Νύχτα αγωνίας για τους κατοίκους των Κυκλάδων – Οι εκτιμήσεις επιστημόνων για τη σεισμική έξαρση

Ενώ οι σεισμολόγοι εμφανίζονται επιφυλακτικοί για την πορεία του φαινομένου πολλοί από τους επισκέπτες φοβούμενοι την εκδήλωση ενός μεγαλύτερου σεισμού, εγκατέλειψαν κατά κύματα την Σαντορίνη ταξιδεύοντας με έκτακτες πτήσεις ή δρομολόγια πλοίων και πολλοί από τους κατοίκους έβγαλαν τη νύχτα στα αυτοκίνητά τους.

Οι πτήσεις από τη Σαντορίνη έφθαναν στην Αθήνα με πληρότητα 100%, με την Aegean να δρομολογεί έκτακτα δρομολόγια, ενώ δρομολογήθηκαν και πλοία προκειμένου να αντιμετωπιστεί η αυξημένη ζήτηση.

Η ΕΜΑΚ έχει στήσει σκηνές στο κλειστό γήπεδο στα Φηρά. Στον ίδιο χώρο είναι σταθμευμένα ασθενοφόρα που έφτασαν από την Αθήνα απόψε το βράδυ. Στις σκηνές ή στα αυτοκίνητά τους θα κοιμηθούν απόψε όσοι πολίτες το θελήσουν.

Όσοι παραμένουν στο νησί, καλούνται να ακολουθήσουν τα έκτακτα μέτρα ασφαλείας που παρατάθηκαν από την Επιτροπή σεισμολόγων σε έκτακτη σύσκεψη μέχρι την Παρασκευή.

Τα σχολεία επίσης θα παραμένουν κλειστά σε Σαντορίνη, Ίο και Ανάφη ενώ οι ειδικοί συνιστούν να μην οδηγούν οι πολίτες σε δρόμους που ενδέχεται να υπάρξουν κατολισθήσεις.

Γκανάς: Υπαρκτός ο κίνδυνος για τσουνάμι

Σύμφωνα με τον διευθυντή ερευνών του Γεωδυναμικού Ινστιτούτου, Αθανάσιο Γκανά που μίλησε στο CNN Greece ο κίνδυνος για τσουνάμι στις Κυκλάδες είναι υπαρκτός αν γίνει μεγαλύτερος σεισμός.

Σύμφωνα με τον κύριο Γκανά, αυτή τη στιγμή υπάρχει μια σεισμική έξαρση και δεν μπορεί να γίνει καμία ασφαλής εκτίμηση καθώς χρειάζονται περισσότερα δεδομένα. Το μόνο σίγουρο πάντως είναι ότι υπάρχει μεγάλη ανησυχία λόγω των εκατοντάδων σεισμών που έχουν σημειωθεί τις τελευταίες ημέρες, ενώ οι επιστήμονες εμφανίζονται διχασμένοι για το εάν μπορεί να ενεργοποιηθεί εκ νέου το ρήγμα που πυροδότησε τον ισχυρό σεισμό του 1956.

«Όλοι οι σεισμοί έχουν τεκτονική προέλευση, δεν μιλάμε για ηφαιστειακούς σεισμούς», τονίζει ο διευθυντής ερευνών του Γεωδυναμικού Ινστιτούτου.

Λέκκας: Μπορεί να διαρκέσουν μέρες ή και βδομάδες

Σεισμολόγοι επίσης διέκριναν ότι η σεισμική δραστηριότητα έχει μετατοπιστεί προς την Αμοργό ωστόσο σύμφωνα με τον κ. Λέκκα, «παραμένει αμείωτη και περιλαμβάνει μεγαλύτερα μεγέθη απ’ ότι περιλάμβανε χθες. Η συχνότητα των σεισμικών δονήσεων αυξήθηκε ως ένα βαθμό, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι πάνε σε κορύφωση των δεδομένων. Η κοινή διαπίστωση είναι ότι τα φαινόμενα αυτά μπορεί να διαρκέσουν αρκετές μέρες ακόμα ίσως και μερικές εβδομάδες. Η σεισμική αυτή δραστηριότητα η οποία εξελίσσεται δεν έχει καμία σχέση με τα ηφαιστειακά κέντρα και με την ηφαιστειακή δραστηριότητα η οποία ακολουθεί δικούς της ρυθμούς», ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Λέκκας.

