Σαντορίνη: Αυτοψία στην Καλντέρα από κλιμάκιο του ΕΑΓΜΕ

Αυτοψία στην Καλντέρα στο ύψος του τελεφερίκ πάνω από το Παλιό Λιμάνι πραγματοποίησε ο πρόεδρος του ΟΑΣΠ και καθηγητής Διαχείρισης Φυσικών Καταστροφών, Ευθύμης Λέκκας μαζί με κλιμάκιο της Ελληνικής Αρχής Γεωλογικών Μεταλλευτικών Ερευνών (ΕΑΓΜΕ).

…

Όπως ανέφερε ο κ. Λέκκας ένας κίνδυνος που υπάρχει στο τελεφερίκ, που ίσως είναι το πιο όμορφο σημείο της Καλδέρας, είναι ο κίνδυνος κατολισθήσεων, ο οποίος ουσιαστικά συντίθεται από τις έντονες μορφολογικές κλίσεις που υπάρχουν, τα ηφαιστειακά πετρώματα που εναλλάσσονται, αλλά και τις διεργασίες που γίνονται από σεισμούς και από την ηφαιστειακή δραστηριότητα. +«Με εντολή του υπουργού, κ. Κικίλια, ο ΟΑΣΠ και η ΕΑΓΜΕ θα κάνουμε μία ταχεία επέμβαση η οποία αφενός μεν έχει σαν στόχο να ΄πιάσουμε όλα τα σημεία τα οποία άμεσα μπορούμε να παρέμβουμε στις ζημιές των φρακτών, των δικτύων, στις αστοχίες των τοίχων κλπ έτσι ώστε να μπορέσουμε να υποδεχτούμε τους τουρίστες», σημείωσε και γνωστοποίησε ότι η μελέτη θα ολοκληρωθεί τέλος Φεβρουαρίου και τα έργα θα ξεκινήσουν αμέσως μετά. «Εδώ έχουμε ένα πεδίο ανάπτυξης κατολισθήσεων, πριν 20 χρόνια είχαμε κάνει συγκεκριμένες παρεμβάσεις εδώ για τα έργα που βλέπετε κατάντη να αναπτύσσονται. Περιλαμβάνουν τοίχους παγίδευσης, τοίχους αντιστήριξης, δίκτυα, φράκτες παγίδευσης βραχωδών τεμαχών και ήταν έργα τα οποία μελετήθηκαν τη δεκαετία του 2000, το 2010. Όμως από τότε έχουν περάσει 15 χρόνια κι όπως είναι σαφές σε αυτό το περιβάλλον έχουμε έντονες διεργασίες που αναπτύσσονται», υπογράμμισε.

Παράλληλα ο κ. Λέκκας επισήμανε ότι σχεδιάζουν και μακροπρόθεσμα έργα, βαριά έργα και τα οποία δεν προλαβαίνουν να κάνουν μέχρι την τουριστική περίοδο και θα δρομολογηθούν ίσως μετά το καλοκαίρι.

