Δασμοί Τραμπ: Πλην Κίνας, όλοι οι άλλοι «ψάχνονται»

Με τον «καλύτερο τρόπο αντιμετώπισης του Τραμπ» ασχολήθηκε σημείωμα στην Corriere della Sera, όπου αποδελτιώνονται κρίσεις και απόψεις διαφόρων σχολιαστών διεθνών Μέσων για την περιβόητη διαπραγμάτευση των νέων αμερικανικών δασμών έπειτα από την προσωρινή αναστολή τους όσον αφορά τον Καναδά και το Μεξικό, αλλά και μετά την αντεπίθεση της Κίνας με τα εντυπωσιακά αντίμετρα. Ο επιμελητής του σημειώματος, ο Λούκα Αντζελίνι, αναρωτήθηκε ποιος έχει βγει νικητής μέχρι στιγμής από τις πρώτες αψιμαχίες, «ο Τραμπ ή οι ‘‘στόχοι’’ του», και εκτίμησε ότι «όλες οι πλευρές μπορούν να ισχυρίζονται ότι έπραξαν τα δέοντα».

Δηλαδή: «Ο μεν Τραμπ λέει ότι έλαβε δεσμεύσεις από τους γείτονες των ΗΠΑ για την αστυνόμευση των συνόρων, ενώ το πολιτικό προσωπικό στον Καναδά και στο Μεξικό αγόρασε χρόνο, πιθανώς και λαϊκή συμπάθεια». Και όσο για τους υπολοίπους, αναγκάστηκαν ήδη σε υποχωρήσεις: «Η Κολομβία είπε ότι θα υποδεχθεί λαθρομετανάστες, ενώ ο Παναμάς ότι θα αποχωρήσει από τις συμφωνίες με την Κίνα μεν, κρατώντας άθικτη την κυριαρχία του δε». Αλλά το ζήτημα δεν έχει λυθεί: «Ποιος είναι ο καλύτερος τρόπος αντιμετώπισης του Τραμπ της δεύτερης θητείας;»

Από τις πληροφορίες του BBC, έγραψε ο Ιταλός, συνάγεται ότι οι Μεξικανοί θεωρούν πως «η ηρεμία, η ψυχραιμία και η ανοιχτή στις διαπραγματεύσεις πόρτα είναι ο δρόμος που πρέπει να ακολουθήσουν». Οι Καναδοί, βέβαια, «είναι πολύ πιο προσεκτικοί όταν μιλάνε για επιτυχία». Στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού, πάλι, «οι Ευρωπαίοι συζήτησαν το θέμα των δασμών στο άτυπο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο που έγινε στις Βρυξέλλες, αναμένουν τις λεπτομέρειες του δασμολογικού πλάνου του Τραμπ και προς το παρόν επιβεβαιώνουν την ενότητά τους και την πρόθεσή τους να αντιδράσουν».  Ακολούθησε η παράθεση των γνωμών των αναλυτών.

Καθώς οι εμπορικοί πόλεμοι δεν αρχίζουν με κανόνια, ο Νταβίντ Μπαρού, του γαλλικού οικονομικού μέσου Les Echos, επέδειξε δυναμισμό πληκτρολογίου: «Με τον Τραμπ χρειάζονται γάντια του μποξ, διότι μπροστά σε έναν άνθρωπο που καταλαβαίνει μόνο την ισορροπία δυνάμεων, η χειρότερη στρατηγική είναι να λυγίσεις τη μέση σου. Οι εμπορικοί πόλεμοι παράγουν μόνο ηττημένους, όμως η πλήρης παραίτηση μπροστά στις αξιώσεις του Τραμπ θα πολλαπλασιάσει τις παράλογες απαιτήσεις του, άρα δεν αποτελεί επιλογή. Αν θέλουμε να αποφύγουμε τον πόλεμο αναλαμβάνοντας το κόστος μιας κακής συμφωνίας, θα συνεχίσουμε να έχουμε πόλεμο. Ας ενώσουμε τις δυνάμεις μας για να πούμε ότι, για μια φορά έστω, ένας καλός πόλεμος είναι καλύτερος από μια κακή ειρήνη».