Συνολάκης: Δεν αποκλείεται σύνδεση σεισμών και ηφαιστείου

Από την πλευρά του ο Κώστας Συνολάκης, καθηγητής Φυσικών Καταστροφών του Πανεπιστημίου Νότιας Καλιφόρνια, πρόεδρος της Επιστημονικής Επιτροπής για την Αντιμετώπιση της Κλιματικής Αλλαγής στην Ελλάδα και τακτικό μέλος της Ακαδημίας Αθηνών.

Ο κ. Συνολάκης αποκάλυψε ότι ακόμα η επιστημονική κοινότητα δε μπορεί να απαντήσει ακόμα με βεβαιότητα σε αυτό το ερώτημα, όσο συνεχίζονται οι έρευνες από σεισμογράφους στον βυθό του νησιού.

Ο καθηγητής ανέφερε ότι στην ανάλογη σεισμική δραστηριότητα του 2011 οι δονήσεις συνέβαιναν μέσα στην Καλδέρα ενώ τώρα στην νησίδα Άνυδρο, ενώ εντόπισε και μεγάλες διαφορές στην προετοιμασία πληθυσμού και αρχών.

Επισήμανε πάντως ότι είτε υπάρξει μικρή έκρηξη είτε ενεργοποίηση του υποθαλάσσιου ρήγματος Ανύδρου, κατά πάσα πιθανότητα θα ακολουθήσει τσουνάμι, πράγμα που πρέπει να οδηγήσει όσους πολίτες τυχόν βρίσκονται κοντά σε παραλία, να απομακρυνθούν άμεσα από την ακτογραμμή.

Γενικότερα εκτίμησε ότι παρά τις σύγχρονες αντισεισμικές κατασκευές και τον μικρότερο κίνδυνο καταστροφών υποδομών, το «χειρότερο» σενάριο δόνησης άνω των 6 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ, είναι κάτι που δεν μπορεί να αποκλειστεί.

Παπαδόπουλος: Οι σεισμοί είναι τεκτονικοί, όχι ηφαιστειακοί

Σε ανάρτησή του ο σεισμολόγος, Γεράσιμος Παπαδόπουλος επεσήμανε ότι «μία από τις επιστημονικές αποδείξεις προέρχεται από τους μηχανισμούς γένεσης των ισχυρότερων σεισμών που δημοσίευσε το Γεωδυναμικό Ινστιτούτο. Όλοι πλην ενός δείχνουν πανομοιότυπη διάρρηξη διεύθυνσης ΒΑ-ΝΔ, ακριβώς ίδια με τη διεύθυνση του κύριου ενεργού ρήγματος της περιοχής».

Καραστάθης: Η σεισμική δραστηριότητα δεν αποκλιμακώνεται

«Η σεισμική δραστηριότητα δεν αποκλιμακώνεται αλλά αντίθετα εντείνει τους ρυθμούς της», δήλωσε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο διευθυντής του Γεωδυναμικού Ινστιτούτου του Αστεροσκοπείου Αθηνών, Βασίλης Καραστάθης. Όπως εξηγεί από την 1η Φεβρουαρίου έχουν σημειωθεί περισσότεροι από 240 σεισμοί με μέγεθος μεγαλύτερο του 3 στην κλίμακα Ρίχτερ, ενώ κατά το ίδιο διάστημα οι σεισμοί με μέγεθος άνω του 4 έφτασαν τους 39.

