Αντίποινα σκέφτεται το Μεξικό στους δασμούς Τραμπ

Το Μεξικό -όπως και ο Καναδάς- αντέδρασε χθες Σάββατο (1.2.2025) στους δασμούς 25% που επέβαλε στις εισαγωγές μεξικανικών προϊόντων στις ΗΠΑ ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ.

Οι δασμοί αυτοί, σύμφωνα με αναλυτές, μπορεί να πλήξουν τις εξαγωγές, την οικονομική ανάπτυξη και το νόμισμα της χώρας. Η πρόεδρος του Μεξικού, Κλαούδια Σέινμπαουμ, ανακοίνωσε άμεσα δασμολογικά και άλλα μέτρα για την προστασία των μεξικανικών συμφερόντων. Οι ΗΠΑ απορροφούν το 83% των εξαγωγών της χώρας, που περιλαμβάνουν αυτοκίνητα, ηλεκτρονικούς υπολογιστές και γεωργικά προϊόντα. Το Μεξικό έχει μεγάλο εμπορικό πλεόνασμα με τις ΗΠΑ, γεγονός που ώθησε τον Ντόναλντ Τραμπ να υποστηρίξει ότι η Αμερική «επιδοτεί το Μεξικό».

Η Σέινμπαουμ δεν διευκρίνισε πότε ακριβώς θα επιβληθούν αυτά τα «δασμολογικά μέτρα» εν αντιθέσει με τον Καναδό πρωθυπουργό Τζάστιν Τριντό, με τον οποίο συνομίλησε χθες. Πρότεινε στον Αμερικανό ομόλογό της τη σύσταση «ομάδας εργασίας με τις καλύτερες ομάδες μας στους τομείς της ασφάλειας και της δημόσιας υγείας», προκειμένου να ασχοληθεί με το ζήτημα του λαθρεμπορίου ναρκωτικών και της μετανάστευσης.

Ο Τραμπ επικαλέστηκε τη χαλαρότητα του Μεξικού και του Καναδά στα δύο αυτά ζητήματα για να τους επιβάλει δασμούς, παρά το γεγονός ότι τις τρεις χώρες συνδέει η Συμφωνία Καναδά ΗΠΑ- Μεξικού (USMCA), μια συμφωνία ελεύθερου εμπορίου που υπεγράφη το 2020 στη διάρκεια της πρώτης θητείας του Ρεπουμπλικάνου στην αμερικανική προεδρία. Μάλιστα ο Τραμπ κατηγόρησε τη μεξικανική κυβέρνηση ότι έχει «συμμαχήσει» με τα καρτέλ των ναρκωτών. «Συκοφαντίες», απάντησε η Σέινμπαουμ.

Η απόφαση του Τραμπ αποτελεί «κατάφωρη παραβίαση της USMCA, την οποία διαπραγματευθήκαμε με τον ίδιο», αντέδρασε ο Μαρσέλο Εμπράρδ υπουργός Οικονομικών του Μεξικού, δηλώνοντας ότι είναι «περήφανος για την ψυχραιμία και την αποφασιστικότητα» της Σέινμπαουμ.

Οι δασμοί 25% στις μεξικανικές εξαγωγές προς τις ΗΠΑ «αποτελούν άμεση απειλή για την ανταγωνιστικότητα της Βόρειας Αμερικής και την οικονομική σταθερότητα της χώρας μας», ανέφερε ανήσυχο το συνδικάτο εργοδοτών Coparmex. «Οι εξαγωγές αυτοκινήτων, εξαρτημάτων, ηλεκτρονικών υπολογιστών, οικιακών ηλεκτρικών συσκευών και γεωργικών προϊόντων θα επηρεαστούν σημαντικά, κάτι που ενδέχεται να προκαλέσει μεγάλη οικονομική επιβράδυνση», την ώρα που η μεξικανική οικονομία παρουσιάζει ήδη «σημαντικές ενδείξεις αδυναμίας», πρόσθεσε.

