Ανάλυση: Σινουάρ τέλος, τώρα μπορούμε να γυρίσουμε σελίδα

Η αποστολή έχει εκπληρωθεί, η δικαιοσύνη έχει αποδοθεί, τώρα είναι καιρός για ειρήνη. Πολλοί από εμάς αντέδρασαν κατ’ αυτόν τον τρόπο στην είδηση της εκτέλεσης του Γιαχία Σινουάρ, του ηγέτη της Χαμάς, του εγκεφάλου της φρικτής σφαγής των Ισραηλινών στις 7 Οκτωβρίου 2023. Αυτή η σφαγή, που συνοδεύτηκε από βιασμούς και απαγωγές ομήρων, ορίστηκε ως η 11η Σεπτεμβρίου του Ισραήλ. Η εξάλειψη του αρχιτέκτονά της είναι στρατιωτική, πολιτική, ακόμη και ηθική επιτυχία, η οποία ισοδυναμεί με την εκτέλεση του Οσάμα Μπιν Λάντεν, του ηγέτη της Αλ Κάιντα και υπευθύνου για τον σχεδιασμό της επίθεσης στους Διδύμους Πύργους, από τους Αμερικανούς, εκτιμά ο αρθρογράφος της Corriere della Sera Φεντερίκο Ραμπίνι.

Η αποστολή έχει εκπληρωθεί, τώρα εκεχειρία, ανθρωπιστική βοήθεια και ανοικοδόμηση. Σε αυτήν την πρόταση μπορεί να συνοψιστεί η θέση πολλών δυτικών κυβερνήσεων, όπως και της αμερικανικής των Μπάιντεν-Χάρις. Η Αμερική στήριξε το Ισραήλ διότι θεωρεί νόμιμη την αυτοάμυνα ενός κράτους και ενός λαού που περιβάλλεται από ορκισμένους εχθρούς. Τώρα ο Λευκός Οίκος ελπίζει ότι ο Νετανιάχου θα γυρίσει σελίδα, χάρις στην επιτυχία της εξόντωσης του εγκληματία, επιτυχία η οποία αναζωογόνησε το κύρος του ισραηλινού στρατού. Πλέον, με τον Σινουάρ νεκρό, οι Ισραηλινοί μπορούν να αισθάνονται πιο ασφαλείς.

Ωσον αφορά τος Παλαιστινίους ο αρθρογράφος σημειώνει την ανάγκη να επιδειχθεί μεγαλοψυχία προς τους ηττημένους, ακόμη και σε εκείνους τους Παλαιστινίους που πίστεψαν στην υπόσχεση της Χαμάς ότι η απελευθέρωση θα έλθει μέσω της τρομοκρατίας και των σφαγών. Υπάρχει ανθρωπιστική τραγωδία στη Γάζα, η οποία μπορεί επιτέλους να αντιμετωπιστεί με όλα τα απαραίτητα μέσα, χωρίς να υπερισχύουν ως επείγουσες οι στρατιωτικές προτεραιότητες, ώστε να προσφερθεί ανακούφιση, φροντίδα, φαγητό και λίγη ελπίδα στον πληθυσμό της.

Πριν από λίγες ημέρες, η προεδρία Μπάιντεν-Χάρις απείλησε να αναστείλει τις προμήθειες όπλων στο Ισραήλ, ελλείψει βελτίωσης της ροής ανθρωπιστικής βοήθειας στη Γάζα. Τώρα η αμερικανική θέση έχει ένα νέο επιχείρημα: η κυβέρνηση και οι ένοπλες δυνάμεις του Τελ Αβίβ πέτυχαν τον κύριο στόχο που έθεσαν μετά τη σφαγή της 7ης Οκτωβρίου: να τιμωρήσουν τους υπευθύνους αυτής της φρίκης και να αποκεφαλίσουν τη Χαμάς. Ο Νετανιάχου βρίσκεται σε θέση ισχύος, η οποία του επιτρέπει να μην υποστεί εκβιασμό από την ακροδεξιά του, και επομένως δύναται να ακούσει την πλειοψηφία του λαού του.

Οι Ισραηλινοί τού ζητούν πρωτίστως την απελευθέρωση των τελευταίων ομήρων (ίσως καμιά εκατοστή να είναι ακόμη ζωντανοί). Η διαπραγμάτευση για την απελευθέρωσή τους είναι ένα κομμάτι ενός ευρύτερου σεναρίου που περιλαμβάνει το τέλος των μαχών, την ίδρυση τοπικής κυβέρνησης αναγνωρισμένης από τους Παλαιστινίους της Γάζας, τη συμμετοχή πολλών αραβικών κρατών στην ειρήνευση και στην ανοικοδόμηση, με ορίζοντα ένα παλαιστινιακό κράτος. Είναι ένα μακρύ ταξίδι, τα εμπόδια του οποίου δεν έχουν εξαφανιστεί με την εξόντωση του Σινουάρ, ακόμη και αν η παρουσία του ήταν αποφασιστική για τον εκτροχιασμό των διαπραγματεύσεων που έχουν προηγηθεί. Και ο Ραμπίνι στο σημείο αυτό παρέθεσε τα προβλήματα που υπάρχουν.