«Είναι ένα ασυνήθιστο πλήθος τέτοιων σεισμών σε τόσο μικρό χρονικό διάστημα. Η ακολουθία δεν έχει ακόμα τα χαρακτηριστικά που θα μας επέτρεπαν να είμαστε καθησυχαστικοί», αναφέρει.

Τέλος επισημαίνει ότι αύριο το πρωί η στατιστική εκτίμηση θα βοηθηθεί αρκετά και από τους νέους σταθμούς σε Ανάφη και Αμοργό που θα στέλνουν το σήμα τους από τις επόμενες ώρες.

Πάνω από 550 δονήσεις

Περισσότερες από 555 σεισμικές δονήσεις μεγέθους μέχρι 5 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ έχουν καταγραφεί στην ευρύτερη περιοχή της Σαντορίνης σύμφωνα με το Ευρωμεσογειακό Σεισμολογικό Κέντρο από τις 28 Ιανουαρίου μέχρι και την Δευτέρα (3/2), την ώρα που ο πρόεδρος του Οργανισμού Αντισεισμικού Σχεδιασμού και Προστασίας (ΟΑΣΠ), Ευθύμιος Λέκκας υπογραμμίζει ότι «δεν έχει ενεργοποιηθεί το ρήγμα που έδωσε τον μεγάλο σεισμό του 1956». Oι επιστήμονες έχουν θέσει υπό στενή παρακολούθηση τη Νέα Καμμένη, αλλά και το υποθαλάσσιο ηφαίστειο του Κολούμπο.

Σύσκεψη σεισμολόγων

Στην κοινή συνεδρίαση που είχαν σήμερα, Δευτέρα η Επιτροπή της Μόνιμης Επιστημονικής Επιτροπής Εκτίμησης Σεισμικού Κινδύνου και η Επιτροπή Μείωσης της Σεισμικής Διακινδύνευσης και της Μόνιμης Επιστημονικής Επιτροπής Παρακολούθησης του Ελληνικού Ηφαιστειακού Τόξου του ΟΑΣΠ, η οποία διήρκησε για πάνω από 3 ώρες, οι επιστήμονες κατέληξαν στα πρώτα συμπεράσματα αποσυνδέοντας πρωτίστως τις διαδοχικές δονήσεις από την ηφαιστειακή δραστηριότηταστην περιοχή. Ωστόσο, συνεχίζουν να είναι ιδιαίτερα ανήσυχοι από το μπαράζ σεισμικών δονήσεων άνω των 4 Ρίχτερ μεταξύ Σαντορίνης και Αμοργού επισημαίνοντας πως το φαινόμενο είναι πιθανό να μην έχει εκτονωθεί ακόμα και να διαρκέσει εβδομάδες ακόμα και μήνες.

«Η ακολουθία δεν παρουσιάζει αποκλιμάκωση, μάλλον το αντίθετο, υπάρχει αύξηση και στη συχνότητα. Σε αυτή την περίπτωση δεν μπορούμε να είμαστε καθησυχαστικοί απλά είμαστε σε κάποια επιφυλακή» δήλωσε χαρακτηριστικά μετά το τέλος της συνεδρίασης των δύο επιτρόπων ο διευθυντής του Γεωδυναμικού Ινστιτούτου της Αθήνας Βασίλης Καραστάθης.

Κικίλιας: Το σύνολο μέτρων που έχουν ληφθεί έως τώρα είναι προληπτικά

Την πλήρη ετοιμότητα του κρατικού μηχανισμού για την παρακολούθηση του έντονου σεισμικού φαινομένου στην Σαντορίνη επισήμανε ο κ. Βασίλης Κικίλιας μιλώντας στην Ολομέλεια της Βουλής.

