Χατζηδάκης: Από τον Ιανουάριο σε ισχύ τα δέκα νέα μέτρα για τις τράπεζες

Συνολικά δέκα είναι οι πρωτοβουλίες που εξειδικεύει αυτή την ώρα το οικονομικό επιτελείο για τον τραπεζικό τομέα, σε συνέχεια των χθεσινών ανακοινώσεων του πρωθυπουργού από το βήμα της Βουλής, το απόγευμα της Κυριακής 15/12. 

Πρόκειται για μέτρα όπως τις μηδενικές χρεώσεις για βασικές πληρωμές και τον διπλασιασμό του ΕΝΦΙΑ στα ακίνητα των τραπεζών,το συνολικό κόστος των οποίων ανέρχεται σε περίπου 350 εκατ. ευρώ το 2025.

Ο υπουργός Οικονομικών ανακοίνωσε πως η σχετική διάταξη θα περάσει αυτή την εβδομάδα στη Βουλή, αλλά τα μέτρα για τις τράπεζες θα ισχύσουν από τα μέσα Ιανουαρίου.

«Θα υπάρξει μια περιορισμένη περίοδος ανοχής, λόγω και των γιορτών των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς, μέχρι να ισχύσουν» όπως εξήγησε.

Ο υπουργός διευκρίνισε ότι τα μέτρα δεν θέτουν σε κίνδυνο τη σταθερότητα των τραπεζών, αλλά αποτελούν ένα μήνυμα δικαιοσύνης και κοινής λογικής απέναντι σε πρακτικές που εκνεύριζαν τους πολίτες.

Παράλληλα, ο υποργός επισήμανε πως η εφαρμογή του μέτρου μηδενισμού των τραπεζικών προμηθειών θα τεθεί σε εφαρμογή σε ένα μήνα από την ψήφιση στην Βουλή, η οποία θα γίνει εντός Δεκεμβρίου.

Ακόμα, ο διπλάσιος ΕΝΦΙΑ για τα κενά ακίνητα των τραπεζών και των servicers ή συνδεδεμένων επιχειρήσεων έχουν στόχο τη διάθεση αυτών των ακινήτων στην αγορά σε εύλογο χρόνο, συμβάλλοντας στην κοινωνική ανάγκη εξεύρεσης στέγης.

Τα δέκα νέα μέτρα για τον τραπεζικό κλάδο

1. Η πληρωμή λογαριασμών θα έχει πλέον μηδενικό κόστος.
2. Η αποστολή χρημάτων σε άλλη τράπεζα δεν θα κοστίζει πάνω από 0.50 ευρώ για τα εμβάσματα.
3. Χωρίς χρέωση η ανάληψη μετρητών σε δημοτικές ενότητες όπου υπάρχει ΑΤΜ μόνο νός τραπεζικού ιδρύματος. Χωρίς χρέωση θα είναι η ερώτηση υπολοίπου σε κάθε ΑΤΜ άλλης τράπεζας.
4. Επέκταση της μείωσης κατά 50% των προμηθειών για αγορές μέσω POS από 10 ευρώ, στα 20 ευρώ. Αυτό αφορά στους εμπόρους μικρής λιανικής και θα καλύπτεται όγκος συναλλαγών 2 δισ. ευρώ ετησίως, από 1 δισ. ευρώ σήμερα.
5. Χωρίς χρέωση η φόρτιση έως 100 ευρώ σε προπληρωμένες κάρτες.
6. Το όριο των ημερήσιων συναλλαγών μέσω IRIS αυξάνεται στα 1.000 ευρώ. Αυτό θα αφορά 500 ευρώ για συναλλαγές μεταξύ πολιτών και 500 ευρώ για πληρωμές σε ελεύθερους επαγγελματίες. Η ενεργοποίηση των νέων ορίων θα τεθεί σε εφαρμογή στους επόμενους 3-6 μήνες.
7. Από το 2026 οι τράπεζες και οι servicers θα πληρώνουν πλέον διπλάσιο ΕΝΦΙΑ για κενά οικιστικά ακίνητα που έχουν στην κατοχή τους. Παράλληλα, ο ΕΝΦΙΑ προσαυξάνεται κατά 100% αν στις 31/12/2025 δεν υπήρχε ενεργό ηλεκτρονικό μισθωτήριο μέσα στο έτος.
8. Καταργούνται οι περιορισμοί στα επιχειρηματικά δάνεια που μπορούν να χορηγούν τα μη τραπεζικά ιδρύματα – οι χορηγήσεις θα καλύπτουν κάθε είδους πιστώσεις.
9. Τα επιτόκια και οι χρεώσεις των τραπεζών θα δημοσιεύονται πλέον στην ιστοσελίδα της Τράπεζας της Ελλάδας.
10. Οι συστημικές τράπεζες θα διαθέσουν 100 εκατ. ευρώ για την ανακατασκευή σχολείων. Και 100 εκατ. ευρώ για τη δημιουργία του Φορέα Απόκτησης και Επαναμίσθωσης ακινήτων.

