Οι δυο χαμένες ευκαιρίες για να γεμίσουν οι τσέπες των νοικοκυριών

Με τη μεγάλη πλειονότητα των Ελλήνων επενδυτών να είναι «κολλημένη» στις τραπεζικές καταθέσεις και στις λοιπές τοποθετήσεις σταθερού εισοδήματος, τα νοικοκυριά της χώρας ελάχιστα ωφελήθηκαν από τη μεγάλη άνοδο που έχει σημειώσει το Χρηματιστήριο κατά την τελευταία πενταετία.

Χαρακτηριστικό είναι το ότι σύμφωνα με τα στοιχεία της Τραπέζης της Ελλάδος (βλέπε σχετικό παρατιθέμενο πίνακα) κατά την πενταετία 2019-2024, οι καταθέσεις των νοικοκυριών αυξήθηκαν κατά 33,65 δισ. ευρώ, παρά το γεγονός ότι τα σχετικά προσφερόμενα επιτόκια (ακόμη και σε ό,τι αφορά τις προθεσμιακές τοποθετήσεις) ήταν και παραμένουν πολύ χαμηλά.

Πέραν όμως από τις τραπεζικές καταθέσεις, κατά την τελευταία πενταετία παρατηρήθηκαν μεγάλες εισροές φρέσκων χρημάτων στα αμοιβαία κεφάλαια που διαχειρίζονται ελληνικές ΑΕΔΑΚ. Ειδικότερα, επιπλέον 11,7 δισ. ευρώ επενδύθηκαν σε μερίδια αμοιβαίων κεφαλαίων από τον Απρίλιο του 2020 έως και το Δεκέμβριο του 2024 (συγκεκριμένα, 3,62 δισ. από τον Απρίλιο του 2020 έως και το Δεκέμβριο του 2022, 3,2 δισ. το 2023 και 4,9 δισ. ευρώ το 2024).

Σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς, η μεγάλη πλειονότητα των φρέσκων αυτών κεφαλαίων είχε ως αποδέκτη τα Ομολογιακά Αμοιβαία Κεφάλαια και κυρίως αυτά της συγκεκριμένης χρονικής διάρκειας (Target Maturity).

Ένα τέτοιο συμπέρασμα συνάγεται και από τα στοιχεία του σχετικού παρατιθέμενου πίνακα, που αφορούν τη διάρθρωση του ενεργητικού των Α/Κ κατά τα τελευταία χρόνια, όπου το μερίδιο των Ομολογιακών εκτοξεύεται από το 28% του 2022 στο 52% πέρυσι, των Μετοχικών υποχωρεί κατά την ίδια περίοδο από 15% στο 13% (παρά την πολύ μεγάλη ποσοστιαία άνοδο των μετοχών σε Ελλάδα και εξωτερικό), των Μικτών από το 25% στο 16% και των Funds of Funds από το 23% στο 11%.

Πρακτικά δηλαδή συνιστά μια δεύτερη χαμένη ευκαιρία να εκμεταλλευτούν την ανοδική πορεία του Χρηματιστηρίου.

Στα παραπάνω ποσά θα πρέπει να προστεθούν τόσο το αδιευκρίνιστο ποσό που έχει διατεθεί κατά τα τελευταία χρόνια για αγορά κρυπτονομισμάτων, όσο και πάνω από πέντε δισεκατομμύρια ευρώ που εκτιμάται ότι έχουν τοποθετήσει τα ελληνικά νοικοκυριά σε Έντοκα Γραμμάτια του Ελληνικού Δημοσίου, με σημαντικό μερίδιο αυτών να λαμβάνει χώρα μετά το καλοκαίρι του 2023, όταν επετράπη η απ’ ευθείας συμμετοχή στις σχετικές δημοπρασίες και σε ιδιώτες επενδυτές για ποσά έως 15.000 ευρώ (με τον τρόπο αυτό αποφεύγονται οι προμήθειες απόκτησης μέσω της δευτερογενούς αγοράς).

Με άλλα λόγια, κατά την τελευταία πενταετία τοποθετήθηκαν από ελληνικά νοικοκυριά περίπου πενήντα δισ. ευρώ σε επενδύσεις σταθερού εισοδήματος (33,6 δισ. σε τραπεζικές καταθέσεις, 11,7 δισ. κυρίως σε αμοιβαία κεφάλαια, συν τις αγορές Εντόκων Γραμματίων), όταν κατά την ίδια περίοδο τα όποια χρήματα κατευθύνθηκαν στο Χρηματιστήριο της Αθήνας ήταν πολύ περιορισμένα.

Ειδικότερα, κατά την τελευταία πενταετία, ο Γενικός Δείκτης του ΧΑ (βλέπε στοιχεία σχετικού παρατιθέμενου πίνακα) έχει καταγράψει αύξηση υψηλότερη του 65% (παρά τη μεσολάβηση της πανδημίας covid-19), χωρίς σε αυτή να συνυπολογίζονται οι μερισματικές αποδόσεις που καρπώθηκαν οι μέτοχοι κατά τη διάρκεια της συγκεκριμένης περιόδου.

Με δεδομένο ότι η τρέχουσα συνολική κεφαλαιοποίηση του ΧΑ υπερβαίνει τα 105 δισ. ευρώ, χρηματιστηριακοί κύκλοι ανεβάζουν τις υπεραξίες της τελευταίας πενταετίας σε κάποιες δεκάδες δισ. ευρώ, οι οποίες όμως αφορούν στο πολύ μεγάλο κομμάτι τους τους βασικούς μετόχους και τα θεσμικά χαρτοφυλάκια (εσωτερικού και κυρίως εξωτερικού).

Πέραν αυτού, χρηματιστηριακοί κύκλοι εκτιμούν ότι σημαντικό ποσοστό των Ελλήνων μικροεπενδυτών παρασύρεται από το εκάστοτε χρηματιστηριακό κλίμα και στο τέλος της ημέρας σημειώνει αποδόσεις που υπολείπονται από αυτές του Γενικού Δείκτη.

ΥΓ: Με βάση τις εκτιμήσεις παραγόντων της αγοράς και των στοιχείων έρευνας του ΙΟΒΕ, καταφέρνει να αποταμιεύει κατά τα τελευταία χρόνια ένα περίπου 15% των ελληνικών νοικοκυριών.