Ακρίβεια: Τα νέα «στοιχήματα» και η «μάχη» των τιμών στα ράφια του σούπερ μάρκετ

Η αποκλιμάκωση των τιμών αποτελεί το κύριο ζητούμενο για τους καταναλωτές, οι οποίοι έπειτα από σχεδόν μία τριετία πληθωριστικών πιέσεων αναδεικνύουν σταθερά την ακρίβεια ως το μεγαλύτερο πρόβλημα της χώρας.

Οι υψηλές τιμές που έχουν διαμορφωθεί σε προϊόντα και υπηρεσίες, από τα βασικά αγαθά που πωλούνται στα ράφια των σούπερ μάρκετ, μέχρι τα ενοίκια και τους λογαριασμούς, συνεχίζουν να πιέζουν ασφυκτικά το διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών. Την ίδια στιγμή, εξακολουθούν να υφίστανται παράγοντες, όπως η κλιματική αλλαγή και οι γεωπολιτικές αναταραχές, οι οποίοι όπως έχει αποδειχθεί έντονα τα τελευταία χρόνια, επηρεάζουν καθοριστικά και ραγδαία την πορεία των τιμών.

Στο μέτωπο της ακρίβειας, σταθερά στο επίκεντρο βρίσκονται τα βασικά καταναλωτικά αγαθά που πωλούνται στα ράφια των σούπερ μάρκετ, καθώς η αποκλιμάκωση των πληθωριστικών πιέσεων που αποτυπώνεται στα στοιχεία των πωλήσεών τους, κατά τους τελευταίους μήνες, δεν έχει γίνει ακόμα αισθητή στην τσέπη των καταναλωτών. Κι αυτό, οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στο γεγονός ότι λόγω των διαρκών αυξήσεων που έχουν προηγηθεί, οι τιμές έχουν διαμορφωθεί σε τέτοια επίπεδα που, οι έως τώρα μειώσεις, δεν φέρνουν ουσιαστική διαφορά στον συνολικό λογαριασμό. Ιδιαίτερη κατηγορία αποτελούν μάλιστα τα τρόφιμα, όπου σε αρκετά προϊόντα οι ανατιμήσεις, παρότι μικρότερες σε ένταση σε σχέση με το παρελθόν, συνεχίζονται.

Η νέα πρωτοβουλία για μείωση τιμών

Με το υπουργείο Ανάπτυξης να διατηρεί έως το τέλος του έτους την ισχύ υφιστάμενων μέτρων για την αντιμετώπιση της ακρίβειας, όπως το καλάθι του νοικοκυριού ή το πλαφόν στο περιθώριο κέρδους, μία νέα πρωτοβουλία έχει ξεκινήσει τις τελευταίες μέρες στην αγορά.

Αυτή τη φορά χωρίς υποχρεωτικό χαρακτήρα, όπως οι προηγούμενες αλλά με το κάλεσμα που απηύθυνε ο υπουργός Ανάπτυξης, Τάκης Θεοδωρικάκος προς τις επιχειρήσεις- προμηθευτές και τις αλυσίδες σούπερ μάρκετ, να μειώσουν το μεσοσταθμικό τους κέρδος και να αποκλιμακώσουν τις τιμές. Σε πρώτη φάση ανταποκρίθηκαν 12 εταιρείες προχωρώντας, όπως ανακοινώθηκε από το αρμόδιο υπουργείο, σε μειώσεις τιμών από 6% έως 15%, σε 123 κωδικούς προϊόντων. Από αυτούς, οι 51 αφορούν σε τρόφιμα (όπως ζυμαρικά, σάλτσες, τυροκομικά, έλαια κ.α) και οι υπόλοιποι σε προϊόντα προσωπικής φροντίδας (οδοντόκρεμες, αφρόλουτρα, σαμπουάν κ.α) καθώς και σε καθαριστικά.

Στελέχη της αγοράς σημείωναν στο CNN Greece, πως με τη συμμετοχή, σταδιακά, όλο και περισσότερων επιχειρήσεων, ενισχύεται ο ανταγωνισμός στην αγορά, κάτι που εκτιμούν πως θα λειτουργήσει θετικά προς την επίτευξη του στόχου της μείωσης των τιμών. Μένει βεβαίως να φανεί τελικά στην πράξη, ο αριθμός των επιχειρήσεων και με ποια προϊόντα θα επιλέξουν να συμμετάσχουν τις επόμενες εβδομάδες (σύμφωνα με την Ένωση Σούπερ Μάρκετ Ελλάδας, οι κωδικοί αναμένεται να ξεπεράσουν τους 600) καθώς και το ύψος των μειώσεων στις οποίες θα προχωρήσουν, προκειμένου αυτές να κάνουν τη διαφορά για τους καταναλωτές. Σημειώνεται πως για τη διαμόρφωση της τελικής τιμής, οι επιχειρήσεις – προμηθευτές επιλέγουν το ποσοστό της μείωσης και τα σούπερ μάρκετ από την πλευρά τους μπορούν να προχωρήσουν σε επιπλέον μείωση.

Στο «μικροσκόπιο» οι παραπλανητικές προσφορές

Την ίδια στιγμή, στις κινήσεις που έχει προαναγγείλει ο κ. Θεοδωρικάκος, περιλαμβάνονται αφενός η διατήρηση του μέτρου για το πλαφόν στο περιθώριο κέρδους και το 2025 – παρά το γεγονός ότι στελέχη του κλάδου έχουν εκφράσει την αντίθεσή τους σχετικά με τη συνέχιση του – αφετέρου η εντατικοποίηση των ελέγχων στην αγορά.

Στο «μικροσκόπιο» του υπουργείου Ανάπτυξης μπαίνουν παράλληλα και οι προσφορές προκειμένου, όπως επισημαίνεται, να μπει τέλος σε φαινόμενα παραπλανητικών πρακτικών. «Υπάρχει μία σοβαρή συζήτηση αυτή τη στιγμή, με τη βιομηχανία τροφίμων, τις πολυεθνικές και με τα σούπερ μάρκετ, όπου πρέπει να εφαρμοστεί ο νόμος. Είμαστε σε μια φάση συζήτησης και διαβούλευσης – η οποία δεν θα πάρει πάνω από δύο μήνες- προκειμένου να υπάρξει πλήρης εναρμόνιση και συμμόρφωση με τον νόμο» υπογράμμισε αναφορικά με το ζήτημα, πριν από λίγες μέρες στον τηλεοπτικό σταθμό ΟPEN, ο κ. Θεοδωρικάκος.

Αξίζει να σημειωθεί πως με βάση τα πρόσφατα στοιχεία της Circana για το 8μηνο του 2024, το 25,8% προϊόντων που πουλήθηκαν στα σούπερ μάρκετ ήταν υπό καθεστώς κάποιας προωθητικής ενέργειας ή προσφοράς, ποσοστό αυξημένο κατά 0,9% σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο πέρσι. Στην κατηγορία των προϊόντων προσωπικής φροντίδας, μάλιστα, το μερίδιο των εκείνων που πωλήθηκαν σε προσφορά ή προωθητική ενέργεια έφτασε το 29,7%.