Τεχνητή νοημοσύνη στη διαχείριση κρίσεων και φυσικών καταστροφών

Η διαχείριση κρίσεων και φυσικών καταστροφών στην Ελλάδα μπαίνει σε νέα εποχή, με την αξιοποίηση της τεχνητής νοημοσύνης (ΑΙ) για την πρόληψη, την ανάλυση κινδύνων και τη λήψη στρατηγικών αποφάσεων.

Στο πλαίσιο αυτό, η Κοινωνία της Πληροφορίας επέλεξε την κοινοπραξία «QUALCO ΜΟΝΟΠΡΟΣΩΠΗ Α.Ε. και της Ernst & Young Business Advisory Solutions» ως ανάδοχο του Υποέργου 3: «Υπηρεσίες διαχείρισης, επεξεργασίας και αξιοποίησης δεδομένων πολιτικής προστασίας με χρήση τεχνητής νοημοσύνης» του έργου: «Εθνική Βάση Δεδομένων: Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα Διαχείρισης Κινδύνων και Πρόληψης».

Η τελική προσφορά της κοινοπραξίας διαμορφώθηκε στα 14,9 εκατ. ευρώ, ενώ η χρηματοδότηση προέρχεται από το Εθνικό Πρόγραμμα Πολιτικής Προστασίας «ΑΙΓΙΣ» και την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ).

1. Αντικείμενο της σύμβασης

Σύμφωνα με τον στρατηγικό σχεδιασμό του Υπουργείου Κλιματικής Κρίσης & Πολιτικής Προστασίας (Υ.Κ.Κ.Π.Π.) για την εφαρμογή σύγχρονων τεχνολογιών στον τομέα δραστηριότητάς του, κύριος στόχος είναι να αξιοποιηθούν οι νέες τεχνολογίες και η τεχνητή νοημοσύνη, για να ενισχυθούν οι δυνατότητές του σε κάθε τομέα, με ιδιαίτερη έμφαση στην πρόληψη, στην ετοιμότητα και στην έγκαιρη προειδοποίηση.

Προς αυτήν την κατεύθυνση το Υ.Κ.Κ.Π.Π. θα υλοποιήσει ένα ολιστικό επιχειρησιακό σύστημα που θα αξιοποιεί το σύνολο των ήδη διαθέσιμων αλλά και νέων συστημάτων, κάτω από δυο κύριους επιχειρησιακούς πυλώνες:

1. Εθνικό Σύστημα Διαχείρισης Κρίσεων και Πρόληψης
2. Εθνικό Σύστημα Έγκαιρης Προειδοποίησης

Ο ανάδοχος του έργου θα κληθεί να παρέχει εξειδικευμένες υπηρεσίες διαχείρισης και επεξεργασίας δεδομένων με χρήση μεθόδων τεχνητής νοημοσύνης, με στόχο την έγκαιρη και έγκυρη παροχή πληροφόρησης τόσο προς τους επιχειρησιακούς χρήστες του Υ.Κ.Κ.Π.Π. αλλά και προς λοιπούς κυβερνητικούς χρήστες (Κεντρική Κυβέρνηση, Δημόσιες Υπηρεσίες, κ.λπ.) όσο και προς εξωτερικούς χρήστες (π.χ. ανεξάρτητες αρχές, θεσμοί, κ.λπ.), ώστε να υποστηρίζεται επαρκώς ο στρατηγικός σχεδιασμός του Υ.Κ.Κ.Π.Π., η διαχείριση κρίσεων, η παρακολούθηση εφαρμογής των επιχειρησιακών σχεδίων, ο σχεδιασμός νέων επιχειρησιακών σχεδίων και γενικότερα η υποστήριξη της διαδικασίας παροχής ενημέρωσης/ πληροφόρησης και της λήψης αποφάσεων.

Στην περίπτωση κατά την οποία, απαιτείται η προμήθεια ή υλοποίηση ειδικού λογισμικού ή εφαρμογών για να είναι σε θέση ο Ανάδοχος να παρέχει τις παραπάνω υπηρεσίες, ο τελευταίος είναι υποχρεωμένος είτε να προσφέρει το απαραίτητο έτοιμο λογισμικό ή να παρέχει τις κατάλληλες υπηρεσίες ανάπτυξης του απαιτούμενου λογισμικού, στο πλαίσιο του έργου.

