Κλιμακώνεται η αγωνία για τις τιμές φυσικού αερίου – Στις 31 Δεκεμβρίου λήγει η συμφωνία Ρωσίας και Ουκρανίας

Σε αναμμένα κάρβουνα κάθονται οι traders του φυσικού αερίου της Ευρώπης, καθώς μένουν σχεδόν δέκα μέρες, μέχρι τη λήξη της συμφωνίας διαμετακόμισης μεταξύ της Ρωσίας και της Ουκρανίας.

Σύμφωνα με το Bloomberg, η ευρωπαϊκή αγορά φυσικού αερίου ετοιμάζεται για ταραχώδεις συναλλαγές μετά το διάλειμμα της Πρωτοχρονιάς. Αντί να γιορτάσουν στις 31 Δεκεμβρίου, οι traders θα ανανεώσουν τις οθόνες τους για να ελέγξουν τους τίτλους και τα δεδομένα του δικτύου για ενδείξεις σχετικά με μια λύση μεταξύ Ρωσίας – Ουκρανίας της τελευταίας στιγμής, εφόσον κάτι τέτοιο καταστή δυνατό.

Μεγάλες τράπεζες και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προετοιμάζονται για τη διακοπή της ροής των αγωγών μέσω της Ουκρανίας την 1η Ιανουαρίου, αναγκάζοντας την ήπειρο να στραφεί σε άλλες πηγές για να τις αντικαταστήσει και πιθανότατα ανεβάζοντας τις τιμές. Η Ρωσία προμηθεύει περίπου το 15% των εισαγωγών φυσικού αερίου της Ευρώπης, και ενώ μόνο το 1/3 από αυτό περνάει από την Ουκρανία, οι traders παραμένουν σε εγρήγορση.

Τόσο η Μόσχα όσο και το Κίεβο δήλωσαν αυτή την εβδομάδα ότι η τρέχουσα συμφωνία δεν θα ανανεωθεί, καθώς η Ουκρανία δεν επιθυμεί τη διακίνηση ρωσικού φυσικού αερίου μέσω των αγωγών της. Ωστόσο, αρκετές χώρες της κεντρικής Ευρώπης που εξακολουθούν να βασίζονται στο καύσιμο αυτό προσπαθούν απεγνωσμένα να βρουν μια λύση. Οι συζητήσεις της τελευταίας στιγμής προκάλεσαν αστάθεια στις αγορές φυσικού αερίου, με τις τιμές να ταλαντεύονται επανειλημμένα την Πέμπτη, καθώς οι έμποροι προσπαθούσαν να μαντέψουν τις επιπτώσεις των δηλώσεων των Ευρωπαίων ηγετών.

«Όλα τα εμπλεκόμενα μέρη εξακολουθούν να προσπαθούν να βρουν έναν τρόπο να περάσει το αέριο και αυτοί οι τύποι θα εργάζονται μέχρι τα μεσάνυχτα της 31ης», δήλωσε ο Francisco Blanch, στρατηγικός αναλυτής εμπορευμάτων στην Bank of America. «Είναι ακόμη πολύ κοντά και κανείς δεν ξέρει τι πρόκειται να συμβεί».

Πρώτο σενάριο: Συμφωνία

Η Επιτροπή προετοιμάζεται για τη διακοπή των ροών, που είναι και το βασικό σενάριο στις τράπεζες, συμπεριλαμβανομένων των Goldman Sachs, Morgan Stanley, JPMorgan Chase και HSBC Holdings. Οι χαμένοι όγκοι θα έπλητταν ιδιαίτερα χώρες όπως η Σλοβακία, η οποία πίεζε για μια συμφωνία τις τελευταίες εβδομάδες, προειδοποιώντας για πιθανή οικονομική ζημία.

Ορισμένες ροές κατευθύνονται επίσης προς την Αυστρία, την Τσεχική Δημοκρατία και την Ιταλία και η αναζήτηση νέων προμηθειών θα μπορούσε σίγουρα να οδηγήσει σε άνοδο των περιφερειακών τιμών βραχυπρόθεσμα.

«Ενώ ο όγκος αυτός δεν είναι πολύ σημαντικός για την Ευρώπη συνολικά, είναι σίγουρα σημαντικός για αρκετά μεμονωμένα κράτη μέλη της ΕΕ», δήλωσε η Katja Yafimava, ανώτερη ερευνήτρια στο Ινστιτούτο Ενεργειακών Μελετών της Οξφόρδης, σε έκθεση.

Σε πρόσφατη αξιολόγηση που πραγματοποίησε ο εκτελεστικός βραχίονας της ΕΕ αναφέρεται ότι ο συνολικός αντίκτυπος θα πρέπει να είναι «αμελητέος», ωστόσο, δεδομένου ότι το μπλοκ διαθέτει άλλες πηγές. Τα 15 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα φυσικού αερίου που στέλνει σήμερα η Ρωσία μέσω της Ουκρανίας ετησίως αποτελούν λιγότερο από το 5% των συνολικών αναγκών της Ευρώπης. Η Ρωσία θα μπορούσε να ενισχύσει κάποιες από τις ποσότητες που στέλνει μέσω άλλων οδών, όπως τα δεξαμενόπλοια υγροποιημένου φυσικού αερίου και οι αγωγοί προς την Τουρκία, αν και η πλεονάζουσα χωρητικότητα είναι περιορισμένη.

