Τα μνημόνια ανεβάζουν το χρέος ακόμη και τώρα..

Σε αύξηση του δημοσίου χρέους κατά 13,6 δισ. ευρώ οδηγεί η συμφωνία της κυβέρνησης με τη Eurostat να εγγραφούν στον νέο προϋπολογισμό οι τόκοι των δανείων ύψους 94 δισ. ευρώ που πήρε η Ελλάδα από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας το 2012 όταν υπέγραψε το δεύτερο μνημόνιο.

Παρά το γεγονός ότι για το δάνειο αυτό η Ελλάδα έχει πάρει περίοδο χάριτος μέχρι το 2032, που σημαίνει ότι το υπουργείο Οικονομικών δεν θα πρέπει να καταβάλει τώρα τους δεδουλευμένους τόκους που έχουν συγκεντρωθεί από το 2013 μέχρι και το τέλος του 2024, οι Βρυξέλλες απαίτησαν την αναθεώρηση των στοιχείων του δημοσίου χρέους.

Σύμφωνα με διασταυρωμένες πληροφορίες, ήδη έχει επιτευχθεί συμφωνία ανάμεσα στο υπουργείο Οικονομικών και τη Eurostat προκειμένου να υπάρχει διαφάνεια στα «βιβλία» του δημόσιου χρέους, αλλά ταυτόχρονα να μην αλλάξει η αρχική συμφωνία για την αναβολή πληρωμής των τόκων  έως το 2032.

Με βάση αυτή τη συμφωνία στο προσχέδιο του προϋπολογισμού για το 2025, το οποίο πρόκειται να κατατεθεί στη Βουλή μέχρι το τέλος Οκτωβρίου, θα αναθεωρηθούν τα στοιχεία για την πορεία του δημοσίου χρέους σε βάθος δεκαετίας.

Το χρέος της γενικής κυβέρνησης για το 2024 θα επιβαρυνθεί συνολικά κατά 13,5 δισ. ευρώ και υπολογίζεται ότι θα ξεπεράσει τα 370 δισ. ευρώ. Για το 2023 η επιβάρυνση από τους τόκους του παλιού δανείου ήταν 12,4 δισ. ευρώ με αποτέλεσμα το χρέος της γενικής κυβέρνησης να αυξηθεί στα 369 δισ. ευρώ από 356,7 δισ. ευρώ που είχε κλείσει η περσινή χρονιά.

Τι λένε τα έγγραφα

Τη συμφωνία αυτή περιγράφουν τα έγγραφα που αντάλλαξαν το υπουργείο Οικονομικών με τη Eurostat.

Σ΄ αυτά αναφέρεται χαρακτηριστικά:

–«Η άποψη της Eurostat είναι ότι το χρέος της Ελλάδας θα πρέπει να αναθεωρηθεί από το 2012 και μετά, προκειμένου να υπάρχει μια συνεπής χρονοσειρά δεδομένων που να ευθυγραμμίζονται με τους μεθοδολογικούς κανόνες που ισχύουν σήμερα και να μην υπάρξει ξαφνικό άλμα χρέους το 2032. 

»Λαμβάνοντας υπόψη τα παραπάνω στοιχεία, η Eurostat έχει τη γνώμη ότι οι τόκοι αναβολής για τα δάνεια του EFSF που χορηγήθηκαν στην Ελλάδα το 2012 θεωρούνται κεφαλαιοποιημένα και πρέπει να προστεθούν στην ονομαστική αξία του ελληνικού χρέους».

Τι αποτρέπει την απότομη αύξηση

Το υπουργείο Οικονομικών αντιμετωπίζει ψύχραιμα την εξέλιξη, καθώς η ενσωμάτωση των τόκων στο δημόσιο χρέος δεν σημαίνει ότι θα πρέπει να βγάλει και λεφτά από το ταμείο για την αποπληρωμή τους. Αυτό θα γίνει το 2032 και τότε το πρόσθετο βάρος εξυπηρέτησης του χρέους θα πρέπει να αντιμετωπιστεί, από την τότε κυβέρνηση.

Ομως η αναθεώρηση των δεδομένων, αναμένεται να προσθέσει επιπλέον 5 με 6 μονάδες στην αναλογία του χρέους προς ΑΕΠ, με αποτέλεσμα αυτό να ανέβει στο 167,5% (από 161,9% που υποχώρησε το 2023), με ανάλογη επίπτωση και για τα επόμενη έτη. Το πιθανότερο είναι ότι η αλλαγή θα αποτυπωθεί στις 17 Οκτωβρίου, με τη δημοσίευση των τελικών εκτιμήσεων για την πορεία του ΑΕΠ και του χρέους της περυσινής χρονιάς.  

Σημασία για το ύψος της επιβάρυνσης θα έχει και ο επανυπολογισμός του ΑΕΠ από τη Eurostat όχι μόνο για την Ελλάδα αλλά για το σύνολο των χωρών της ΕΕ, καθώς συμπληρώνεται πενταετία και αλλάζει το έτος βάσης (αντί το 2015 θα είναι το 2020). Αυτό ενδεχομένως να έχει θετικό αντίκτυπο καθώς το ονομαστικό ύψος του ΑΕΠ αναμένεται να αυξηθεί από τα 220 δισ. ευρώ το 2023 κοντά στα 230 δισ. ευρώ καθώς θα ενσωματωθεί σ΄αυτό και μέρος της παραοικονομίας. 

Είναι προφανές ότι η ονομαστική αύξηση του ΑΕΠ θα βοηθήσει να συγκρατηθεί η απότομη αύξηση του λόγου δημοσίου χρέους προς το ΑΕΠ.

Με αυτά τα δεδομένα η επίπτωση από την εγγραφή των τόκων στο χρέος ουσιαστικά περιορίζεται στην επιδείνωση του δείκτη χρέους προς ΑΕΠ, η οποία θα υπολογιστεί αναδρομικά από το 2012. Σε δημοσιονομικό επίπεδο τα ποσά των τόκων έχουν εγγραφεί σε όλες τις προηγούμενες οικονομικές χρήσεις, αλλά οπωσδήποτε η αναθεώρηση του συνολικού ύψους του χρέους θα οδηγήσει σε επιβάρυνση του ελλείμματος της γενικής κυβέρνησης (από τόκους και έξοδα εξυπηρέτησης του χρέους). 

Τι λένε οι αριθμοί

Μετά την αναθεώρηση με την ενσωμάτωση των τόκων του δανείου του δεύτερου μνημονίου στο δημόσιο χρέος μέχρι και το 2024 η κυβέρνηση θα πρέπει να ακολουθήσει μια άλλη τακτική τα επόμενα χρόνια μέχρι και το 2032.

Οπως προβλέπει η συμφωνία, και στο χρέος του 2025 θα εγγραφεί επιπλέον ποσό 1, 2 δισ. ευρώ για τόκους ενώ το ίδιο θα γίνεται για όλα τα χρόνια μέχρι το 2032. Μέχρι το 2032 η συνολική επιβάρυνση του χρέους από τους αναβαλλόμενους τόκους θα ξεπεράσει τα 25 δισ. ευρώ.

. . .