Η τεράστια Βίβλος, ο καουμπόι, ο κόκορας και μια πνευμονία

Λίγες ώρες απομένουν ακόμα μέχρι να έχουμε καινούριο πλανητάρχη. Στις 20 Ιανουαρίου ο Ντόναλντ Τραμπ αναλαμβάνει επίσημα χρέη προέδρου των ΗΠΑ, εγκαινιάζοντας μία περίοδο αβεβαιότητας για την Ευρώπη και τον υπόλοιπο κόσμο.

«Ορκίζομαι ότι θα εκτελέσω πιστά τα καθήκοντα του Προέδρου των Ηνωμένων Πολιτειών και θα προσπαθήσω, όσο καλύτερα μπορώ, να διατηρήσω, να προστατεύσω και να υπερασπιστώ το Σύνταγμα των Ηνωμένων Πολιτειών». Είναι η φράση που θα πει ο Ντόναλντ Τραμπ και η οποία επαναλαμβάνεται κάθε φορά στην τελετή ορκωμοσίας του Προέδρου των ΗΠΑ από τότε που ο Τζορτζ Ουάσιγκτον ορκίστηκε για πρώτη φορά το 1789.

Ο όρκος του αξιώματος (Oath Of Office) καθιερώθηκε από το αμερικανικό Σύνταγμα, το οποίο καθορίζει επίσης και την ακριβή ημερομηνία της τελετής: κάθε τέσσερα χρόνια στις 20 Ιανουαρίου. Στις πιο σημαντικές στιγμές της ημέρας ξεχωριστή θέση έχει η καθιερωμένη παρέλαση κατά μήκος της Λεωφόρου Πενσιλβάνια, στον αριθμό 1600 της οποίας βρίσκεται ο Λευκός Οίκος.

Η ορκωμοσία του προέδρου των ΗΠΑ σηματοδοτεί την επίσημη ανάληψη των καθηκόντων του εκάστοτε προέδρου των ΗΠΑ και προσελκύει το παγκόσμιο ενδιαφέρον. Από το 1937 γίνεται κάθε τέσσερα χρόνια στις 20 Ιανουαρίου στον περιβάλλοντα χώρο του Καπιτωλίου (στη δυτική πρόσοψη από το 1981), έδρα των νομοθετικών σωμάτων (Κογκρέσου) από τον εκάστοτε αρχιδικαστή των ΗΠΑ, που είναι πρόεδρος του Ανωτάτου Δικαστηρίου.

Ο νέος πρόεδρος ορκίζεται με το αριστερό χέρι πάνω στη Βίβλο, με την οποία είχε ορκιστεί ο Αβραάμ Λίνκολν, και το δεξί χέρι κρατημένο ψηλά. Στη συνέχεια, ο νέος πρόεδρος εκφωνεί λόγο, χωρίς συγκεκριμένη διάρκεια.

Η ομιλία που είχε εκφωνήσει το 1793 μετά τη δεύτερη ορκωμοσία του ο Τζορτζ Ουάσινγκτον ήταν μόλις 135 λέξεις και ήταν η μικρότερη σε διάρκεια. Αντιθέτως, τη μεγαλύτερη ομιλία που εκφώνησε ποτέ Αμερικανός πρόεδρος μετά την ορκωμοσία του είχε απευθύνει ο Γουίλιαμ Χένρι Χάρισον, στις 4 Μαρτίου του 1841, ήταν 8.445 λέξεις και είχε διαρκέσει 1 ώρα και 45 λεπτά. Μάλιστα, ο ιστορικός Πολ Μπόλερ είχε χαρακτηρίσει την ομιλία «βαρετή»:

«Η μεγαλύτερη τελετή ήταν για τον Γουίλιαμ Χένρι Χάρισον το 1840. Μίλησε τόσο πολύ, όχι για την Αμερική, αλλά ακόμη και για την αρχαία ιστορία. Ήταν η πιο βαρετή ομιλία που έγινε ποτέ. Ήταν ένα μήνα πρόεδρος, μετά αρρώστησε και πέθανε από πνευμονία». Ο Χάρισον, ο οποίος είχε εκφωνήσει την ομιλία του εν μέσω σφοδρής χιονοθύελλας, χωρίς να φοράει καπέλο ή παλτό, πέθανε ένα μήνα αργότερα από πνευμονία.