«Η άνοδος των τιμών θα είναι σημαντική μόνο για λίγες ημέρες το νέο έτος, προτού η αγορά συνηθίσει στο νέο κανονικό και οι τιμές σταθεροποιηθούν και πάλι», δήλωσε η Florence Schmit, Ευρωπαία στρατηγικός αναλυτής ενέργειας στη Rabobank.

Δεύτερο σενάριο: Καθυστερημένη συμφωνία

Υπάρχουν ελπίδες ότι μπορεί να βρεθεί λύση, αν και όχι μέχρι την 1η Ιανουαρίου 2025 και ενδεχομένως με μειωμένες ροές.

Οι συνομιλίες είναι περίπλοκες. Η Ουκρανία έχει επιμείνει ότι δεν θέλει να μεταφέρει ρωσικό αέριο μέσω των αγωγών της και ο πρόεδρος Volodymyr Zelenskiy δήλωσε αυτή την εβδομάδα ότι δεν θα υποστηρίξει επίσης εναλλακτικές λύσεις που εξακολουθούν να χρηματοδοτούν τον πόλεμο της Ρωσίας. Αυτό θα μπορούσε να παρασύρει τις συνομιλίες για ανταλλαγές που αφορούν ένα τρίτο μέρος, όπως το Αζερμπαϊτζάν.

Εάν υπάρχει μια χώρα «έτοιμη να μας δώσει το φυσικό αέριο, αλλά να μην επιστρέψει τα χρήματα στη Ρωσία μέχρι το τέλος του πολέμου, τότε είναι μια πιθανή δυνατότητα, μπορούμε να το σκεφτούμε», δήλωσε ο Ζελένσκι.

«Οι διαπραγματεύσεις είναι προφανώς πολύ περίπλοκες, υπάρχει πολλή πολιτική και πολλά διαφορετικά συμφέροντα που πρέπει να αντιμετωπιστούν – οπότε είναι πολύ δύσκολο να προβλέψουμε τι θα συμβεί την 1η Ιανουαρίου», δήλωσε ο Marco Saalfrank, επικεφαλής της εμπορικής διαπραγμάτευσης στην ηπειρωτική Ευρώπη στην ελβετική εταιρεία κοινής ωφέλειας Axpo Solutions AG.

Ορισμένοι έμποροι φυσικού αερίου έχουν επίσης εικάσει ότι μια συμφωνία θα γίνει πιο πιθανή μετά την ορκωμοσία του εκλεγμένου προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ στις 20 Ιανουαρίου. Κατά τη διάρκεια της προεκλογικής του εκστρατείας, ο Τραμπ δήλωσε ότι θα έθετε ως προτεραιότητα την έναρξη ειρηνευτικών συνομιλιών Ουκρανίας-Ρωσίας. Όμως οι ΗΠΑ είναι ένας από τους κορυφαίους προμηθευτές φυσικού αερίου της Ευρώπης και έχουν τις δικές τους φιλοδοξίες στην περιοχή.

Τρίτο σενάριο: Συμφωνία έως τις 31 Δεκεμβρίου

Μια εσπευσμένη συμφωνία πιθανότατα θα αποτελούσε έκπληξη για τους περισσότερους συμμετέχοντες στην αγορά που παρακολουθούσαν τις συνομιλίες να σέρνονται επί μήνες και θα προκαλούσε τουλάχιστον ένα προσωρινό ξεπούλημα. Οι κερδοσκόποι αύξησαν πρόσφατα τα ανοδικά τους στοιχήματα σε επίπεδα ρεκόρ πριν τα περιορίσουν, δημιουργώντας έτσι πιθανότητες για απότομες κινήσεις των τιμών.

Παρόλα αυτά, είναι η βασική περίπτωση που αναμένει η στρατηγικός ερευνητής της Citigroup Inc. για την ενέργεια Maggie Xueting Lin. Τόσο η ίδια όσο και ο Saalfrank της Axpo λένε ότι οποιαδήποτε πτώση των τιμών σε περίπτωση συμφωνίας θα είναι πιθανότατα σύντομη, καθώς οι παγκόσμιες αγορές φυσικού αερίου παραμένουν σφιχτές και η Ευρώπη πρέπει ακόμη να ανταγωνιστεί για φορτία υγροποιημένου φυσικού αερίου με άλλους παγκόσμιους αγοραστές.

Στο τέλος της ημέρας «η μόνη βεβαιότητα είναι ότι η Ευρώπη χρειάζεται περισσότερο φυσικό αέριο», δήλωσε ο Blanch της Bank of America.