Οι μειώσεις στις τραπεζικές προμήθειες με μια ματιά

Το συνολικό κόστος για τις τράπεζες αναμένεται να φτάσει τα 150 εκατ. ευρώ.

Σύμφωνα με τη νέα ρύθμιση, το κόστος ορίζεται ως εξής:

• Πληρωμή λογαριασμών: μηδενική χρέωση
• Αποστολή και λήψη χρημάτων (έως 5.000 ευρώ): 0,5 ευρώ
• Φόρτιση προπληρωμένων καρτών: μηδενική χρέωση
• Ανάληψη μετρητών από ΑΤΜ άλλης τράπεζας, σε απομακρυσμένες περιοχές: μηδενική χρέωση
• Ερώτηση για υπόλοιπο λογαριασμού ή κάρτας σε ΑΤΜ άλλης τράπεζας: μηδενική χρέωση
• Μειωμένες προμήθειες κατά 50% μέσω POS για συναλλαγές μικρού ύψους: όριο τα 20 ευρώ
• Ημερήσιο όριο συναλλαγών μέσω IRIS: 1.000 ευρώ

Διευκρινίζεται πως οι μηδενικές χρεώσεις ισχύουν για τις πληρωμές που γίνονται ψηφιακά, μέσω web και mobile banking, ενώ παραμένουν κανονικά σε ισχύ οι χρεώσεις για τις πληρωμές που γίνονται στον γκισέ των τραπεζών ή στα μηχανήματα ATM.

Διπλάσιος ΕΝΦΙΑ στα κενά ακίνητα των τραπεζών

Αξίζει να σημειωθεί πως το δυνητικό κόστος για τις τράπεζες ανέρχεται σε περίπου 10 με 20 εκατ. ευρώ ετησίως.

1. Η πρωτοβουλία αφορά τον ΕΝΦΙΑ του 2026 και τα επόμενα έτη για οικιστικά ακίνητα κατοχής των τραπεζών και των servicers ή μέσω συνδεδεμένων εταιρειών τους.
2. Ο ΕΝΦΙΑ προσαυξάνεται κατά 100% αν στις 31/12/25 δεν υπήρχε ενεργό ηλεκτρονικό μισθωτήριο, οποιαδήποτε στιγμή κατά το 2025 για το ακίνητο αυτό.
3. Τα τραπεζικά ιδρύματα διαθέτουν συνολικά 21.458 ακίνητα και άλλα 9.604 οι servicers, σημαντικό μέρος των οποίων είναι οικιστικά.

Τι είναι ο Φορέας Απόκτησης και Επαναμίσθωσης

Σύμφωνα με το οικονομικό επιτελείο ο νέος Φορέας αποτελεί το «καταφύγιο» για τους αδύναμους οφειλέτες που οδηγούνται σε πτώχευση ή σε αναγκαστική εκτέλεση, διατηρώντας, ωστόσο την κατοικία τους.

Αξίζει να σημειωθεί πως η διαγωνιστική διαδικασία έχει ξεκινήσει και έχουν προκύψει οι ενδιαφερόμενοι επενδυτές. Σύμφωνα με το οικονομικό επιτελείο, διαπιστώθηκε η ανάγκη συνδρομής και του ελληνικού τραπεζικού τομέα στην διαδικασία, προκειμένου να καταστεί βιώσιμη η επένδυση.

Όπως ανακοινώθηκε, η τέσσερις συστημικές τράπεζες δήλωσαν την πρόθεση τους για τη χρηματοδότηση της δημιουργίας του Φορέα (και με ίδια συμμετοχή), με ποσό 100 εκατ. ευρώ, ώστε να καταστεί ο Φορέας ενεργός στους επόμενους μήνες.

• Πώς θα λειτουργεί

Ο Φορέας θα αποκτά την πρώτη κατοικία του ευάλωτου οφειλέτη, μετά από αντίστοιχο αίτημα μεταβίβασης, προκειμένου να την επαναμισθώσει σε αυτόν.

Η περίοδος της επαναμίσθωσης θα φτάνει τα 12 χρόνια.

Κατά την διάρκεια της μίσθωσης ή στη λήξη της, ο οφειλέτης θα μπορεί να ασκήσει το δικαίωμα του για επαναγορά του ακινήτου από τον Φορέα.