Σημειώνεται πως οι υπηρεσίες του  έργου δεν προορίζεται για να αντικαταστήσει την παροχή πληροφόρησης που στην παρούσα φάση γίνεται από τα επιμέρους / τομεακά συστήματα και αποθήκες δεδομένων των υπηρεσιών του Υ.Κ.Κ.Π.Π.. Αντιθέτως, ο στόχος είναι να παρέχει τη δυνατότητα κεντρικής συγκέντρωσης της επιμέρους πληροφορίας για την υποστήριξη αφενός της παροχής πληροφόρηση και προηγμένων αναλύσεων σε κεντρικό επίπεδο και αφετέρου της δημιουργίας αναλύσεων κατά μήκος των διαφορετικών συστημάτων και υπηρεσιών (cross reporting).

Οι υπηρεσίες θα εφαρμόζονται στα πρωτογενώς συγκεντρωμένα δεδομένα, τα οποία είναι διαθέσιμα σε συστήματα που υποστηρίζουν εσωτερικές διαδικασίες, είτε βρίσκονται σε παραγωγικής λειτουργία είτε σε στάδιο σχεδιασμού ή υλοποίησης.

Στόχος και οφέλη του έργου

Στόχος είναι η ενοποίηση όλων των διαθέσιμων πληροφοριών από πολλαπλές πηγές, όπως δορυφορικά δεδομένα, αισθητήρες, ιστορικά δεδομένα καταστροφών και αναφορές πεδίου, σε μια ενιαία και διαλειτουργική πλατφόρμα επιταχύνοντας την διαδικασία αντιμετώπισης και την λήψη αποφάσεων.

Ειδικότερα το έργο θα επιτρέψει την ταχύτερη ανάλυση και αξιοποίηση των δεδομένων, ενισχύοντας τη λήψη αποφάσεων σε πραγματικό χρόνο. Αναλυτικότερα, το σύστημα θα προσφέρει:

• Ενιαία και ολοκληρωμένη βάση δεδομένων, η οποία θα συλλέγει και θα αναλύει πληροφορίες από διάφορες πηγές, επιτρέποντας την ταχύτερη αξιολόγηση των κινδύνων.
• Αναγνώριση τάσεων και δυναμικών φαινομένων, χάρη στη διατήρηση ιστορικών δεδομένων, διευκολύνοντας τη χάραξη πιο στοχευμένων στρατηγικών πρόληψης.
• Αυτοματοποιημένες αναφορές και προβλέψεις, οι οποίες θα επιτρέπουν στους υπεύθυνους φορείς να λαμβάνουν κρίσιμες αποφάσεις άμεσα και με μεγαλύτερη ακρίβεια.
• Ενίσχυση της διαφάνειας και της διαλειτουργικότητας, καθώς το σύστημα θα δημιουργήσει ένα κοινό μοντέλο δεδομένων για όλες τις εμπλεκόμενες υπηρεσίες, διευκολύνοντας τη συνεργασία τους.
• Αποδοτικότερη κατανομή πόρων και ανθρώπινου δυναμικού, καθώς θα βελτιωθεί η πρόβλεψη των κρίσιμων αναγκών και η έγκαιρη αντίδραση σε επείγουσες καταστάσεις.

Το χρονοδιάγραμμα και οι προοπτικές 

Η υλοποίηση του έργου προβλέπεται να διαρκέσει 24 μήνες, ενώ μετά την ολοκλήρωσή του θα τεθεί σε φάση δοκιμαστικής λειτουργίας. Ο ανάδοχος θα είναι υπεύθυνος για την εγκατάσταση και τη συντήρηση του συστήματος, διασφαλίζοντας την πλήρη λειτουργικότητά του. Επιπλέον, προβλέπεται δικαίωμα προαίρεσης συντήρησης ύψους περίπου 2 εκατομμυρίων ευρώ για το πρώτο έτος μετά την ολοκλήρωση της περιόδου εγγύησης.

Μια νέα εποχή για την Πολιτική Προστασία

Η συγκεκριμένη επένδυση σηματοδοτεί ένα σημαντικό βήμα προς την ψηφιακή αναβάθμιση των μηχανισμών πολιτικής προστασίας της χώρας. Μέσω της αξιοποίησης των πιο προηγμένων τεχνολογιών, το Υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας ενισχύει την ικανότητά του να προλαμβάνει, να διαχειρίζεται και να αντιμετωπίζει καταστάσεις κρίσης με μεγαλύτερη ακρίβεια και ταχύτητα.

Με τη συγκεκριμένη πρωτοβουλία, η Ελλάδα ευθυγραμμίζεται με τις διεθνείς πρακτικές και επενδύει σε τεχνολογίες αιχμής, διαμορφώνοντας ένα πιο ανθεκτικό και αποτελεσματικό σύστημα πολιτικής προστασίας για το μέλλον.