«Πρέπει να λάβουμε υπόψη ότι ο κίνδυνος εδώ είναι μεγάλος και η έκθεση είναι μεγάλη γιατί έχουμε 1.500.000 τουρίστες που διακινούνται μέσω του τελεφερίκ μόνο και βέβαια άλλοι τόσοι από το μονοπάτι που υπάρχει προς τα νότια. Άρα λοιπόν ο στόχος είναι να μειώσουμε και την έκθεση και μαζί με όλα αυτά τις παρεμβάσεις και τα έργα κλπ που προανέφερα θα γίνουν και ειδικές συστάσεις ειδικά σχέδια στο κάτω μέρος του Λιμανιού. Εάν γίνει ένας σεισμός, ή αν γίνει μία κατολίσθηση πού θα συγκεντρωθεί ο κόσμος μέχρι πόσος κόσμος πρέπει να είναι στον παλιό λιμένα κάτω, γιατί μέχρι τώρα μπορεί να ήταν και 1000 άτομα, 2000 άτομα. Θα δούμε πόσος κόσμος πρέπει να είναι ούτως ώστε να είναι ασφαλής και στη συνέχεια μέσα από τα σχέδια αυτά των εκτάκτων αναγκών θα διαμορφώσουμε συνθήκες ασφάλειας για τους κατοίκους πρωτίστως και στη συνέχεια για τους πολλούς επισκέπτες που έρχονται εδώ ούτως ώστε να συνειδητοποιήσουμε όλοι κυρίως οι επισκέπτες ότι έρχονται σε ένα ασφαλές περιβάλλον. Τονίζω ότι εδώ οι κίνδυνοι δεν μπορούν να μειωθούν στο μηδέν. Πάντα θα υπάρχουν», ανέφερε χαρακτηριστικά και συμπλήρωσε ότι η ομορφιά της Σαντορίνης οφείλεται στην εκδήλωση φυσικών γεωδυναμικών φαινομένων. Αυτά τα φαινόμενα, όπως είπε, είναι οι σεισμοί, οι κατολισθήσεις, είναι το ηφαίστειο που δημιουργούν αυτό το μοναδικό πανέμορφο τοπίο. «Είναι αυτονόητο όμως ότι αυτά τα φυσικά φαινόμενα που δημιουργούν αυτή την πραγματική ομορφιά εγκυμονούν και κίνδυνο», κατέληξε.

…

Από την πλευρά του ο Δημήτρης Γαλανάκης από την ΕΑΓΜΕ τόνισε ότι πρόκειται να μελετήσουν τα κατολισθητικά φαινόμενα, τις καταπτώσεις, τα τεμάχη που αποκολλώνται από τα ηφαιστειακά, όπως επίσης και τον κίνδυνο που υπάρχει στο παλιό Λιμάνι και κατά μήκος της Καλντέρας και πώς επηρεάζουν το φρύδι του πρανούς που συνδέεται και με τον αστικό ιστό.

Στη συνέχεια ο κ. Λέκκας μετέβη μαζί με το κλιμάκιο με ελικόπτερο στην νησίδα Άνυδρο

Λέκκας για σεισμική ακολουθία: Υπάρχουν τρία σενάρια – Αύριο συνεδριάζουν και οι δύο Επιτροπές

…

Νωρίτερα ο κ. Λέκκας αναφέρθηκε στα τρία σενάρια που υπάρχουν σχετικά με τη σεισμική ακολουθία στο θαλάσσιο χώρο μεταξύ Σαντορίνης και Αμοργού ενώ γνωστοποίησε ότι αύιο το πρωί συνεδριάζουν και οι δύο Επιτροπές προκειμένου να εξεταστούν τα δεδομένα και αποφασιστούν οι ανάλογες επιχειρησιακές δράσεις.

Όπως είπε η σεισμική ακολουθία εξακολουθεί να είναι σε υψηλά επίπεδα παρουσιάζοντας αυξομειώσεις, υφέσεις και εξάρσεις. «Δεν μπορούμε να κρίνουμε μέσα σε μία μέρα σε ποια περίοδο είμαστε παρά μόνο όταν περάσει αυτή η μέρα. Είχαμε πει από την πρώτη στιγμή ότι θα έχουμε μια μακρόσυρτη ακολουθία δηλαδή μια ακολουθία αυτού του επίπεδου των σεισμών για περίπου τρεις, τέσσερις, πέντε εβδομάδες», σημείωσε. Η πρώτη εκδοχή όπως τόνισε, είναι όσο περνάει ο χρόνος τόσο να αραιώνουν οι σεισμοί, η συχνότητα και το μέσο μέγεθος ουσιαστικά να μειώνεται. «Αυτή είναι η μία εκδοχή, την οποία βιώνουμε και τώρα με τις αυξομειώσεις που είπαμε», είπε. Η δεύτερη εκδοχή, όπως σημείωσε, είναι να γίνει κάποιος μεγαλύτερος σεισμός «όπως πήγε να γίνει με το 5,2 αλλά δεν είναι επαρκής σεισμός δηλαδή να είμαστε στο 5,5 , 5,6 και με αυτή τη διαδικασία θα είχαμε πιο γρήγορη απόσβεση της σεισμικής δραστηριότητας με ένα 5,6 θα επιτάχυνε κάποιες διαδικασίες και θα είχαμε μικρότερο χρόνο που θα ταλαιπωρηθούμε ουσιαστικά».