Αντίθετα, το ιταλικό μέσο Il Foglio, μέσω γραφίδων ειδικών και ακαδημαϊκών, έστειλε το εξής ηπιότερο μήνυμα: «Η Ευρώπη δεν μπορεί να απαντήσει με το ιουδαϊκό ‘‘οφθαλμόν αντί οφθαλμού’’. Καλύτερο είναι να απαντήσει στον υπερβολικό παγκόσμιο προστατευτισμό του Τραμπ». Ο Αντζελίνι σχολίασε ότι οι αναλυτές του Il Foglio αγνόησαν τον παράγοντα που μετράει περισσότερο από τον Καναδά και το Μεξικό, δηλαδή την Κίνα. «Ο Μπαρού το είπε. Κάλεσε τις Βρυξέλλες να συμβάλουν από κοινού με τον Καναδά, το Μεξικό και την Κίνα στη δημιουργία ενός στρατοπέδου υπερασπιστών του διεθνούς ελεύθερου εμπορίου. Και η εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Ενωσης για την εξωτερική πολιτική, η Εσθονή Κάγια Κάλας το έκανε λιανά στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Είπε ότι αν οι ΗΠΑ ξεκινήσουν εμπορικό πόλεμο, η μόνη που θα γελάσει θα είναι η Κίνα».

Στην ενότητα των Δυτικών επέμεινε και ο Γκίντεον Ράχμαν των Financial Times. «Για τη Ρωσία και την Κίνα τυχόν κατάρρευση της ενότητας στη Δύση θα είναι το όνειρο που έγινε πραγματικότητα. Ο ίδιος ο Τραμπ μπορεί να μη σκοτίζεται, αφού εκφράζει συχνά τον θαυμασμό του για τους Πούτιν και Σι Τζινπίνγκ. Αλλά ο Μάρκο Ρούμπιο και ο Μάικ Βαλτς, τα άτομα που διόρισε υπουργό Εξωτερικών και σύμβουλο εθνικής ασφαλείας, αμφότεροι υποστηρίζουν ότι η συγκράτηση της Κίνας αποτελεί κεντρική στρατηγική πρόκληση για τις ΗΠΑ. Αν αυτό ισχύει, είναι βαθιά ανόητο για τον Τραμπ να επιβάλλει δασμούς στην Κίνα, στον Καναδά και στο Μεξικό. Διότι κινδυνεύει να δημιουργήσει σύγκλιση συμφερόντων μεταξύ αυτών των τριών χωρών, καθώς και με την ΕΕ, στην οποία έχει πει ότι έρχεται η σειρά της για νέα δασμολόγηση».

Ο Ράχμαν έθιξε και το ζήτημα της πετρελαϊκής στροφής των ΗΠΑ, εις βάρος της λεγόμενης «πράσινης μετάβασης». Εγραψε ότι η νέα ενεργειακή πολιτική τους, υπέρ των ορυκτών καυσίμων, θα αυξήσει την εξάρτηση της ΕΕ από την Κίνα. «Το ευρωπαϊκό πολιτικό προσωπικό που χαράσσει τις πολιτικές γνωρίζει ότι οι φιλόδοξοι στόχοι περί ‘‘πράσινης μετάβασης’’ θα είναι αδύνατον να προσεγγιστούν χωρίς κινεζικά υλικά, δηλαδή ηλεκτρικά οχήματα, μπαταρίες και ηλιακούς συλλέκτες. Η απειλή της απώλειας των αμερικανικών αγορών θα κάνει την κινεζική αγορά να φαίνεται ακόμη πιο απαραίτητη. Την περασμένη εβδομάδα πρότεινα σε έναν υψηλόβαθμο ευρωπαίο πολιτικό η ΕΕ να εξετάσει το ενδεχόμενο επανασύνδεσης με την Κίνα και εκείνος μου απάντησε: ‘‘Πιστέψτε με, συζητείται ήδη’’».