Τα εμπόδια που παραμένουν και μετά τον Σινουάρ

Πρόβλημα πρώτο, ποιος θα μιλήσει εξ ονόματος της Χαμάς. Κάποια πολιτική εκπροσώπηση αυτής της οργάνωσης έχει ανασυσταθεί στο Κατάρ, όμως δεν είναι βέβαιο ότι αντιπροσωπεύει ό,τι έχει απομείνει από την πολιτοφυλακή της Γάζας. Ενα παράδοξο των τελευταίων στρατιωτικών και κατασκοπευτικών θριάμβων του Ισραήλ είναι το εξής: κάνουν τον ρόλο του Ιράν ακόμη πιο κεντρικό. Καθώς η Μοσάντ και ο στρατός έχουν καταστήσει ακέφαλες τόσο τη Χαμάς όσο και τη Χεζμπολάχ, ό,τι απομένει από αυτές εξαρτάται από τη βοήθεια της Τεχεράνης. Είναι δυνατόν οι μουλάδες να παρακινήσουν αυτές τις διαμελισμένες και αποδυναμωμένες πολιτοφυλακές να αποδεχθούν όρους που μέχρι χθες απέρριπταν; Παρόμοιο δίλημμα τίθεται για τους Χούθι της Υεμένης.

Βρισκόμαστε σε κομβικό σταυροδρόμι. Η Ουάσιγκτον φρονεί ότι η εξάλειψη του Σινουάρ καθιστά πιο εύκολο για το Ισραήλ τον μετριασμό των αντιποίνων του για την ιρανική πυραυλική επίθεση της 1ης Οκτωβρίου. Οι ΗΠΑ θεωρούν την απάντηση του Τελ Αβίβ αναπόφευκτη, αλλά έχουν προειδοποιήσει τον Νετανιάχου ότι πρέπει να επιτεθεί με χειρουργικά, σχεδόν συμβολικά πλήγματα και όχι στις πυρηνικές ή πετρελαϊκές υποδομές του Ιράν. Το Ιράν έχει υποστεί αλλεπάλληλες ήττες και οι δολοφόνοι του στη Μέση Ανατολή βρίσκονται σε μεγάλη δυσκολία. Αυτή η κατάσταση ίσως ανοίγει ένα παράθυρο ευκαιρίας για την αμερικανική διπλωματία. Η Ουάσιγκτον θα μπορούσε να προσφέρει στο καθεστώς των μουλάδων κάποια διέξοδο από το αδιέξοδο, εγγυήσεις για την ασφάλεια του Ιράν, με αντάλλαγμα τη γενική αποκλιμάκωση.

Στο σημείο αυτό ο ιταλός δημοσιογράφος ανέφερε το παράδειγμα της Αιγύπτου, η οποία, σε αντίθεση με άλλες αραβικές χώρες, επέλεξε την ειρήνη με το Ισραήλ στο τέλος της δεκαετίας του 1970 παρά το γεγονός ότι νωρίτερα είχε καταφέρει σημαντικά στρατιωτικά πλήγματα στο εβραϊκό κράτος. Βέβαια, εκείνη η ειρήνη, που επισφραγίστηκε με τη διπλωματική αναγνώριση του Ισραήλ, έθαψε το Παλαιστινιακό όσον αφορά την αιγυπτιακή εξωτερική πολιτική. Ο Ραμπίνι αναρωτήθηκε αν το Ιράν έχει το ανάλογο θάρρος να αποδεχθεί ότι πρέπει να αλλάξει και αυτό πορεία. Και πέρασε σε γενικότερα θέματα της διεθνούς επικαιρότητας, κοιταγμένα μέσα από το πρίσμα του Μεσανατολικού.

Η γεωπολιτική σκακιέρα παραμένει γεμάτη αγνώστους χι, έγραψε. Η αμερικανική προεκλογική εκστρατεία μπορεί να παρακινήσει ορισμένους πρωταγωνιστές να υπερισχύσουν ποντάροντας σε μελλοντικές αλλαγές στην εξωτερική πολιτική της Ουάσιγκτον. Ο Νετανιάχου μπορεί να αντλήσει από τον θάνατο του Σινουάρ την ενθάρρυνση να προχωρήσει μέχρι τέλους, στην κατεύθυνση της εξάλειψης όλων των εξωτερικών απειλών με στρατιωτικά μέσα. Η Ρωσία και η Κίνα ενδέχεται να αποφασίσουν ότι είναι προς το συμφέρον τους να υποδαυλίσουν το χάος και έτσι να ενθαρρύνουν την πιο ριζοσπαστική πτέρυγα του ιρανικού καθεστώτος. Πολλά πράγματα μπορούν να στραβώσουν.

Η κατακλείδα του του άρθρου του Ραμπίνι ας παρατεθεί αυτούσια: «Και για να επιστρέψουμε στην αναλογία με την εξάλειψη του Οσάμα Μπιν Λάντεν στο πακιστανικό κρησφύγετό του το 2011, οι ΗΠΑ του Μπαράκ Ομπάμα δεν εγκατέλειψαν αμέσως το Αφγανιστάν, αλλά παρέμειναν εκεί άλλα δέκα χρόνια προτού κηρύξουν την αποστολή ολοκληρωμένη. Και μετά εμφανίστηκαν τόσο άσχημα στο προσκήνιο, που συνέβαλαν στη δημιουργία του χαοτικού άξονα των Κίνας-Ρωσίας-Ιράν-Βόρειας Κορέας».

. . .