Μετά το τελετουργικό, ο πρόεδρος ηγείται πομπής από το Καπιτώλιο στον Λευκό Οίκο μέσω της Λεωφόρου Πενσιλβάνιας δίνοντας έτσι την ευκαιρία στον κόσμο να δει από κοντά τον νέο πρόεδρο των ΗΠΑ. Στη συνέχεια, ο νέος πρόεδρος εγκαθίσταται στον Λευκό Οίκο, όπου βάσει της παράδοσης το πρώτο πράγμα που θα δει στο γραφείο του είναι μία επιστολή του απερχόμενου προέδρου.

Η τελετή ανάληψης των καθηκόντων του νέου προέδρου πλαισιώνεται από εκδηλώσεις και συναυλίες, που ξεκινούν πριν από την ορκωμοσία και διαρκούν πολλές ημέρες μετά.

Και επειδή ορκωμοσίες προέδρων είναι αυτές και πολλά μπορούν να συμβούν ας θυμηθούμε κάποια χαρακτηριστικά στιγμιότυπα.

Τζορτζ Ουάσινγκτον

Στις 7 Ιανουαρίου 1789, στις πρώτες προεδρικές εκλογές της χώρας, ο Τζορτζ Ουάσινγκτον κέρδισε την υποστήριξη όλων των εκλεκτόρων που συμμετείχαν. Όμως, η πρώτη ορκωμοσία του δεν πραγματοποιήθηκε παρά μόνο 57 ημέρες αργότερα, καθώς το νέο Κογκρέσο δεν μπόρεσε μέχρι τότε να έχει απαρτία για να παραλάβει τα αποτελέσματα των εκλογών.

Και σαν μην έφτανε αυτό, λίγο πριν ο Ουάσινγκτον ορκιστεί στο μπαλκόνι του Federal Hall της Νέας Υόρκης στις 30 Απριλίου, οι διοργανωτές ανακάλυψαν ότι δεν υπήρχε Βίβλος. Δανείστηκαν στα γρήγορα μία από την κοντινή Μασονική Στοά.

Άντριου Τζάκσον

Όταν ο Άντριου Τζάκσον ορκίστηκε για την πρώτη του θητεία το 1829, καλωσόρισε τους 20.000 υποστηρικτές του που ήθελαν να γιορτάσουν μαζί του στον Λευκό Οίκο.

Οι εορτασμοί διαλύθηκαν με ένα καβγά, με σπασμένα έπιπλα και κρύσταλλα. Όπως το περιέγραψε ένας κοσμικός στην Ουάσινγκτον: «Κυρίες λιποθύμησαν, άνδρες εθεάθησαν με ματωμένες μύτες και έλαβε χώρα μια τέτοια σκηνή χάους που είναι αδύνατο να περιγραφεί». Ο ίδιος ο Τζάκσον αναγκάστηκε να ξεφύγει από το χάος πηδώντας από ένα παράθυρο, αναφέρει το History. 

Γουίλιαμ Χένρι Χάρισον

Παρά το υπερβολικό κρύο την ημέρα της ορκωμοσίας του Γουίλιαμ Χένρι Χάρισον το 1841, ο ήρωας του πολέμου και επερχόμενος πρόεδρος αρνήθηκε να φορέσει παλτό, καπέλο ή γάντια και επέμεινε να επιστρέψει στον Λευκό Οίκο με άλογο. Εκφώνησε επίσης τη μεγαλύτερη ομιλία στην ιστορία της ορκωμοσίας που είχε έκταση 8.445 λέξεις και χρειάστηκε περισσότερες από δύο ώρες.

Κατά ειρωνικό τρόπο, η προεδρία του Χάρισον θα αποδεικνυόταν η συντομότερη στην ιστορία του έθνους. Στην ορκωμοσία του, ο Χάρισον άρπαξε ένα κρυολόγημα, το οποίο εξελίχθηκε σε πνευμονία.

Πέθανε στις 4 Απριλίου 1841, μόλις 31 ημέρες μετά την ανάληψη των καθηκόντων του.

Αβραάμ Λίνκολν

Πριν από τη δεύτερη ορκωμοσία του Αβραάμ Λίνκολν στις αρχές του 1865, ο επερχόμενος αντιπρόεδρος Άντριου Τζόνσον ήπιε μερικά ουίσκι για να ηρεμήσει και να χαλαρώσει. Η μέρα… το σήκωνε αλλά εκείνος το παράκανε. 

Μέχρι τη στιγμή που σηκώθηκε για να ορκιστεί, ήταν μεθυσμένος, μπέρδευε τα λόγια του και φλυαρούσε ασυνάρτητα για περίπου 20 λεπτά. Ο Λίνκολν περίμενε υπομονετικά μέχρι να τελειώσει το ντροπιαστικό θέαμα.