Η οικονομία του Μεξικού, η 12η μεγαλύτερη παγκοσμίως, αυξήθηκε κατά 1,3% το 2024, αλλά υποχώρησε το τελευταίο τρίμηνο. Οι δασμοί που ανακοίνωσε ο Τραμπ θα ωθήσουν το Μεξικό στην ύφεση, σύμφωνα με τις προβλέψεις του οίκου αξιολόγησης Standard & Pooor’s. Οι δασμοί αυτοί θα επηρεάσουν κυρίως τον τομέα της αυτοκινητοβιομηχανίας και των ηλεκτρονικών προϊόντων, που εξάγουν το 50% της παραγωγής τους στις ΗΠΑ, όπως αναφέρει η βρετανική εταιρεία Capital Economics. Η μεξικανική αυτοκινητοβιομηχανία εξήγαγε προϊόντα αξίας 36 δισ. δολαρίων στις ΗΠΑ το 2023, ενώ αποτελεί το 5% του ΑΕΠ της χώρας και παράγει ένα εκατομμύριο θέσεις εργασίας, σύμφωνα με την ίδια πηγή.

Όμως και οι Αμερικανοί καταναλωτές θα επηρεαστούν «με πιο υψηλές τιμές, λιγότερα διαθέσιμα προϊόντα, ενδεχόμενα προβλήματα στην αλυσίδα ανεφοδιασμού», προειδοποίησε η μεξικανική κυβέρνηση την Παρασκευή (31.1.2025). Επιβάλλοντας δασμούς στις χώρες που τους παρέχουν χιλιάδες προϊόντα οι ΗΠΑ αναπόφευκτα θα δουν «άνοδο των τιμών», σχολίασε ο επικεφαλής οικονομολόγος του EY Γκρέγκορι Ντάκο, που προβλέπει πληθωρισμό 0,6% το πρώτο τρίμηνο του έτους. Η Capital Economics υπογράμμισε εξάλλου ότι τα εξαρτήματα των αυτοκινήτων θα γίνουν πιο ακριβά, κάτι που θα επηρεάσει άμεσα το πορτοφόλι των Αμερικανών.

Η ανατίμηση αυτή «πιθανόν θα αντισταθμιστεί από την υποτίμηση» του πέσο (σ.σ. νόμισμα του Μεξικού), καθιστώντας «τις μεξικανικές εξαγωγές πιο ανταγωνιστικές», εκτίμησε ο Ραμσέ Γκουτιέρες, συνδιευθυντής επενδύσεων στην Franklin Templeton. Την ίδια ώρα αυτή η υποτίμηση «θα κάνει τις εξαγωγές πιο ακριβές, οδηγώντας σε αύξηση των τιμών καταναλωτή και των πρώτων υλών στο Μεξικό», πρόσθεσε.

Το 25% των εξαρτημάτων των οχημάτων που συναρμολογούνται και πωλούνται στις ΗΠΑ προέρχεται από το Μεξικό, σύμφωνα με την αμερικανική υπηρεσία διαχείρισης του οδικού δικτύου (NHTSA).

Για τον Κένεθ Σμιθ Ράμος, Μεξικανό πρώην αξιωματούχο που το 2020 ηγήθηκε της διαπραγμάτευσης της USMCA, την οποία είχε απαιτήσει ο Τραμπ, οι δασμοί είναι το εργαλείο του Ρεπουμπλικάνου για να πετύχει αποτελέσματα στα ζητήματα της μετανάστευσης ή της ασφάλειας.

Ο Τραμπ επαίρεται ότι πέτυχε «όλα όσα ήθελε» στο μεταναστευτικό στη διάρκεια της πρώτης θητείας του, όταν πρόεδρος του Μεξικού ήταν ο Άντρες Μανουέλ Λόπες Ομπραδόρ, χάρη στην απειλή του να επιβάλει δασμούς.