Η Τουρκία χτίζει το αφήγημα πιθανής συμφωνίας για ΑΟΖ με τη Συρία

Με την ατζέντα αναθεωρητισμού στο τραπέζι, η Τουρκία ανοίγει τη βεντάλια των προκλήσεων διά στόματος του Υπουργού Μεταφορών και Υποδομών Αμπτουλκαντίρ Ουράλογλου, ο οποίος προανήγειλλε συμφωνία για ΑΟΖ με τη Συρία παραγνωρίζοντας τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κύπρου.

Εδώ και μέρες στην γείτονα, φωνές φιλικά διακείμενες στην κυβέρνηση Ερντογάν προετοιμάζουν το έδαφος για μία επικείμενη συμφωνία καθορισμού ΑΟΖ μεταξύ Τουρκίας -Συρίας, στα πρότυπα του παράνομου τουρκολιβυκού μνημονίου σε μία προσπάθεια της Άγκυρας να επιβάλει τετελεσμένα στην Ανατολική Μεσόγειο.

Ωστόσο, ο Υπουργός Μεταφορών και Υποδομών ήταν ο πρώτος κυβερνητικός αξιωματούχος της Τουρκίας, ο οποίος αναφέρθηκε στο συγκεκριμένο σενάριο παρουσιάζοντάς το μάλιστα ως ένα σχέδιο που είναι δρομολογημένο, δηλώνοντας «θα συνάψουμε συμφωνία θαλάσσιας δικαιοδοσίας με τη συριακή διοίκηση. Εργαζόμαστε για ένα σχέδιο δράσης έκτακτης ανάγκης που περιλαμβάνει αεροπορικές, σιδηροδρομικές, οδικές και υπηρεσίες επικοινωνίας στη Συρία».

Συγκεκριμένα, το τουρκικό δίκτυο TGRT ήταν εκείνο που δημοσίευσε την συγκεκριμένη τοποθέτησή του μετά την κρίσιμη συνεδρίαση του Υπουργικού Συμβουλίου που πραγματοποιήθηκε τη Δευτέρα.

Ύστερα τη σκυτάλη πήραν και τα υπόλοιπα μέσα ενημέρωσης της Τουρκίας. «Θα αλλάξουν οι ισορροπίες στην Ανατολική Μεσόγειο» τιτλοφορεί το συγκεκριμένο θέμα η εφημερίδα Τakvim προβάλλοντας τις τοποθετήσεις του Αμπτουλκαντίρ Ουράλογλου, ο οποίος ανέφερε χαρακτηριστικά ότι «η γεωγραφία στην οποία βρισκόμαστε είναι πραγματικά πολύτιμη. Εάν δείξετε τον χάρτη μας σε ένα άτομο που δεν γνωρίζει τη γεωγραφία μας, θα πει ότι η Τουρκία είναι πραγματικά το πιο πολύτιμο μέρος».

Η Τουρκία προβάλει με κάθε ευκαιρία την ανυποχώρητη αποφασιστικότητα της να προστατεύει το αφήγημα της «Γαλάζιας Πατρίδας» με τον Υπουργό Μεταφορών και Υποδομών της γείτονος να δηλώνει σύμφωνα με την εφημερίδα Hurriyet ότι «ξέρουμε ότι τα λιμάνια της είναι σχεδόν εντελώς υπανάπτυκτα. Πιθανότατα θα κάνουμε εκτιμήσεις και θα καταβάλουμε προσπάθειες για να πραγματοποιήσουμε ορισμένες επενδύσεις εκεί.

«Φυσικά, όταν έρθει η στιγμή για μια Συμφωνία Θαλάσσιας Δικαιοδοσίας, πιθανότατα, για να προστατεύσουμε τα συμφέροντά μας στην Ανατολική Μεσόγειο και τη Γαλάζια Πατρίδα, οι αρμόδιοι φορείς μας θα αναλάβουν δράση εκεί. Όσον αφορά το εμπόριο, η Δαμασκός και η Συρία έχουν στην πραγματικότητα ιστορία. Θα κάνουμε ό,τι μπορούμε για να την αναβιώσουμε».