Και η ίδια η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, είπε: «Υπάρχει χώρος για εποικοδομητική συνεργασία με την Κίνα και για εξεύρεση λύσεων προς αμοιβαίο συμφέρον. Μπορούμε να κάνουμε συμφωνίες που θα επεκτείνουν τους εμπορικούς και επενδυτικούς δεσμούς μας. Είναι λεπτή η γραμμή όπου πρέπει να περπατήσουμε. Αλλά μπορεί να μας οδηγήσει σε πιο δίκαιη και ισορροπημένη σχέση με έναν από τους οικονομικούς γίγαντες του κόσμου. Και αυτό μπορεί να έχει νόημα για την Ευρώπη». Σχολίασε ο Αντζελίνι: «Και να σκεφτεί κανείς ότι πριν από μερικά χρόνια, τον Μάρτιο του 2019, η ίδια η Κομισιόν χαρακτήριζε την Κίνα ‘‘συστημικό αντίπαλό της’’».

Ακολούθησαν νέα σχόλια του Αντζελίνι: «Είναι παράδοξο ότι η Κίνα, με τον κρατικό καπιταλισμό και το μονοκομματικό καθεστώς, μπορεί σήμερα να ανακηρυχθεί παγκόσμιος πρωταθλητής της ελεύθερης αγοράς. Ή ότι πολλοί στην Ευρώπη αναρωτιούνται αν, αυτήν τη στιγμή, η κύρια απειλή προέρχεται από το Πεκίνο ή από την Ουάσιγκτον. Ωστόσο είναι γεγονός, όπως γράφει ο Ράχμαν, το παρακάτω. ‘‘Ο Τραμπ και όχι ο Σι μιλάει για τον τερματισμό της ανεξαρτησίας του Καναδά, ενός κράτους-μέλους του ΝΑΤΟ. Η κυβέρνηση Τραμπ-Μασκ και όχι η κινεζική προωθεί την Ακροδεξιά στην Ευρώπη. Βέβαια, η υποστήριξη του Πεκίνου στη Ρωσία για το Ουκρανικό είναι μεγάλο εμπόδιο για την προσέγγιση Βρυξελλών-Κίνας, όμως αν ο Τραμπ εγκαταλείψει τον Ζελένσκι και αν η Κίνα σκληρύνει τη στάση της απέναντι στη Ρωσία, μπορεί να ανοίξει ο δρόμος για την Ευρώπη να πλησιάσει την Κίνα’’».

Και συνέχισε με την Κίνα ο Αντζελίνι. Εγραψε ότι το Πεκίνο, ύστερα από τα αντίμετρα που ανακοίνωσε, αναμένει τηλεφώνημα του Τραμπ «που θα μπορούσε να οδηγήσει σε αναβολή του επιπλέον δασμού 10% στις κινεζικές εξαγωγές». Και εξέφρασε την άποψη ότι «ο Σι Τζινπίνγκ έχει ήδη αποφασίσει πώς θα αντιμετωπίσει τον Τραμπ, γνωρίζοντας ότι αν χάσει, θα χάσει λιγότερα από τους άλλους». Πού στήριξε αυτήν την εικασία; «Στο γεγονός ότι οι νόμοι της οικονομίας δεν έχουν πάψει να ισχύουν». Ως παράδειγμα της ισχύος τους έδωσε το στοιχείο ότι «οι ΗΠΑ καταναλώνουν ποσά πολύ μεγαλύτερα από την αξία όσων παράγουν», το οποίον σημαίνει πως «οι Αμερικανοί έχουν ανάγκη τις εισαγωγές προϊόντων από το εξωτερικό» – συνεπώς (και) από την Κίνα.

. . .