«Φόρος ανευθυνότητας» σε δημοσίους υπαλλήλους…

Η κυβέρνηση για πρώτη φορά νομοθετεί και οικονομικές κυρώσεις, πέραν των διοικητικών ευθυνών, για τους γενικούς γραμματείς του Δημοσίου και των ΟΤΑ, τους Διοικητές του ΕΦΚΑ, του ΕΟΠΠΥ, των νοσοκομείων και τους επικεφαλής όλων των Νομικών Προσώπων Δημοσίου Δικαίου που είναι υπεύθυνοι για τη μισθοδοσία και την καταβολή των συντάξεων στην περίπτωση που δεν στείλουν έγκαιρα και σωστά στην ΑΑΔΕ τα στοιχεία εισοδήματος και παρακρατηθέντων φόρων προκειμένου να συμπληρωθούν οι φορολογικές δηλώσεις του 2025.

Πρόκειται για πρόστιμα που θα ξεκινούν από 2.500 ευρώ (και θα προσαυξάνονται κατά 50 ευρώ για κάθε ημέρα καθυστέρησης) τα οποία θα επιβάλλονται αυτόματα από την ίδια την ΑΑΔΕ στους υπόλογους.

Οσο κι αν φαντάζει παράδοξο το ίδιο το Δημόσιο να τιμωρεί το Δημόσιο, η απόφαση του υπουργού Οικονομικών Κωστή Χατζηδάκη να επιβάλει στην ουσία ένα «φόρο ανευθυνότητας» σε δημοσίους υπαλλήλους και διορισμένους επικεφαλής μεγάλων φορέων και οργανισμών αποτελεί:

1. Μια αναγνώριση κι ένα «καμπανάκι» ότι κάτι δεν πάει καλά με τη δημόσια διοίκηση, και 
2. Μια σημαντική καινοτομία καθώς οι οικονομικές κυρώσεις (δηλαδή τα πρόστιμα) για τους ίδιους ακριβώς λόγους προβλέπονται ήδη για τις ιδιωτικές επιχειρήσεις και τους οικονομικούς υπεύθυνους των λογιστηρίων και της μισθοδοσίας.      

Αρα είναι είναι μέτρο που αφ΄ενός θα συζητηθεί κι αφ΄ετέρου μπορεί να μπολιάσει με μια άλλη νοοτροπία το Δημόσιο που στις περισσότερες των περιπτώσεων, ζει στην εποχή του «ωχαδελφισμού».

Πώς φτάσαμε ως εδώ…

Το ποτήρι ξεχείλισε τον περασμένο Μάρτιο. Ολοι θα θυμούνται όταν ξεκίνησε η περίοδος της υποβολής των φορολογικών δηλώσεων για τα εισοδήματα του 2023, τις αντιδράσεις που υπήρχαν από λογιστές και φοροτεχνικούς για την απόφαση να προσυμπληρωθούν από την εφορία οι απλές φορολογικές δηλώσεις των μισθωτών και συνταξιούχων για να μην τρέχουν (και πληρώνουν) στα λογιστικά γραφεία. Και το βασικό επιχείρημα των διαμαρτυρομένων ήταν:

-Πώς να συμπληρώσουμε φορολογικές δηλώσεις όταν ο ΕΦΚΑ δεν έχει στείλει τις καταστάσεις για τις συντάξεις και το Δημόσιο τις καταστάσεις για τους μισθούς;     

Μετά από αυτή την εμπειρία, ο υπουργός Οικονομικών, αξιοποιώντας και τις δυνατότητες της ψηφιακής εποχής της εφορίας —η οποία έχει όλα τα αρχεία των φορολογουμένων σε ηλεκτρονική μορφή— αποφάσισε να προχωρήσει έγκαιρα σε μια σειρά από αλλαγές στην διαδικασία υποβολής των φορολογικών δηλώσεων, για να μην υπάρχουν καθυστερήσεις ή δικαιολογίες για καθυστερήσεις στην υποβολή τους.

Κι επιπρόσθετα θέλει να διευρύνει τον αριθμό των φορολογουμένων —κατά βάση μισθωτών και συνταξιούχων οι οποίοι δεν έχουν εισοδήματα από άλλες πηγές πέραν του μισθού ή της σύνταξης— για τους οποίους η ίδια η εφορία θα προσυμπληρώνει τη δήλωση τους.

Πέρυσι, οι προσυμπληρωμένες δηλώσεις ανήλθαν σε 1,5 εκατομμύριο ενώ για το 2025 ο «κρυφός» στόχος του υπουργείου Οικονομικών είναι να ξεπεράσουν τα 3,5 εκατομμύρια φορολογούμενους δηλαδή να υπεριπλασιαστούν καθώς τα απολογιστικά στοιχεία της επεξεργασίας των εφετινών φορο-δηλώσεων έδειξαν ότι τόσοι είναι οι φορολογούμενοι που δεν έχουν δεύτερη πηγή εισοδήματος πέραν του μισθού ή της σύνταξης.

Προκειμένου όμως να επιτύχει αυτή η καινοτομία, το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών καλείται να αντιμετωπίσει πρώτα απ΄όλα την πηγή των καθυστερήσεων που βρίσκεται στο ίδιο το Δημόσιο.

Οπως διαπιστώθηκε τα προηγούμενα χρόνια, αλλά και εφέτος το Μάρτιο, υπήρξε μεγάλη  απροθυμία ή και η προχειρότητα με σωρεία λαθών στην υποβολή των ηλεκτρονικών καταστάσεων για το εισόδημα και τους φόρους που παρακρατήθηκαν στους συνταξιούχους πρώτα απ΄όλα από τον ΕΦΚΑ και δευτερευόντως από άλλες δημόσιες υπηρεσίες (πχ. Περιφέρειες, Δήμους ακόμη και νοσοκομεία).

