Η τελευταία προειδοποίηση του Μπάιντεν: Νέα ολιγαρχία διαμορφώνεται στην Αμερική

Κάθε άλλο παρά αισιοδοξία για το μέλλον απέπνεε η αποχαιρετιστήρια ομιλία του Τζο Μπάιντεν, λίγο πριν παραδώσει την εξουσία στον Ντόναλντ Τραμπ. Ο απερχόμενος πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών μίλησε για 17 λεπτά και έκρουσε καμπανάκι κινδύνου για την αυξανόμενη δύναμη των υπερπλουσίων, προειδοποιώντας πως η αμερικανική δημοκρατία απειλείται από μια «νέα ολιγαρχία».

«Σήμερα, στην Αμερική διαμορφώνεται μια ολιγαρχία ακραίου πλούτου, δύναμης και επιρροής που κυριολεκτικά απειλεί ολόκληρη τη δημοκρατία μας, τα βασικά μας δικαιώματα και ελευθερίες και μια δίκαιη ευκαιρία για όλους να προχωρήσουν μπροστά», τόνισε ο Μπάιντεν απευθυνόμενος στους Αμερικανούς για τελευταία φορά από το Οβάλ Γραφείο.

Χωρίς φυσικά να χρησιμοποιήσει ρητά το όνομα του διαδόχου του στον Λευκό Οίκο, ο απερχόμενος πρόεδρος είπε ότι ανησυχεί για την κατάρρευση της ελευθερίας του Τύπου, την αυξανόμενη επιρροή του στρατιωτικο-βιομηχανικού μπλοκ, την παραπληροφόρηση και την διείσδυση του μαύρου χρήματος στην πολιτική.

«Οι Αμερικανοί θάβονται κάτω από μια χιονοστιβάδα παραπληροφόρησης, που επιτρέπει την κατάχρηση της εξουσίας», είπε μεταξύ άλλων. Και προέτρεψε τους πολίτες  να παραμείνουν ενεργοί στη δημοκρατική διαδικασία και να συνεχίσουν να αγωνίζονται για πρόοδο σε τομείς όπως η αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.

«Οι ισχυρές δυνάμεις θέλουν να ασκήσουν την ανεξέλεγκτη επιρροή τους για να εξαλείψουν τα μέτρα που έχουμε λάβει για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης, για να εξυπηρετήσουν τα δικά τους συμφέροντα για εξουσία και κέρδος. Δεν πρέπει να φοβηθούμε για να θυσιάσουμε το μέλλον των παιδιών μας και των εγγονιών μας. Πρέπει να συνεχίσουμε να πιέζουμε προς τα εμπρός και να πιέζουμε πιο γρήγορα».

Ζήτησε συνταγματικές τροποποιήσεις που θα δεσμεύουν τους προέδρους έναντι των ευθυνών τους, υποστηρίζοντας ότι κανένας πρόεδρος δεν πρέπει να έχει ασυλία για εγκλήματα που διαπράττονται κατά τη διάρκεια της θητείας του.

Η προεδρία του Μπάιντεν, επισημαίνει ο βρετανικός Guardian, ξεκίνησε με την υπόσχεση να αποκαταστήσει την ψυχή της Αμερικής και τελειώνει με την αποχώρησή του μετά από μία μόνο θητεία, και με έντονη φιλολογία -ακόμη και εκ των έσω, δηλαδή από το ίδιο του το κόμμα- σχετικά με την ηλικία του και την καταλληλότητά του για το αξίωμα.

Οι New York Times έγραψαν πως οι προειδοποιήσεις του Μπάιντεν θύμισαν την εποχή του Αιζενχάουερ ο οποίος είχε επίσης αποχαιρετίσει προειδοποιώντας για το στρατιωτικο-βιομηχανικό σύμπλεγμα και την δύναμή του στα πολιτικά πράγματα της χώρας. Και παρατήρησαν πως με την ομιλία αυτή ολοκληρώθηκαν κατά πολλούς τρόπους όχι μόνο τέσσερα χρόνια στον Λευκό Οίκο, αλλά πάνω από μισός αιώνας δημόσιας παρουσίας για τον Μπάιντεν, ο οποίος «ενηλικιώθηκε σε μια πολιτική εποχή που δεν υπάρχει πια».

«Μετά από 50 χρόνια, γνωρίζω ότι το να πιστεύεις στην ιδέα της Αμερικής σημαίνει να σέβεσαι τους θεσμούς που διέπουν μια ελεύθερη κοινωνία. Το σύστημά της διάκρισης των εξουσιών, των ελέγχων και των ισορροπιών – μπορεί να μην είναι τέλειο, αλλά έχει διατηρήσει τη δημοκρατία μας για σχεδόν 250 χρόνια, περισσότερο από οποιοδήποτε άλλο έθνος στην Ιστορία», είπε.

Τις τελευταίες ημέρες και εβδομάδες της θητείας του, έγραψαν οι New York Times, ο Μπάιντεν προσπάθησε να εδραιώσει την παρακαταθήκη του ως «ένας αναμορφωτής πρόεδρος που σταθεροποίησε την εσωτερική πολιτική, ενώ ενίσχυσε την ηγεσία της Αμερικής στο εξωτερικό».

Λίγες ώρες πριν από την ομιλία του, εξάλλου, επισφράγισε την εξωτερική του πολιτική ανακοινώνοντας ότι το Ισραήλ και η Χαμάς αποδέχθηκαν τη συμφωνία που ο ίδιος είχε προτείνει την περασμένη άνοιξη για κατάπαυση του πυρός στη Γάζα.

«Αλλά ο Μπάιντεν είναι βαθιά αντιδημοφιλής», αναφέρουν οι NYT.

Ο ίδιος αναγνώρισε την Τετάρτη ότι πολλές από τις πολιτικές του δεν είχαν απήχηση στους Αμερικανούς. «Θα χρειαστεί χρόνος για να νιώσουμε τον πλήρη αντίκτυπο όλων όσων κάναμε μαζί», είπε. «Αλλά οι σπόροι έχουν φυτευτεί και θα αναπτυχθούν και θα ανθίσουν για τις επόμενες δεκαετίες».

Πάντως έχει δηλώσει ότι δεν θα αποσυρθεί πλήρως. Την περασμένη εβδομάδα, όταν ρωτήθηκε τι ρόλο σκοπεύει να αναλάβει μετά την προεδρία, απάντησε: «Δεν πρόκειται να εξαφανιστώ…».

Στο τέλος της 17λεπτης ομιλίας του, κάλεσε κοντά του την οικογένειά του, συμπεριλαμβανομένου του γιου του Χάντερ Μπάιντεν, ο οποίος βρισκόταν στο Οβάλ Γραφείο μαζί με τη σύζυγό του και τον νεαρό γιο τους, καθώς και τη Φίνεγκαν Μπάιντεν, μία από τις εγγονές του προέδρου. «Είστε οι αγάπες της ζωής μου και η ζωή της αγάπης μου», είπε.

Η αντιπρόεδρος Κάμαλα Χάρις και ο Δεύτερος Κύριος ήταν επίσης εκεί. Ο Μπάιντεν αποκάλεσε την Χάρις «απίστευτο συνεργάτη» και είπε ότι αυτή και ο σύζυγός της έχουν γίνει «σαν οικογένεια μας».

«Τώρα είναι η σειρά σας να σταθείτε φρουροί», είπε ο κ. Μπάιντεν στα τελευταία του λόγια προς τον αμερικανικό λαό.

. . .