«Ζεστή» η ΕΤΕπ για δάνεια στα ελληνικά offshore αιολικά

Το ελληνικό πρόγραμμα θαλάσσιων αιολικών πάρκων «σκανάρει» η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, καθώς η συγκεκριμένη τεχνολογία βρίσκεται πολύ ψηλά στις χρηματοδοτικές προτεραιότητες της ΕΕ, όπως μεταφέρουν υψηλόβαθμα στελέχη της.

Σύμφωνα με πηγές της ΕΤΕπ, η τράπεζα βλέπει πάρα πολύ «ζεστά» την υπό διαμόρφωση ελληνική αγορά των offshore αιολικών και τη χρηματοδότηση των συγκεκριμένων έργων (Capex), διαβεβαιώνοντας ότι θα υπάρξει ισχυρή στήριξη των πρώτων επενδύσεων, όπως δείχνουν και οι χρηματοδοτήσεις με αυξανόμενο ρυθμό για παρόμοια έργα στη Βόρεια Θάλασσα και τη Βαλτική.

Μόλς πριν από μερικές εβδομάδες, η ΕΤΕπ ενέκρινε δάνειο για τη κατασκευή υπεράκτιων αιολικών της πολωνικής Polenergia και της νορβηγικής Equinor, ισχύος 1440 MW στη Βαλτική, μέρος ενός ευρύτερου σχεδίου που θα καλύπτει τις ανάγκες τεσσάρων εκατομμυρίων νοικοκυριών και το οποίο αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα έργα υποδομών στην ιστορία της Πολωνίας.

Το πλέον όμως εμβληματικό project για την ΕΤΕπ είναι το πρώτο τεχνητό νησί στον κόσμο, το «Princess Elisabeth Island», 45 χλμ από τις ακτές του Βελγίου. Τον Οκτώβρη, η τράπεζα ενέκρινε χρηματοδότηση 650 εκατ ευρώ για το έργο, το οποίο πρόκειται να προσθέσει 3,5 GW υπεράκτιας αιολικής ισχύος στο υφιστάμενο θαλάσσιο δυναμικό του Βελγίου. Η επένδυση θα καλύπτει τις ανάγκες πάνω από 3 εκατομμυρίων νοικοκυριών με το Βέλγιο να κατέχει τη δεύτερη θέση παγκοσμίως σε ό,τι αφορά την αιολική δυναμικότητα ανά πολίτη.

Τέτοιας κλίμακας χρηματοδοτήσεις «βλέπει» η ΕΤΕπ και στη περίπτωση της Ελλάδας, αναγνωρίζοντας τα πλεονεκτήματα της χώρας, το πολύ ισχυρό θαλάσσιο αιολικό της δυναμικό (με ταχύτητες ανέμου στ’ ανοικτά της Κρήτης πάνω από 9 δευτερόλεπτα το μέτρο) και τη δυνατότητα ανάπτυξης εγχώριας εφοδιαστικής αλυσίδας, αρκεί φυσικά το εθνικό πρόγραμμα να φύγει από τη σφαίρα της θεωρίας στην οποία βρίσκεται εδώ και ένα χρόνο και να περάσει στη φάση της εφαρμογής.

Ειδάλλως το υπαρκτό επενδυτικό ενδιαφέρον, όπως αυτό που εκδήλωσαν από τη COP στο Μπακού, η Masdar και η Iberdrola θα αρχίσει να εξανεμίζεται ή να στρέφεται σε γειτονικές χώρες που ανοίγουν βηματισμό, όπως η Τουρκία.

Πέντε με επτά οι πρώτες περιοχές

Η πρώτη φάση, που αναμένεται να γίνει γνωστή μετά την αναμενόμενη επί μήνες υπογραφή της σχετικής Κοινής Υπουργικής Απόφασης, η οποία θα επισημοποιήσει τα οικόπεδα ανάπτυξης των έργων, μπορεί τελικά να περιλαμβάνει από 5 έως και 7 περιοχές.

Στις μέχρι σήμερα γνωστές, δηλαδή «Κρήτη 1» (απέναντι από την Κάτω Ζάκρο), Γυάρος (μεταξύ Γυάρου και Κέας), Αγ. Απόστολοι στην Εύβοια (Δ. Κύμης -Αλιβερίου), Β. Πατραϊκός (ανάμεσα στο Αντίρριο και τη λιμνοθάλασσα του Αιτωλικού), Ρόδος (νότια από το Πρασονήσι) και Δονούσα, μπορεί να προστεθούν η Χίος ή τα Ψαρά.

Η τελική λίστα των περιοχών του πρώτου διαγωνισμού θα επισημοποιηθεί μόλις υπογραφεί το Εθνικό Πλάνο και εκδοθεί η σχετική ΚΥΑ, τα οποία πιθανολογείται ότι θα γίνουν πριν το τέλος του έτους. Εκκρεμεί επίσης η οριστικοποίηση εκείνων των ελληνικών λιμανιών που έχουν μεγάλους διαθέσιμους χώρους για τη συναρμολόγηση των ανεμογεννητριών και μεγάλα βάθη, ικανά για τη ρυμούλκυσή τους στη θάλασσα, χωρίς ωστόσο να έχουν βρεθεί ποια πληρούν τις προδιαγραφές.

Σε κάθε περίπτωση η ΕΔΕΥΕΠ, έχει στόχο να συστήσει στις αρχές του 2025 την εταιρεία (ένα όχημα ειδικού σκοπού, SPV), που θα αναλάβει να «τρέξει» σε κεντρικό επίπεδο όλες τις απαιτητικές ανεμολογικές και βυθομετρικές μελέτες για τις περιοχές της πρώτης φάσης.

Η έναρξη συλλογής των πρώτων δεδομένων θα ξεκινήσει στα μέσα με τέλη του 2025, ώστε να υπάρξει περίπου 1,5 χρόνος για την ολοκλήρωση των μελετών, προκειμένου εντός του 2027 να προκηρυχθεί ο διαγωνισμός για τα πρώτα πλωτά αιολικά στην Ελλάδα. 

Το σχήμα του SPV καθώς και ο τρόπος διεξαγωγής των μελετών για την συλλογή των αναγκαίων δεδομένων θα τεθεί υπόψιν της αγοράς σε «κλειστό» workshop εντός του Δεκέμβρη με συμμετοχή μόνο των υποψηφίων επενδυτών, ελλήνων και ξένων.

Ο στόχος είναι να ενσωματωθούν τυχόν βελτιώσεις που θα προκύψουν από παρατηρήσεις των συμμετεχόντων (market sounding), ώστε να προκύψει το πλέον λειτουργικό μοντέλο, καθώς δεν υπάρχει χώρος για άλλες καθυστερήσεις.