Μόλις ένα μήνα αργότερα, ο Τζόνσον θα ορκιστεί ξανά, αυτή τη φορά νηφάλιος και ως πρόεδρος, αφού μια σφαίρα σκότωσε τον Λίνκολν στο θέατρο Φορντ.

Οδυσσέας Σ. Γκραντ

Η ημέρα της δεύτερης ορκωμοσίας του Οδυσσέα Σ. Γκραντ τον Μάρτιο του 1873 ήταν μία από τις πιο κρύες μέρες του Μαρτίου στην ιστορία της Ουάσινγκτον.

Οι σημαίες κατά μήκος της Λεωφόρου Πενσυλβάνια πάγωσαν ή ξηλώθηκαν, ενώ ασθενοφόρα περίμεναν κατά τη διάρκεια της παρέλασης.

Ο χορός του Γκραντ εκείνο το βράδυ πραγματοποιήθηκε σε μια κατασκευή που είχε ανεγερθεί για την περίσταση, αλλά δεν ήταν εξοπλισμένη για τόσο κρύο και οι καλεσμένοι δεν έβγαλαν στιγμή τα πανωφόρια τους κατά τη διάρκεια της νύχτας.

Αλλά αυτό δεν ήταν το χειρότερο της βραδιάς: Περίπου 100 καναρίνια, κρεμασμένα από το ταβάνι σε κλουβιά, επρόκειτο να κάνουν καντάδα, αλλά πολλά από από αυτά πάγωσαν μέχρι θανάτου.

Ντουάιτ Αϊζενχάουερ

Κατά την πρώτη ορκωμοσία του Ντουάιτ Αϊζενχάουερ το 1953, ο πρόεδρος έσπασε την παράδοση απαγγέλλοντας τη δική του αυτοσχέδια προσευχή μετά την ορκωμοσία, αντί να φιλήσει τη Βίβλο.

Στη συνέχεια ηγήθηκε μιας παρέλασης ορκωμοσίας στην οποία συμμετείχαν περίπου 62 μπάντες και 26.000 άτομα. Έπειτα ένας καουμπόι από την Καλιφόρνια, ονόματι Μόντι Μοντάνα, έριξε το λάσο στον νέο πρόεδρο, καθώς ο αντιπρόεδρος Ρίτσαρντ Νίξον, παρακολουθούσε χαμογελώντας.

Τζον Φ. Κένεντι

Στην τελετή ορκωμοσίας του Τζον Φ.Κένεντι, τον Ιανουάριο του 1961, υπήρχε ο φόβος της πιθανής απόπειρας δολοφονίας. Το κλίμα ήταν τεταμένο γιατί ο Κένεντι ήταν ο πρώτος Καθολικός που εκλεγόταν πρόεδρος, ιστορική αλλαγή σε μια, τότε, βαθιά Προτεσταντική χώρα.

Μια φωτιά λόγω βραχυκυκλώματος στο σύστημα ηλεκτροδότησης έκανε τους άνδρες της μυστικής υπηρεσίας να σπεύσουν στο σημείο καθώς φοβήθηκαν απόπειρα δολοφονίας του.

Ο Κένεντι, ο οποίος διατήρησε την ψυχραιμία του και χαμογελώντας συνέχισε την θρυλική πλέον ομιλία του, δολοφονήθηκε δύο χρόνια αργότερα.

Πολλές ώρες μετά τον θάνατό του στο Ντάλας του Τέξας, στις 22 Νοεμβρίου του 1963, ο αντιπρόεδρός του, ο Λίντον Τζόνσον, ορκίστηκε μέσα στο προεδρικό αεροσκάφος, το Air Force One, το οποίο βρισκόταν στον διάδρομο προσγείωσης-απογείωσης του αεροδρομίου της πόλης.

Ρίτσαρντ Νίξον

Σε έναν από τους κατάμεστους χορούς για τον εορτασμό της δεύτερης ορκωμοσίας του Ρίτσαρντ Νίξον το 1973, που πραγματοποιήθηκε στο Μουσείο Ιστορίας και Τεχνολογίας του Σμιθσόνιαν (το σημερινό Εθνικό Μουσείο Αμερικανικής Ιστορίας), ένας κόκορας δραπέτευσε από ένα έκθεμα και «συναναστράφηκε» με ορισμένους από τους VIP καλεσμένους.

Αφού μια καλεσμένη ισχυρίστηκε ότι της «επιτέθηκε», ο γραμματέας του μουσείου κατάφερε να πιάσει τον κόκορα.