Ο υπουργός Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας τόνισε πως το σύνολο των μέτρων που έχουν ληφθεί «είναι προληπτικά» ενώ σε άλλο σημείο είπε «Έχω υπάρξει φειδωλός στις τοποθετήσεις για θέματα του υπουργείου και αφορούν κρίσεις. Σε επιχειρησιακό επίπεδο έγιναν αυτές τις ημέρες από την Πολιτική Προστασία, τις Ένοπλες Δυνάμεις, το Λιμενικό Σώμα, την τοπική αυτοδιοίκηση και όλους τους φορείς όσα πρέπει στο πεδίο. Συνεδριάζει καθημερινά η επιτροπή εκτίμησης του σεισμικού κινδύνου. Έχουμε εμπιστοσύνη στους επιστήμονες που παρακολουθούν από κοντά όσα συμβαίνουν από την παρατεταμένη σεισμική δραστηριότητα. Σήμερα απαιτήθηκαν και 112 στη Σαντορίνη και τα γύρω νησιά από μικρές κατολισθήσεις. Θα δούμε πως θα εξελιχθεί το φαινόμενο. Το σύνολο μέτρων που έχουν ληφθεί έως τώρα είναι προληπτικά».

Κλειστά σχολεία και σε άλλα νησιά των Κυκλάδων

Kλειστά θα μείνουν προληπτικά τα σχολεία και σε άλλα νησιά των Κυκλάδων. Στη Σίφνο με απόφαση του Δημάρχου δεν θα λειτουργήσουν την Τρίτη (4/2) όλα τα σχολεία που βρίσκονται εντός των διοικητικών ορίων του Δήμου Σίφνου, καθώς και στα δημοτικά καταστήματα Απολλωνίας και Αρτεμώνα.

Για δύο ημέρες (4-5 Φεβρουαρίου 2025) αναστέλλεται η λειτουργία των σχολείων όλων των βαθμίδων εκπαίδευσης των πέντε νησιών του Δήμου Νάξου και Μικρών Κυκλάδων.

Αναστολή λειτουργίας όλων των Σχολικών Μονάδων, των Δημοτικών Παιδικών Σταθμών και του Βρεφονηπιακού Σταθμού την Τρίτη (4/2) και την Τετάρτη (5/2) αποφάσισε ο Δήμος Πάρου.

Οι Επιτροπές θα συνεδριάσουν εκ νέου την Τετάρτη 5 Φεβρουαρίου για να εκτιμήσουν εκ νέου την κατάσταση.

Οδηγίες προς τους πολίτες

Οι πολίτες θα πρέπει:

– να αποφεύγουν τις μεγάλες συναθροίσεις εντός κτηρίων.

– να αποφεύγουν την προσέγγιση σε εγκαταλελειμμένα κτήρια.

– να αποφεύγουν την πρόσβαση και παραμονή στα λιμάνια Αμμουδίου, Αρμένης, Κόρφου και Παλαιού Λιμένα Φηρών.

– να προχωρήσουν σε άρση επικίνδυνων στοιχείων μη δομικής τρωτότητας στα κτήριά τους (βαριά επικρεμάμενα αντικείμενα, ψευδοροφές κλπ) και στο άδειασμα των υδάτων στις κολυμβητικές δεξαμενές (πισίνες).

– να επιλέγουν ασφαλείς διαδρομές κατά τη μετακίνησή τους μέσα στον αστικό ιστό και στο επαρχιακό οδικό δίκτυο, ιδιαίτερα στα σημεία που υπάρχουν έντονες μορφολογικές κλίσεις και είναι πιθανόν να εκδηλωθούν κατολισθητικά φαινόμενα.

– να υπάρχει άμεση απομάκρυνση από τις παράκτιες περιοχές, σε περίπτωση ισχυρής σεισμικής δόνησης.

Κατολισθήσεις

Η έντονη σεισμική δραστηριότητα προκάλεσε κατολισθήσεις στο νησί της Σαντορίνης με αποτέλεσμα να σημάνει 112 το μεσημέρι της Δευτέρας το οποίο κάνει λόγο για κίνδυνο κατολισθητικών φαινομένων λόγω σεισμικής δραστηριότητας στην περιοχή. Για το λόγο αυτό απαγορεύτηκε η πρόσβαση στις περιοχές Αμμούδι, Αρμένη και Παλιό Λιμάνι Φηρών στη Θήρα.