Χιλιάδες Ευρωπαίοι αρρωσταίνουν βαριά κάθε χρόνο επειδή δεν εμβολιάζονται για την πνευμονία

Δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι αρρωσταίνουν βαριά κάθε χρόνο στην Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) και πολλοί χάνουν τη ζωή τους, επειδή δεν είναι εμβολιασμένοι εναντίον ενός συνηθισμένου βακτηρίου που προκαλεί πνευμονία.

Το βακτήριο είναι ο πνευμονιόκοκκος (ή στρεπτόκοκκος της πνευμονίας). Συνήθως προκαλεί ήπια λοίμωξη, αλλά στις ευπαθείς ομάδες μπορεί να έχει επιπλοκές, όπως η πνευμονία.

Για την προστασία από αυτόν συνιστώνται ορισμένα εμβόλια. Αυτά πρέπει να γίνονται στα βρέφη και τα μικρά παιδιά, στους ηλικιωμένους και ορισμένες ομάδες υψηλού κινδύνου (π.χ. καπνιστές). Δυστυχώς όμως οι συστάσεις δεν τηρούνται όσο θα έπρεπε.

Αυτό τουλάχιστον υποδηλώνει νέα έκθεση που έδωσε στη δημοσιότητα το Ευρωπαϊκό Κέντρο Ελέγχου & Προλήψεως των Ασθενειών (ECDC). Όπως αναφέρει, το 2022 αναφέρθηκαν στα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου (ΕΕ/ΕΟΧ) 17.700 επιβεβαιωμένα κρούσματα διηθητικής πνευμονιοκοκκικής νόσου. Με τον όρο αυτό περιγράφονται οι σοβαρές λοιμώξεις που προκαλεί ο πνευμονιόκοκκος, όπως:

• Η πνευμονία
• Η βακτηριαιμία (όταν εισβάλλει ο πνευμονιόκοκκος στο αίμα)
• Η σήψη (πρώην σηψαιμία)
• Η μηνιγγίτιδα
• Η οστεομυελίτιδα (βαριά λοίμωξη των οστών)

Σύμφωνα με το ECDC, τα κρούσματα αυτών των σοβαρών λοιμώξεων ήταν υψηλότερα στα βρέφη ηλικίας κάτω του 1 έτους και στους ηλικιωμένους. Ειδικότερα, καταγράφηκαν:

• 13,4 κρούσματα ανά 100.000 πληθυσμού στα βρέφη
• 12,6 κρούσματα ανά 100.000 πληθυσμού στους ηλικιωμένους

Οι συχνότερες εκδηλώσεις και η θνησιμότητα

Στα βρέφη κάτω του 1 έτους, η πιο συχνή βαριά λοίμωξη ήταν η μηνιγγίτιδα (σχεδόν 42% των κρουσμάτων). Ακολουθούν η σήψη και η βακτηριακή πνευμονία.

Η πιο συχνή βαριά λοίμωξη στις ηλικίες 1-4 ετών ήταν η βακτηριακή πνευμονία (38%) και η σήψη (σχεδόν 32%).

Τέλος στους ηλικιωμένους (65 ετών και άνω) τα σοβαρά κρούσματα ήταν σχεδόν μοιρασμένα ανάμεσα στην βακτηριακή πνευμονία και τη σήψη (45% και 41% αντιστοίχως).

Η έκβαση ήταν γνωστή μόνο για το 39,5% των κρουσμάτων (για τα 7.000 από αυτά). Από αυτούς τους ασθενείς πέθαναν οι 895. Η θνησιμότητα ήταν υψηλότερη στους ηλικιωμένους (πέθανε το 17,1% όσων εκδήλωσαν διηθητική νόσο). Ακολούθησε η ηλικιακή ομάδα 45-64 ετών με θνησιμότητα 10,9%. Η συχνότερη αιτία θανάτου (41% των περιπτώσεων) ήταν η σήψη.

Πολλοί ανεμβολίαστοι

Ο εμβολιασμός κατά του πνευμονιοκόκκου συνιστάται να αρχίζει από την ηλικία των 2 μηνών στα βρέφη. Συνιστάται επίσης σε όλα τα άτομα ηλικίας 65 ετών και άνω. Ωστόσο τα δεδομένα του ECDC δείχνουν ότι σημαντικό ποσοστό των σοβαρών λοιμώξεων (το 70%) αφορούσαν ανεμβολίαστα άτομα.

Πολλοί άλλοι, δε, κυρίως ανήλικοι, είχαν κάνει λιγότερες από τις συνιστώμενες δόσεις (φθάνουν έως τις 4, αναλόγως με το είδος του εμβολίου που συνιστάται).

Το επακόλουθο ήταν το 46% των κρουσμάτων στα παιδιά ηλικίας κάτω των 5 ετών και το 71% στις ηλικίες πάνω από 65 ετών να έχουν προκληθεί από στελέχη του πνευμονιοκόκκου που θα μπορούσαν να έχουν καλυφθεί με τον εμβολιασμό.

Οι χώρες με τα περισσότερα κρούσματα

Σύμφωνα με την έκθεση, η αναλογία κρουσμάτων της διηθητικής πνευμονιοκοκκικής νόσου στα 29 κράτη-μέλη της ΕΕ/ΕΟΧ ήταν 5,1 ανά 100.000. Τα περισσότερα σε απόλυτους αριθμούς είχαν:

• Η Γαλλία (3.387 κρούσματα)
• Η Ισπανία (3.132 περιστατικά)
• Η πολωνία (2.214)

Την μεγαλύτερη αναλογία σε συνάρτηση με τον πληθυσμό τους είχαν:

• Σουηδία (12,2 κρούσματα ανά 100.000)
• Ολλανδία (11,4 ανά 100.000)
• Σλοβενία (10,6 ανά 100.000)
• Φινλανδία (10,5 ανά 100.000)

Πολλές χώρες στη νότια και ανατολική ΕΕ είχαν χαμηλό αριθμό κρουσμάτων. Στην Ελλάδα αναφέρθηκαν 28 κρούσματα, με αναλογία 0,3 ανά 100.000 πληθυσμό.

Φωτογραφία: iStock