Τζίμι Κάρτερ

Αφού ορκίστηκε με ένα κοστούμι αξίας μόλις 175 δολαρίων που είχε αγοράσει μια εβδομάδα νωρίτερα στην πολιτεία του την Τζόρτζια, ο Τζίμι Κάρτερ εξέπληξε τους θεατές όταν ο ίδιος και η οικογένειά του βγήκαν από την προεδρική λιμουζίνα για να περπατήσουν στην κεφαλή της παρέλασης της ορκωμοσίας του τον Ιανουάριο του 1977.

Ο μόνος άλλος πρόεδρος που είχε κάνει κάτι τέτοιο ήταν ο Τόμας Τζέφερσον, την πρώτη ημέρα της ορκωμοσίας του το 1803.

Όπως ο Τζέφερσον, έτσι και ο προσφάτως εκλιπών Τζίμι Κάρτερ ήθελε να θεωρείται ο «πρόεδρος του λαού» και η απόφασή του να περπατήσει στη λεωφόρο Πενσιλβάνια είναι αξιομνημόνευτη.

Μπαράκ Ομπάμα

Κατά την πρώτη ορκωμοσία του Μπαράκ Ομπάμα το 2009, ο ίδιος και ο Αρχιδικαστής Τζον Ρόμπερτς μπλέχτηκαν, ενώ ο Ρόμπερτς έδινε τον όρκο μπροστά σε ένα πλήθος-ρεκόρ σχεδόν 2 εκατομμυρίων ανθρώπων.

Αφού ο Ομπάμα διέκοψε κατά λάθος τον Ρόμπερτς, ο αρχιδικαστής, ο οποίος δεν χρησιμοποιούσε σημειώσεις, μπέρδεψε τη διατύπωση του όρκου.

Καθώς ο Ομπάμα επανέλαβε στη συνέχεια τη λανθασμένη διατύπωση του Ρόμπερτς, οι συνταγματολόγοι αμφισβήτησαν ότι είχε ορκιστεί σωστά.

Ο Ομπάμα και ο Ρόμπερτς κατέληξαν να τα επαναλάβουν όλα από την αρχή στον Λευκό Οίκο την επόμενη ημέρα, αυτή τη φορά χωρίς κανένα πρόβλημα.

Ντόναλντ Τραμπ (πρώτη θητεία)

«Τέρμα τα λόγια, ήρθε η ώρα της πράξης» είπε από το βήμα ο 45ος πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής, Ντόναλντ Τραμπ το 2014 τονίζοντας πως η εξουσία μεταβιβάζεται από την Ουάσιγκτον στον λαό.

Ο Ντόναλντ Τραμπ έφτασε στον Λευκό Οίκο, για την τελευταία συνάντηση που θα είχε με τον απερχόμενο πρόεδρο Μπαράκ Ομπάμα πριν ορκιστεί νέος πρόεδρος των ΗΠΑ.

Το πρωί ο Μπαράκ και η Μισέλ Ομπάμα υποδέχτηκαν στον Λευκό Οίκο το ζεύγος Τραμπ λίγες ώρες πριν από την ορκωμοσία του νέου προέδρου των ΗΠΑ στα σκαλιά του Καπιτωλίου.

Ο Ομπάμα και ο Τραμπ αντάλλαξαν χειραψία στο κατώφλι του προεδρικού μεγάρου. Η Μελάνια με τη Μισέλ αντάλλαξαν ασπασμούς και η μέλλουσα πρώτη κυρία έδωσε στην οικοδέσποινα ένα δώρο, ένα αρκετά μεγάλο κουτί από το πασίγνωστο κατάστημα Tiffany & Co της Νέας Υόρκης.

Το δώρο της Μελάνια προκάλεσε μία κάποια αμηχανία, καθώς ήταν μια χειρονομία εκτός πρωτοκόλλου και για αυτόν τον λόγο δεν υπήρχε κανείς για να πάρει το κουτί από τα χέρια της Μισέλ Ομπάμα.

Οι δύο πεζοναύτες που φρουρούσαν την είσοδο, ως όφειλαν, παρέμειναν στη θέση τους και δεν μπορούσαν να βοηθήσουν την πρώτη κυρία. Παρενέβη έτσι ο Μπαράκ Ομπάμα, που πήρε το κουτί και το μετέφερε στο χολ, μέσα στον Λευκό Οίκο.

Στην ίδια ορκωμοσία, ενώ ο Τραμπ έκανε την πρώτη του ομιλία του ως πρόεδρος των ΗΠΑ, την παράσταση είχε ήδη κλέψει ο πρώην πρόεδρος, Τζορτζ Μπους.

Πίσω από τον Τραμπ, ο Τζορτζ Μπους προσπαθούσε να φορέσει ένα πλαστικό για να προστατευθεί από το ψιλόβροχο, ωστόσο δυσκολεύτηκε πολύ να τα καταφέρει.

