Ελληνας επιστήμονας για πρώτη φορά επικεφαλής του CERN

Ενας διακεκριμένος ελληνας επιστήμονας αναλαμβάνει για πρώτη φορά τα ηνία του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Πυρηνικών Ερευνών CERN.

Ο καθηγητής Κωνσταντίνος Φουντάς εξελέγη, σε ανταγωνιστική διαδικασία, έναντι άλλων δύο υποψηφίων, στη θέση του Προέδρου του Συμβουλίου του CERN που εδρεύει στη Γενεύη. Η θητεία του θα είναι διετής (2025-2027).

Την εκλογή του χαιρέτισε το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών, που ανακοίνωσε πως η εκλογή του αποτελεί ιδιαίτερα σημαντική εξέλιξη.

Ο διακεκριμένος καθηγητής Φουντάς είναι μέλος του Τμήματος Φυσικής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, όπου και ο ίδιος σπούδασε, με τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα να επικεντρώνονται στην Πειραματική Φυσική Υψηλών Ενεργειών. Θεωρείται ένας από τους κορυφαίους ερευνητές της Ευρώπης στον τομέα του, με πλήθος επιστημονικών δημοσιεύσεων. Από το 2000 μέχρι το 2007, δίδαξε στο Imperial College του Λονδίνου.

Το CERN είναι το μεγαλύτερο ευρωπαϊκό ερευνητικό κέντρο πυρηνικής και σωματιδιακής φυσικής. Βρίσκεται στα γαλλοελβετικά σύνορα κοντά στη Γενεύη. Ήταν ένα από τα πρώτα κοινά εγχειρήματα της Ευρώπης.

Η Ελλάδα, σύμφωνα με το ελληνικό ΥΠΕΞ, υπήρξε ιδρυτικό μέλος του CERN που μετρά 70 χρόνια ζωής και στο οποίο συμμετέχουν σήμερα 22 κράτη μέλη της ΕΕ. Ο οργανισμός απασχολεί περί τους 2.600 υπαλλήλους και προσφέρει υπηρεσίες σε πάνω από 600 ερευνητικά ινστιτούτα και πανεπιστήμια παγκοσμίως.

Στο CERN, φυσικοί και μηχανικοί διερευνούν τη θεμελιώδη δομή του σύμπαντος. Χρησιμοποιούν τα μεγαλύτερα και πιο πολύπλοκα επιστημονικά όργανα στον κόσμο για να μελετήσουν τα βασικά συστατικά της ύλης – τα θεμελιώδη σωματίδια. Τα σωματίδια συγκρούονται μεταξύ τους με ταχύτητα που πλησιάζει την ταχύτητα του φωτός. Η διαδικασία αυτή δίνει στους φυσικούς ενδείξεις για το πώς αλληλεπιδρούν τα σωματίδια και παρέχει πληροφορίες για τους θεμελιώδεις νόμους της φύσης.

Τα όργανα που χρησιμοποιούνται στο CERN είναι ειδικά κατασκευασμένοι επιταχυντές και ανιχνευτές σωματιδίων. Οι επιταχυντές ενισχύουν δέσμες σωματιδίων σε υψηλές ενέργειες πριν οι δέσμες συγκρουστούν μεταξύ τους ή με σταθερούς στόχους. Οι ανιχνευτές παρατηρούν και καταγράφουν τα αποτελέσματα αυτών των συγκρούσεων.

Το ακρωνύμιο CERN προέρχεται από την γαλλική ονομασία Conseil Européen pour la Recherche Nucléaire (Ευρωπαϊκό Συμβούλιο για την Πυρηνική Ερευνα), που ήταν ο προσωρινός φορέας που ιδρύθηκε το 1952 με την εντολή να δημιουργήσει έναν παγκόσμιας κλάσης οργανισμό βασικής φυσικής έρευνας στην Ευρώπη. Εκείνη την εποχή, η έρευνα της καθαρής φυσικής επικεντρωνόταν στην κατανόηση του εσωτερικού του ατόμου, εξ’ ου και η λέξη «πυρηνική».

Σήμερα, η κατανόηση της ύλης είναι πολύ βαθύτερη από τον πυρήνα, και ο κύριος τομέας έρευνας του CERN είναι η σωματιδιακή φυσική – η μελέτη των θεμελιωδών συστατικών της ύλης και των δυνάμεων που δρουν μεταξύ τους. Ετσι, το εργαστήριο του CERN αναφέρεται συχνά και ως Ευρωπαϊκό Εργαστήριο Σωματιδιακής Φυσικής.

. . .