Συμπτώματα, μορφές και αιτιολογία μίας πάθησης που αφορά το 2-3% του ελληνικού πληθυσμού

Η ψωρίαση αποτελεί μια συχνή, χρόνια δερματοπάθεια, που παρουσιάζει εξάρσεις και υφέσεις. Συχνά υπάρχει οικογενής προδιάθεση για την εμφάνισή της. Προσβάλλει εξίσου και τα δύο φύλα και η έναρξή της μπορεί να γίνει σε οποιαδήποτε ηλικία. Όμως, στο 75% των περιπτώσεων η έναρξη της νόσου είναι πριν από την ηλικία των 40 ετών, ενώ στις γυναίκες εμφανίζεται νωρίτερα από ό,τι στους άνδρες. Ωστόσο, η ηλικία έναρξης εμφανίζει δύο ηλικιακές αιχμές: η πρώτη τη 2η -3η δεκαετία και η δεύτερη μετά την 5η δεκαετία ζωής.

Κατά προσέγγιση, το 2-3% του ελληνικού πληθυσμού πάσχει από κάποιας μορφής ψωρίαση.

Όπως αναφέρει σε σχετικό έγγραφό της η Επιστημονική Ομάδα Εργασίας για την ολοκλήρωση και επικαιροποίηση των Διαγνωστικών και Θεραπευτικών
Πρωτοκόλλων Συνταγογράφησης για τα Δερματολογικά Νοσήματα, η ψωρίαση θεωρείται νόσος με ανοσολογικό υπόστρωμα. Εκλυτικοί παράγοντες μπορεί να είναι μεταξύ άλλων ο τραυματισμός κάθε είδους, με χαρακτηριστική εμφάνιση ψωριασικής πλάκας στο σημείο τραυματισμού του δέρματος (φαινόμενο Koebner), μια στρεπτοκοκκική λοίμωξη του αναπνευστικού στις νεαρές ηλικίες, ένα νέο φάρμακο ή το στρες.

Μορφές ψωρίασης

Υπάρχουν διαφορετικές μορφές ψωρίασης, που όμως δεν είναι σταθερές καθ’ όλη τη διάρκεια της νόσου.

Οι κύριες μορφές της νόσου είναι οι εξής:

1. Κοινή κατά πλάκας ψωρίαση

Η πλέον συνηθισμένη μορφή εκδήλωσης της νόσου, η οποία χαρακτηρίζεται από ερυθηματώδεις πλάκες με στέρεα προσκολλημένα αργυρόχροα λέπια. Οι βλάβες εντοπίζονται κυρίως σε αγκώνες, γόνατα, κνήμες καθώς και στην οσφυϊκή χώρα και το τριχωτό της κεφαλής. Οι βλάβες μπορεί να είναι κνησμώδεις (να προκαλούν φαγούρα).

2. Σταγονοειδής ψωρίαση

Απαντάται σε ποσοστό μικρότερο του 10% των περιπτώσεων, είναι συχνότερη σε παιδιά και νεαρούς ενήλικες και εμφανίζεται συνήθως μετά από μία οξεία στρεπτοκοκκική λοίμωξη του ανώτερου αναπνευστικού. Χαρακτηρίζεται από πολλαπλές, διάσπαρτες, ρόδινες, «σταγονοειδείς» βλατίδες και πλάκες, μεγέθους έως 1,5 εκατοστού, με γενικευμένη κατανομή, αφήνοντας συνήθως ελεύθερες τις παλάμες και τα πέλματα.

3. Ερυθροδερμική ψωρίαση ή ψωριασική ερυθροδερμία

Αποτελεί σπάνια μορφή ψωρίασης, με ποσοστό εμφάνισης μικρότερο του 2% των περιστατικών. Αποτελεί την πιο σοβαρή μορφή ψωρίασης και χαρακτηρίζεται από καθολική φλεγμονή του δέρματος, ερυθρότητα και ποικίλου βαθμού απολέπιση, ενώ συχνά μπορεί να συνοδεύεται και από συστηματική συμμετοχή (πυρετός, ρίγος, κακουχία κλπ.).

4. Φλυκταινώδης ψωρίαση

Εμφανίζεται σε ποσοστό μικρότερο του 5% και χαρακτηρίζεται από τον σχηματισμό φλυκταινών λόγω συνάθροισης πολυμορφοπύρηνων στην επιδερμίδα. Διακρίνεται στην εντοπισμένη ψωρίαση (σε παλάμες – πέλματα) και στη γενικευμένη φλυκταινώδη ψωρίαση (Von Zumbush).

Επιπλέον ανάλογα με το πού εντοπίζεται η νόσος διακρίνονται οι ακόλουθες μορφές:

1. Ψωρίαση του τριχωτού
2. Ψωρίαση των πτυχών ή ανάστροφη ψωρίαση
3. Ψωριασική ονυχία
4. Ψωρίαση παλαμών – πελμάτων
5. Ψωρίαση των γεννητικών οργάνων και των βλεννογόνων

Αιτίες

Η ψωρίαση είναι πολυπαραγοντική νόσος. Η εμφάνισή της αποτελεί συνάρτηση γενετικών και περιβαλλοντικών παραγόντων και μίας ιδιαίτερης ανοσολογικής απάντησης του οργανισμού, σε άτομα με γενετική προδιάθεση, η οποία οδηγεί σε αύξηση του ρυθμού πολλαπλασιασμού και ατελή ωρίμανση των κερατινοκυττάρων στην επιδερμίδα, καθώς και υπερπλασία των τριχοειδών και φλεγμονώδη διήθηση στο χόριο.

Εκλυτικοί παράγοντες για την εμφάνιση, συντήρηση ή υποτροπή της νόσου αποτελούν:

1. Το τραύμα
2. Οι λοιμώξεις
3. Τα φάρμακα
4. Ο ήλιος
5. Μεταβολικοί παράγοντες
6. Ορμονικοί παράγοντες
7. Το στρες
8. Το αλκοόλ
9. Το κάπνισμα

Διάγνωση

Η διάγνωση της ψωρίασης είναι κατά κύριο λόγο κλινική, εξαιτίας της τυπικής κλινικής της εικόνας. Σε αμφίβολες περιπτώσεις, η βιοψία του δέρματος επιβεβαιώνει τη διάγνωση.

Πότε να δείτε γιατρό

Εάν υποψιάζεστε ότι μπορεί να έχετε ψωρίαση, επισκεφθείτε κάποιον πάροχο υγειονομικής περίθαλψης. Αναζητήστε επίσης ιατρική φροντίδα εάν η κατάστασή σας:

• Γίνεται σοβαρή ή εκτεταμένη
• Σας προκαλεί δυσφορία και πόνο
• Σας προκαλεί ανησυχία για την εμφάνιση του δέρματός σας
• Δεν βελτιώνεται με τη θεραπεία

Φωτογραφία: iStock

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:

Έκζεμα ή ψωρίαση; Διαφορές στα συμπτώματα και απαντήσεις σε όλες τις απορίες

Άνοια: Η καλή συνήθεια πριν τα 50 που είναι σωτήρια για το μυαλό στα 70