Και το τρίτο σενάριο είναι -με βάση τα υφιστάμενα δεδομένα της Τετάρτης οπότε και συνεδρίασε η Επιτροπή- να γίνει ένα σεισμός της τάξεως των 6 βαθμών. «Την περασμένη εβδομάδα ήταν 6,2 μειώθηκε το μέγιστο μέγεθος. Σε αυτό το σενάριο θα έχουμε κάποιες επιπτώσεις στο νησί ενδεχομένως ένα μικρό τσουνάμι και σε αυτό το σενάριο βασίστηκε και όλη η κινητοποίηση η οποία έγινε σε όλους τους επιχειρησιακούς φορείς», επισήμανε.

«Πιστεύω ότι το πρώτο σενάριο και το δεύτερο σενάριο έχουν το συντριπτικό ποσοστό που υπερβαίνει το 95% και εργαζόμαστε πάνω σε αυτό το σενάριο», υπογράμμισε και γνωστοποίησε ότι αύριο το πρωί 8.30 συνεδριάζουν και η Επιτροπή Εκτίμησης Σεισμικού Κινδύνου και η Επιτροπή Εκτίμησης Ηφαιστειακού Κινδύνου έτσι ώστε να δούν τα καινούργια δεδομένα τα οποία προκύπτουν και να προτείνουν προς την πολιτεία τις απαραίτητες επιχειρησιακές δράσεις.

Ακόμη ο κ. Λέκκας ανέφερε ότι το νησί έχει ερημωθεί συμπληρώνοντας ότι έχει φύγει το 80 με 90% των κατοίκων ενώ επισήμανε οι πολίτες, είτε είναι εντός Σαντορίνης είτε είναι εκτός Σαντορίνης, να δίνουν μόνο βάση στις επίσημες αγγελίες και τα πορίσματα των Επιτροπών

«Συμμετέχουν στις Επιτροπές και στις δύο Επιτροπές, 18 κορυφαίοι επιστήμονες απ’ όλη τη χώρα αντιπροσωπεύουν τα ιδρύματα αυτά οποία υποδείχθηκαν, τα Ερευνητικά Κέντρα και τα Πανεπιστήμια και είναι η έγκυρη φωνή αυτή τη στιγμή που πληροφορεί υπεύθυνα τους κατοίκους. Σας το λέω ως πρόεδρος των δύο Επιτροπών ότι πραγματικά απέναντί μας έχουμε τον Έλληνα πολίτη και σε αυτόν απολογούμαστε. ‘Αρα, λοιπόν, δεν θα πρέπει να δίνουν σημασία σε Τούρκους, Ολλανδούς και όποιες άλλες εθνικότητες αναμειγνύονται στο θέμα γιατί δεν έχουν πλήρη γνώση των δεδομένων. Ίσως υπάρχουν και κάποιοι λόγοι οι οποίοι δεν μπορώ να τους αναφέρω και γι’ αυτό και βέβαια δεν θα πρέπει να δίνουν σημασία σε όλα αυτά που κυκλοφορούν από τα κοινωνικά δίκτυα. Παράκληση και πάλι οι πολίτες μόνο να δίνουν βάση στις επίσημες αγγελίες του επιστημονικού χώρου της χώρας», σημείωσε.