Ετσι τα στοιχεία μισθοδοσίας εστάλησαν δύο φορές και η προσυμπλήρωση των φορολογικών δηλώσεων καθυστέρησε μέχρι και τον Ιούλιο. Αυτό ήταν και το βασικό επιχείρημα λογιστών και φοροτεχνικών οι οποίοι “εξεγέρθηκαν” κατά του υπουργείου ζητώντας παρατάσεις – όπως και πέτυχαν –  στην περίοδο υποβολής των δηλώσεων από τις αρχές Ιουνίου ενώ η καλακτητική ημερομηνία ήταν και παραμένει η τελευταία ημέρα του Ιουλίου.

Σε όλα αυτά δηλαδή εκκρεμότητες, εντάσεις και παρατάσεις, που εδράζονται στο γεγονός ότι ορισμένοι φορές του Δημοσίου δεν κάνουν καλά τη δουλειά τους, αποφάσισε να δώσει τέλος ο Κωστής Χατζηδάκης. Ετσι ανακοίνωσε ότι από τη νέα χρονιά και κάθε χρόνο, η περίοδος υποβολής των δηλώσεων θα είναι συγκεκριμένη και «σκέτη», χωρίς παρατάσεις:

♦ Από 15 Μαρτίου έως και 15 Ιουλίου τόσο για τα φυσικά πρόσωπα όσο και για τα νομικά πρόσωπα.

Μια σημαντική καινοτομία

Για να γίνουν όλα αυτά πράξη ο υπουργός προχώρησε ένα βήμα παραπέρα. Οπως είπε, παρουσιάζοντας τα μέτρα που θα έρθουν στη Βουλή, «προκειμένου να αποφευχθούν καθυστερήσεις στην διαδικασία υποβολής των δηλώσεων, θεσπίζονται κυρώσεις και χρηματικά πρόστιμα στους διοικητές Οργανισμών, στους υπηρεσιακούς γραμματείς του Δημοσίου και τους γενικούς γραμματείς των Δήμων καθώς και στους υπευθύνους μισθοδοσίας για τυχόν καθυστερήσεις στην αποστολή δεδομένων στην ΑΑΔΕ που είναι απαραίτητα για την έγκαιρη συμπλήρωση των φορολογικών δηλώσεων».

Και εξήγησε ότι στην ΑΑΔΕ δημιουργείται Ηλεκτρονικό Μητρώο Υπόχρεων Υποβολής Ετήσιου Αρχείου Εισοδημάτων για την προσυμπλήρωση και την υποβολή των φορολογικών δηλώσεων. Η εγγραφή στο Μητρώο είναι υποχρεωτική και αφορά Οργανισμούς και υπηρεσίες του Δημοσίου.

Μέσω του νέου ηλεκτρονικού μητρώου θα διαβιβάζονται προς την ΑΑΔΕ από την 16η Ιανουαρίου έως την τελευταία εργάσιμη ημέρα του Φεβρουαρίου, όλα τα αναγκαία στοιχεία για την προσυμπλήρωση και υποβολή των φορολογικών δηλώσεων (όπως πχ οι αποδοχές από μισθωτή εργασία, συντάξεις, αμοιβές από επιχειρηματική δραστηριότητα, οι φόροι που παρακρατήθηκαν κλπ).

Ποιοι είναι υπόλογοι

Σε περίπτωση μη έγκαιρης, ανακριβούς διαβίβασης των παραπάνω δεδομένων στην ΑΑΔΕ ή μη εγγραφής στο μητρώο, προβλέπεται πρόστιμο 2.500 ευρώ στα ευθυνόμενα πρόσωπα.

Κι αυτά είναι:

-Οι επικεφαλής, δηλαδή οι διοικητές, των νομικών προσώπων του Δημοσίου (ΕΦΚΑ, ΕΟΠΥΥ κλπ.), οι υπηρεσιακοί γραμματείς των υπουργείων, οι γενικοί γραμματείς Δήμων και Περιφερειών και οριζόντια όλοι οι προϊστάμενοι για την εκκαθάριση της μισθοδοσίας. 

Σε περίπτωση εκπρόθεσμης διαβίβασης, το πρόστιμο προσαυξάνεται κατά 50 ευρώ για κάθε ημέρα καθυστέρησης ενώ σε περίπτωση, καθυστερημένης ενεργοποίησης της ψηφιακής πλατφόρμας από την ΑΑΔΕ, το πρόστιμο θα επιβληθεί στον Διοικητή της ΑΑΔΕ.

Εκπτωση φόρου έως 4% για τους «καλοπληρωτές»

Για τους «καλοπληρωτές» δηλαδή για όσους καταβάλουν ολόκληρο το ποσό του φόρου εισοδήματος μέχρι την 31 η Ιουλίου προβλέπεται έκπτωση που θα είναι:

•4% για όποιον υποβάλει δήλωση από 15 Μαρτίου έως 30 Απριλίου.

•3% για όποιον υποβάλει δήλωση από 1 Μαΐου έως 15 Ιουνίου.

• 2% για όποιον υποβάλει δήλωση από 16 Ιουνίου έως 15 Ιουλίου.

Επιπλέον, μονιμοποιείται η καταβολή του φόρου τόσο για τα φυσικά όσο και για τα νομικά πρόσωπα σε 8 ισόποσες μηνιαίες δόσεις, η μία η εκ των οποίων καταβάλλεται μέχρι την 31η Ιουλίου.

. . .