Η άσκηση της αντιπλημμυρικής προστασίας της Θεσσαλίας δεν έχει λυθεί

Στα άμεσα έργα αντιπλημμυρικής προστασίας, που εκτελεί η Περιφέρεια Θεσσαλίας στους τέσσερις πληγέντες νομούς από τις καταστροφικές πλημμύρες Daniel και Elias, αναφέρθηκε στη χθεσινή συνέντευξη τύπου ο αρμόδιος Περιφερειάρχης κ. Δημήτρης Κουρέτας, ο οποίος ωστόσο δήλωσε με έμφαση πως «η άσκηση της αντιπλημμυρικής θωράκισης της περιοχής ασφαλώς δεν έχει λυθεί». 

Eκκρεμεί η δημοπράτηση σημαντικών έργων άρδευσης, ύδρευσης και διαχείρισης ρεμάτων και ποταμών, που θα δημιουργήσουν «αναχώματα» και αντιπλημμυρικές ζώνες πλέον στην ευρύτερη περιοχή.

Ο κ. Κουρέτας, στο πλαίσιο ευρύτερης παρουσίασης των πρωτοβουλιών της Περιφέρειας για την οικονομική ανάπτυξη της περιοχής και την εγκατάσταση συστημάτων Πολιτικής Προστασίας, αναφέρθηκε εκτενώς και στον τομέα των υποδομών, σημειώνοντας πως υπάρχει σημαντική καθυστέρηση στην εκτέλεση έργων που έχουν σχεδιαστεί ήδη από το 2014.

Τα έργα που καθυστερούν από το… 2014

Ειδικότερα αναφέρθηκε σε σημαντικά δημόσια έργα άρδευσης-ύδρευσης που είναι αναγκαία για την ευρύτερη περιοχή με μέσο προϋπολογισμό 800 εκατ.ευρώ με υπεύθυνες αναθέτουσες αρχές το υπουργείο Περιβάλλοντος και το υπουργείο Υποδομών.

Πρόκειται για 5 φράγματα ορεινής υδρονομίας, συνολικού προϋπολογισμού 200 εκατ.ευρώ περίπου, η πρόσκληση δημοπράτησης των οποίων δημοσιεύθηκε στις αρχές Αυγούστου 2024 από το ΥΠΕΝ και αναμένεται εφόσον προχωρήσει ο διαγωνισμός και ξεκινήσει η κατασκευή τους να συμβάλλουν σημαντικά στη συγκράτηση των υδάτων σε υψηλότερο υψόμετρο από τη «λεκάνη» του θεσσαλικού κάμπου.

Σε εκκρεμότητα ωστόσο βρίσκονται διαγωνισμοί για τη δημιουργία 5 ακόμη φραγμάτων, αθροιστικού προϋπολογισμού 600 εκατ.ευρώ περίπου, που έχουν μπει στο σχεδιασμό ήδη από το 2014. Ένα από αυτά το φράγμα Ενιπέα είχε δημοπρατηθεί το 2022 ως ΣΔΙΤ από την προηγούμενη ηγεσία του ΥΠΟΜΕ με τα σχήματα ΑΚΤΩΡ ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΕΙΣ-ΑΒΑΞ, ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ-Χ.ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ, ΙΝΤΡΑΚΑΤ(νυν Aktor) -ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ-ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ να εισέρχονται στη β’ φάση του διαγωνισμού.

Η ολιστική πρόταση της ολλανδικής HVA

Σημειώνεται πως όλα τα παραπάνω δεν σχετίζονται με τις προτάσεις της ολλανδικής HVA International για μια ολιστική αντιπλημμυρική προσέγγιση και τη διαχείριση του προβλήματος της λίμνης Κάρλα, αλλά αποτελούν μελέτες των ελληνικών υπουργείων. O κ. Κουρέτας επανέλαβε πάντως πως η Περιφέρεια είναι σύμφωνη σε μεγάλο βαθμό ως προς τις προτάσεις αντιπλημμυρικής προστασίας των Ολλανδών συμβούλων, αλλά κάθετα αντίθετη στις προτάσεις για την αλλαγή του παραγωγικού μοντέλου στον τομέα της αγροτικής καλλιέργειας.

Σε ότι αφορά τα οδικά και σιδηροδρομικά έργα με τους περιβόητους 4+5 διαγωνισμούς που βρίσκονται «παγωμένοι» μετά τις προσφυγές της κοινοπραξίας των εταιρειών 6ης τάξης ΕΚΤΕΡ-Δομική Κρήτης-ΕΡΕΤΒΟ-ΤΕ.ΝΑ. ερωτηθείς σχετικά εκτίμησε πως θα μπορούσε να υπάρξει πρόσκληση και στις εταιρείες χαμηλότερου εργοληπτικού πτυχίου- τουλάχιστον για συμπληρωματικά ή μικρής εμβέλειας έργα.

Σημείωσε μεν πως το υπουργείο Υποδομών έκρινε ορθά πως τα μεγάλα οδικά και σιδηροδρομικά έργα απαιτούν την τεχνογνωσία και την επάρκεια πόρων των μεγάλων κατασκευαστικών ομίλων με πτυχίο 7ης τάξης (ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, Aktor, Άβαξ, Metlen), συμπλήρωσε όμως επίσης πως θα ήταν σκόπιμο να υπάρξουν προσκλήσεις και σε ντόπιες τεχνικές εταιρείες προκειμένου να υποστηρίξουν τα έργα.

Αντιπλημμυρικά €117 εκατ. από την Περιφέρεια

Πέρα από τα παραπάνω, ο κ. Κουρέτας επικεντρώθηκε στις πρωτοβουλίες της Περιφέρειας για τα άμεσα έργα αντιπλημμυρικής προστασίας και αποκατάστασης μετά τις καταστροφικές πλημμύρες του Daniel, τα οποία αθροιστικά θα ανέλθουν σε 117 εκατ.ευρώ (χρηματοδοτούμενα από κονδύλια του ΕΣΠΑ).

Ειδικότερα, τα υλοποιηθέντα έργα μετά τον Ντάνιελ σε 432 σημεία παρέμβασης σε όλη τη Θεσσαλία ανέρχονται σε 75 εκατ. ευρώ, ενώ μετά την 1η Σεπτεμβρίου 2024 τα έργα προς υλοποίηση ανέρχονται σε 42 εκατ. ευρώ, με στόχο να ολοκληρωθούν στο γ’ τρίμηνο του 2025. Επίσης προγραμματίζονται νέα έργα προϋπολογισμού 38,6 εκατ.ευρώ που θα δημοπρατηθούν μέσα στην τρέχουσα χρονιά με ορίζοντα ολοκλήρωσης το 2026.

Σημειώνεται πως για τα παραπάνω έργα που ως άθροισμα ξεπερνούν τα 2,2 δισ. ευρώ πέρα από τους πόρους ΕΣΠΑ που αξιοποιεί η Περιφέρεια αλλά και τα κονδύλια του ΠΔΕ και του ΤΑΑ που αφορούν τους 9 μεγάλους «παγωμένους» διαγωνισμούς για οδικά και σιδηροδρομικά έργα, δεν υπάρχουν εξασφαλισμένοι πόροι, ενώ δεν είναι σαφές ποια εξ αυτών που υπολείπονται στον τομέα της διαχείρισης των υδάτων στους τέσσερις νομούς της Περιφέρειας Θεσσαλίας θα μπορούσαν να δημοπρατηθούν ως έργα σύμπραξης με ιδιώτες (ΣΔΙΤ).