Ερωτηθείς για τον κατολισθητικό κίνδυνο τόνισε ότι είναι ιδιαίτερα υψηλός και χωρίς σεισμική δόνηση. «Πέρυσι 30 Απριλίου είχαμε μια μεγάλη κατολίσθηση στην Θηρασιά στον όρμο του Κόρφου και διαχρονικά έχουμε μεγάλες επιπτώσεις από τα κατολισθητικά φαινόμενα. Ειδικά τώρα όταν έχουμε σεισμική φόρτιση δεν έχουμε δηλαδή στατική φόρτιση όπως βλέπουμε σε περιόδους ηρεμίας οι κατολισθήσεις αυτές ενδεχομένως να επεκταθούν και να ενισχυθούν και ειδικά βέβαια αν πάμε στο τρίτο σενάριο. Έχουμε αρχίσει μια προσπάθεια με τον υπουργό τον κ. Κικίλια από πέρυσι στις 30 Απριλίου να δούμε πως θα μειώσουμε τον κίνδυνο από τις κατολισθήσεις δεδομένου ότι σε αυτές τις περιοχές τις πέντε περιοχές Αθηνιός, Παλαιός Λιμένας, Αμμούδι, Αρμένη και Κόρφο, διέρχονται εκατομμύρια άνθρωποι κάθε χρόνο. Έχουμε μια προσπάθεια για τη μείωση του κινδύνου και μια προσπάθεια ακόμα για τη μείωση της έκθεσης των τουριστών δηλαδή σε ποιο σημείο του λιμανιού πρέπει να πάνε για να αποφύγουν τις κατολισθήσεις, το μέγιστο αριθμό των ατόμων που συσσωρεύονται κάτω στο Παλαιό λιμάνι, στον Αθηνιό, στον Αμμούδι κλπ. Αυτά είναι σε βραχυπρόθεσμο επίπεδο, σε μεσοπρόθεσμο και σε μακροπρόθεσμο επίπεδο να έχουμε προετοιμαστεί, να προτείνουμε τα έργα τα οποία πρέπει να γίνουν, προκειμένου συνολικά διαχρονικά να μειωθεί ο κίνδυνος», υπογράμμισε και ανέφερε ότι τέτοια έργα είναι για παράδειγμα δίχτυα συγκράτησης πρανών, φράχτες συγκράτησης κλπ.»

«Προσπαθούμε με λογισμικά τρισδιάστατα να δούμε αν φύγει ένας βράχος πάνω από το τελεφερίκ πού θα καταλήξει κάτω στον Παλαιό Λιμένα ούτως ώστε να τον πιάσουμε», επισήμανε.

Σχετικά με το ότι δεν υπάρχει παλιρροιογράφος στη Σαντορίνη ο κ. Λέκκας τόνισε ότι παλιρροιογράφοι υπάρχουν στην ευρύτερη περιοχή, δεν είναι όμως, όπως είπε, τα κρίσιμα όργανα που θα συμβάλλουν στην ενημέρωση του κοινού και στην απομάκρυνση.

«Έχουμε να κάνουμε με ένα πεδίο που είναι στα 15-20 χιλιόμετρα το επίκεντρο. Στα 15-20 χιλιόμετρα τα κύματα θα φτάσουν σε 4-5 λεπτά. Όποια επεξεργασία και να έχουμε όποιους παλιρροιογράφους, όποιους σεισμογράφους και να έχουμε δεν προλαβαίνει να γίνει επεξεργασία της πληροφορίας και να φύγει και μήνυμα 112. Θέλει τουλάχιστον 6-7-8 λεπτά για να γίνει όλη αυτή η διαδικασία. Να δούμε τα δεδομένα να δούμε ότι έχουμε τσουνάμι. Έτσι λοιπόν η ασφαλής οδηγία για τη Σαντορίνη εδώ είναι ότι όταν νιώσετε μεγάλο σεισμό απομακρυνθείτε παρ’ αυτά από την ακτή. Να απομακρυνθούν από την ακτή και να πάνε σε κάπως πιο υψηλότερα σημεία», υπογράμμισε ενώ προσέθεσε ότι σε περιοχές όπως η Περίσσα που δεν υπάρχει υψόμετρο, αν υπάρχει ένα ανθεκτικό σπίτι το οποίο έχει χτιστεί πρόσφατα ο κόσμος να πάει στον πάνω όροφο.