Η Μελόνι διχάζει την Ιταλία τιμώντας τα θύματα της Ιστρια

Ενα αιματηρό επεισόδιο του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου συνεχίζει να διχάζει την Ιταλία και η πρωθυπουργός Τζόρτζια Μελόνι έριξε λάδι στη φωτιά, παίρνοντας μέρος στις εκδηλώσεις μνήμης των εκκαθαρίσεων της Ιστρια, μια ιστορία που θυμίζει έντονα τον δικό μας Μελιγαλά.

Η Ιστορία έχει καταγράψει το επεισόδιο ως «σφαγή των foibe». Επειτα από χρόνια σκληρής και αιματηρής ιταλικής φασιστικής κυριαρχίας στη χερσόνησο της Ιστρια –στη σημερινή Κροατία– όπου ζούσε ένας αρκετά μεγάλος ιταλικός πληθυσμός, οι ντόπιοι παρτιζάνοι πήραν εκδίκηση το 1945, με το τέλος του πολέμου και την απελευθέρωση της περιοχής, ρίχνοντας μαζικά τους Ιταλούς σε μεγάλα φυσικά χαντάκια και βαθιά γεωλογικά σχίσματα, γνωστά ως foibe.

Οι απόψεις των ιστορικών για τις εκκαθαρίσεις διαφέρουν. Αρκετοί πιστεύουν ότι ήταν αντίποινα στην αναγκαστική ιταλοποίηση και στα φασιστικά ιταλικά εγκλήματα πολέμου κατά των Γιουγκοσλάβων. Ορισμένοι ιστορικοί τις περιγράφουν ως κρατική τρομοκρατία και εθνοκάθαρση κατά των Ιταλών. Οι περισσότεροι ιστορικοί, πάντως, αμφισβητούν αυτήν την εκδοχή, αναφέροντας ότι οι Ιταλοί δεν έγιναν στόχος λόγω της εθνικότητάς τους, ότι η πλειονότητα των θυμάτων ήταν μέλη φασιστικών στρατιωτικών και αστυνομικών δυνάμεων και ότι πολλοί περισσότεροι σλάβοι συνεργάτες τους σκοτώθηκαν στα μεταπολεμικά αντίποινα.

Ο εκτιμώμενος αριθμός των θυμάτων αμφισβητείται και κυμαίνεται από 11.000 έως 20.000.

Τις σφαγές ακολούθησε η έξοδος των ντόπιων Ιταλών από τη γιουγκοσλαβική επικράτεια της Ιστρια (την οποία έχασε η Ιταλία μετά τη Συνθήκη του Παρισιού) προς την Ιταλία, την Αμερική, την Αυστραλία και τη Νότια Αφρική. Σύμφωνα με διάφορες πηγές, υπολογίζεται ότι έφυγαν 230.000 έως 350.000 Ιταλοί.

Η Τζόρτζια Μελόνι, γράφουν οι Times, ήταν μεταξύ των πολιτικών που συγκεντρώθηκαν στο προεδρικό μέγαρο της Ιταλίας, τη Δευτέρα 10 Φεβρουαρίου, για να τιμήσουν τους Ιταλούς που σκοτώθηκαν στις εκκαθαρίσεις.

Στη μεταπολεμική Ιταλία το συμβάν υποβαθμίστηκε και εν πολλοίς αγνοήθηκε, εν μέρει επειδή τα περισσότερα θύματα ήταν υποστηρικτές του φασιστικού καθεστώτος. Η σφαγή, όμως, συνέχισε να εργαλειοποιείται από την ιταλική Δεξιά, η οποία το 2004 καθιέρωσε ως ημέρα μνήμης την 10η Φεβρουαρίου.

«Είναι μια ιστορία που πρέπει να ξεπεράσει τη συνωμοσία της σιωπής και δεν μπορεί να κρύβεται ή να ακυρώνεται με οποιαδήποτε προσπάθεια άρνησης ή δικαιολόγησης», είπε η Μελόνι.

Δεν συμφωνούν μαζί της όλοι οι Ιταλοί, καθώς οι αναμνηστικές πλακέτες για τα θύματα στο Τορίνο, την Τεργέστη, την Κάλιαρι, τη Ρώμη και το Αμπρούτσο βανδαλίστηκαν τις τελευταίες ημέρες.

Στην Μπολόνια, η αστυνομία συγκράτησε μια ομάδα της νεολαίας του κόμματος της Μελόνι «Αδελφοί της Ιταλίας», που παρέλασε με ένα πανό στο οποίο η Ιστρια χαρακτηριζόταν «ιταλική γη», ώστε να αποφευχθεί σύγκρουση με ακτιβιστές που ισχυρίζονται ότι η σκληρή δεξιά της Ιταλίας χρησιμοποιεί τη σφαγή για να αποφύγει να μιλήσει για τα φασιστικά εγκλήματα στην Ιταλία υπό τον Μουσολίνι.

Στην πόλη Μπιέλα, στη βόρεια Ιταλία, οι υποστηρικτές της Μελόνι συγκεντρώθηκαν έξω από σχολεία και σήκωσαν πανό τα οποία έγραφαν: «Δάσκαλε: Σε ποια σελίδα είναι η σφαγή;» Μια τοπική σύμβουλος, η Τερέσα Μπαρέσι, απάντησε: «Οποιος ανοίξει ένα βιβλίο Ιστορίας ξέρει ότι οι εκκαθαρίσεις ήταν άμεση συνέπεια 20 ετών βίας και μίσους».

Η ημέρα μνήμης γίνεται «ολοένα και πιο διχαστική», έγραψε η Avvenire, η εφημερίδα της Διάσκεψης των ιταλών επισκόπων.

Στην εκδήλωση στην οποία παρέστη η Μελόνι, ο ιταλός πρόεδρος Σέρτζιο Ματαρέλα συμφώνησε με την πρωθυπουργό ότι οι θάνατοι και η φυγή των επιζώντων «υποτιμήθηκαν και μερικές φορές ακόμη και αγνοήθηκαν».

Η Μελόνι, σύμφωνα με τους Times, σκούπισε τα δάκρυά της κατά τη διάρκεια της ομιλίας μιας γυναίκας που θυμήθηκε ότι είδε τελευταία φορά τον πατέρα της να συλλαμβάνεται από τη γιουγκοσλαβική αστυνομία, το 1945. «Τον κατάπιε η Ιστορία και ίσως τα χαντάκια, όπως πολλούς, πάρα πολλούς Ιταλούς» είπε η γυναίκα.

Αποτίνοντας φόρο τιμής σε όσους έφυγαν από την Ιστρια, η Μελόνι είπε ότι «αποφάσισαν να εγκαταλείψουν τα πάντα για να μην απαρνηθούν την ταυτότητά τους. Ηταν Ιταλοί δύο φορές, μία κατά την γέννησή τους και μία από επιλογή».

. . .