Σε σχέση με την εξερεύνηση πετρελαίου και υδρογονανθράκων στην περιοχή ανέφερε ότι «θα μοιραζόμασταν ή θα επεκτείναμε κάθε είδους αρμοδιότητα ως δύο χώρες, λαμβάνοντας υπόψη το διεθνές δίκαιο. Φυσικά, πρώτα απ’ όλα, πρέπει να καθιερωθεί μια αρχή εκεί».

Συντονισμός Ελλάδας και Κύπρου

Εκμεταλλευόμενη την ανατροπή του καθεστώτος Άσαντ , η Άγκυρα ανοίγει τη βεντάλια των προκλήσεων και των διεκδικήσεων βαδίζοντας στα χνάρια της αντίστοιχης υπογραφής του παράνομου τουρκολιβυκού μνημονίου .

Άμεση ήταν η αντίδραση της Αθήνας διαμηνύοντας ότι η Ελλάδα δεν θα νομιμοποιήσει ποτέ μία παράνομη συμφωνία η οποία πλήττει τα συμφέροντα της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Διπλωματικές πηγές αναφέρουν ότι αφορούν «ευρωπαϊκά σύνορα. Το έχουμε ήδη θέσει στην Ευρωπαϊκή Ένωση με την κοινή δήλωση που κάναμε μαζί με την Αυστρία και την Κύπρο. Πρόκειται για μεταβατική κατάσταση που δε νομιμοποιεί τον οποιονδήποτε να κάνει μία τέτοια συμφωνία».

Μετά την Αθήνα, ακολούθησε η απάντηση της Λευκωσίας διά του κυβερνητικού εκπροσώπου, Κωνσταντίνου Λετυμπιώτη, ο οποίος ανέφερε σε δήλωσή του στο ΚΥΠΕ ότι «η όποια πρόθεση σύναψης συμφωνίας μεταξύ Τουρκίας – Συρίας, ως χώρες με παρακείμενες ακτές, θα πρέπει να βασίζεται στο Διεθνές δίκαιο και δη στο εθιμικό διεθνές δίκαιο της θάλασσας όπως αυτό αντανακλάται στην UNCLOS, και να λαμβάνει υπόψη τα δικαιώματα της Κυπριακής Δημοκρατίας στην περιοχή».

Επιπρόσθετα , σχολίασε πώς «οποιαδήποτε απόπειρα αμφισβήτησης, επηρεασμού ή παραγνώρισης των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κυπριακής Δημοκρατίας συνιστά παραβίαση του διεθνούς δικαίου και η Κυπριακή Δημοκρατία θα λάβει όλα τα διαθέσιμα μέτρα σε διεθνές και ευρωπαϊκό επίπεδο».

Ελλάδα και Κύπρος παρακολουθούν στενά τις εξελίξεις και αξιολογούν την κατάσταση διαρκώς από την πρώτη στιγμή ενώ είναι σε ετοιμότητα να προβούν σε όλες τις απαραίτητες ενέργειες. Είχε προηγηθεί η ενημέρωση των ευρωπαίων εταίρων από τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη και τον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκο Χριστοδουλίδη για τον κίνδυνο αναβίωσης του παράνομου τουρκολιβυκού μνημονίου.

Παράλληλα, η Ελλάδα είναι σε διαρκή επικοινωνία με όλες τις γειτονικές χώρες και την Ευρωπαϊκή Ένωση. Σύμφωνα με το Reuters αντιπροσωπεία του τουρκικού Υπουργείου Ενέργειας θα μεταβεί στη Συρία «σύντομα», προκειμένου να συζητήσει ενδεχόμενη ενεργειακή συνεργασία, περιλαμβανομένης της μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας, ώστε να περιοριστούν οι ενεργειακές ελλείψεις.

Ωστόσο, το ερώτημα που προκύπτει είναι πώς θα προχωρήσει η Τουρκία σε μία τέτοια κίνηση, τη στιγμή που δεν υπάρχει κυβέρνηση στη Δαμασκό η οποία έχει τη νομιμοποίηση να υπογράψει μία διεθνή συμφωνία.