καθένας από τους τέσσερις πύργους είχε δύο δεξαμενές με αρωματισμένο νερό που τροφοδοτούσε μια πηγή ή ριχνόταν στους θεατές. Το αμφιθέατρο μπορούσε να καλυφθεί με velarii (μεγάλα πανιά), που προστάτευαν τους θεατές από τον ήλιο και τη βροχή.

Το αμφιθέατρο χτίστηκε τον 1ο αιώνα από τον αυτοκράτορα Αύγουστο, ενώ στη συνέχεια ανακατασκευάστηκε και επεκτάθηκε από τον αυτοκράτορα Βεσπασιανό (το 79 μ.Χ.). Ολοκληρώθηκε από τον αυτοκράτορα Τίτο το 81 μ.Χ. Το αμφιθέατρο λειτουργούσε έως τον 5ο αιώνα, όταν ο αυτοκράτορας Ονόριος απαγόρευσε τις μονομαχίες.

Στο μεσαίωνα το εσωτερικό της αρένας χρησιμοποιούνταν ως βοσκότοπος, για αγώνες των Ιπποτών της Μάλτας αλλά και για εμποροπανηγύρεις. Κατά τη διάρκεια των αιώνων χρησίμευσε και ως λατομείο κάτι που έγινε τελευταία φορά το 1709 για την κατασκευή του καμπαναριού του καθεδρικού ναού.

Το 1816 ο Ελβετός αρχιτέκτονας, Πιέτρο Νόμπιλε, ανέλαβε της ανακατασκευή του με εντολή του αυτοκράτορα Φραγκίσκου 1ου της Αυστρίας.

Σήμερα χρησιμοποιείται για θεατρικές παραστάσεις αλλά και για το Κινηματογραφικό Φεστιβάλ του καλοκαιριού.