Ωστόσο αυτό δεν τον εμπόδισε να ακούει όσα έλεγε ο Τραμπ γιατί, σύμφωνα με την ιστορία, αμέσως μετά την ορκωμοσία πλησίασε την ηττημένη υποψήφια των Δημοκρατικών Χίλαρι Κλίντον και της ψιθύρισε σχολιάζοντας την ομιλία Τραμπ ως «ένα μάτσο περίεργες μπούρδες».

Τζο Μπάιντεν

Η τελετής ορκωμοσίας του 46ου προέδρου των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν τον Ιανουάριο του 2021 στο Καπιτώλιο, δεν ήταν μία συνηθισμένη λαμπρή τελετή καθώς έγινε κατά τη διάρκεια της πανδημίας της COVID – 19 και στη σκιά της εξέγερσης στο Καπιτώλιο των ΗΠΑ από ακραίους οπαδούς του Τραμπ.

Ο Τραμπ απουσίασε επιδεικτικά από τη τελετή της ορκωμοσίας του διαδόχου του, την οποία παρακολούθησε από τη βίλα του στη Φλόριντα έχοντας αφήσει πίσω του στο Λευκό Οίκο μόνο μια επιστολή προς τον Μπάιντεν.

Ενάμιση αιώνα είχε να γίνει κάτι τέτοιο στην αμερικανική πολιτική ιστορία- από το 1869 όταν ο Άντριου Τζόνσον αρνήθηκε να παραστεί στην ορκωμοσία του Οδυσσέα Γκραντ.

Στα… ατού εκείνης της βραδιάς συμπεριλαμβάνονται τα πλεχτά γάντια του γερουσιαστή Μπέρνι Σάντερς που τράβηξαν πάνω τους όλα τα βλέμματα και στη συνέχεια έγιναν τατουάζ, τζάκετ, μπλούζα και πολλά ακόμα.

Ο Σάντερς, πρώην αντίπαλος του Μπάιντεν στις προκριματικές για το χρίσμα του Δημοκρατικού κόμματος, ήταν μεταξύ των λίγων προσκεκλημένων στην τελετή, όπου ξεχώρισε λόγω της ενδυμασίας του.

Εμφανίστηκε με σκούρο χακί μπουφάν (και όχι με κοστούμι ή παλτό, όπως όλοι οι υπόλοιποι), τεράστια, μάλλινα γάντια με σχέδια και έναν κίτρινο φάκελο παραμάσχαλα. «Ο Μπέρνι πήγε στην ορκωμοσία γιατί ήταν στο δρόμο του για το φαρμακείο», σχολίασε ένας χρήστης στο διαδίκτυο, που κατακλύστηκε από αστεία memes του 79χρονου γερουσιαστή.

Η γυναίκα του αποκάλυψε όμως ότι το μπουφάν ήταν χριστουγεννιάτικο δώρο από τον γιο τους.

Ως προς τα ενδυματολογικά, ιδιαίτερη εντύπωση έκανε και η τεράστια φούστα της Lady Gaga.

Η σταρ της ποπ ανέβηκε στη σκηνή με ένα πληθωρικό βραδινό σετ σε μπλε και κόκκινο του οίκου Schiaparelli – με πολλούς να σχολιάζουν ότι η φούστα είναι ιδανική για να τηρούνται οι αποστάσεις λόγω της πανδημίας – κι ένα εντυπωσιακό χρυσό πουλί με το κλαδί στο στόμα- σύμβολο κομψότητας και ειρήνης- που κοσμούσε το πέτο της.

Η ορκωμοσία Μπάιντεν είχε άρωμα Ελλάδας το οποίο έφερε η ποιήτρια Amanda Gorman η οποία εμφανίστηκε στην σκηνή με ένα ζευγάρι ολόχρυσα σκουλαρίκια του Έλληνα μπιζουτιέ, Νίκου Κούλη, από την συλλογή του Energy.

Τεράστια όμως ήταν και η Βίβλος στην οποία ορκίστηκε ο Τζο Μπάιντεν, με τις κιτρινισμένες σελίδες. Υπό ορισμένες γωνίες, η Βίβλος δείχνει αφύσικα μεγάλη.

Τον γύρο του διαδικτύου έκανε και η εικόνα του πρώην προέδρου των ΗΠΑ, Μπιλ Κλίντον που φάνηκε να κοιμάται για 10 λεπτά αφότου ορκίστηκε ο Μπάιντεν 46ος πρόεδρος των ΗΠΑ και όταν άρχισε να δίνει την πρώτη προεδρική του ομιλία.