Κίνδυνος εκτροχιασμού στον ψηφιακό μετασχηματισμό των μικρομεσαίων

Με ανοδικούς, αλλά αργούς, ρυθμούς “τρέχει” ο ψηφιακός μετασχηματισμός των Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων (ΜμΕ) στη χώρα μας.

Οι ρυθμοί ανάπτυξης δεν είναι αρκετοί ώστε η Ελλάδα το 2030 να έχει προχωρήσει στον ψηφιακό μετασχηματισμό του 90% των ΜμΕ, ενώ παρά την πρόοδο που κάνουμε η χώρα παραμένει τρίτη πριν το τέλος στον ευρωπαϊκό δείκτη DESI.

Σύμφωνα με τον καθηγητή του ΟΠΑ & Ιδρυτή του Εργαστηρίου Ηλεκτρονικού Εμπορίου και Ηλεκτρονικού Επιχειρείν (ELTRUN) Γ. Δουκίδη, η ΕΕ δεν λαμβάνει υπόψη της τις επιχειρήσεις που έχουν από έναν έως δέκα εργαζόμενους, ωστόσο στην Ελλάδα υπάρχουν πάνω από 650 χιλιάδες τέτοιες επιχειρήσεις αποτελώντας το μεγαλύτερο τμήμα  του συνόλου των ελληνικών ΜμΕ .

Όπως χαρακτηριστικά ανέφερε, κατά την παρουσίαση της έρευνας «Η Ψηφιακή Ετοιμότητα των Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων στην Ελλάδα», που πραγματοποίησε το Εργαστήριο Ηλεκτρονικού Εμπορίου (ELTRUN) του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών σε συνεργασία με την COSMOTE, ακόμα και η υποχρεωτικότητα κάποιων μέτρων όπως η ηλεκτρονική τιμολόγηση που έχει εφαρμοστεί, αλλά και των υπηρεσιών CRM, ουσιαστικά δεν μειώνουν την ψαλίδα, αντιθέτως την μεγαλώνουν, καθώς οι περισσότερες επιχειρήσεις δεν μπορούν να τα υιοθετήσουν.

Στο πλαίσιο αυτό προτάθηκε να υπάρξουν πιο απλά εργαλεία για τις μικρές επιχειρήσεις με χαμηλότερο κόστος, ώστε να μπορούν να εφαρμοστούν και να συνεχίσουν να είναι ανταγωνιστικές.

«Στόχος της ΕΕ είναι το 2030 το 90% των ΜΜΕ να έχει κατ’ ελάχιστον ψηφιακή ωριμότητα. Είμαστε πολύ μακριά και δεν θα τον πιάσουμε αυτόν τον στόχο. Πρέπει να δούμε τις ανάγκες και των πολύ μικρών επιχειρήσεων και να λάβουμε μέτρα που θα κάνουν την υποχρεωτικότητα πιο απλή», είπε ο κ. Δουκίδης.

Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας παρά τη σημαντική αύξηση του δείκτη ψηφιακής ετοιμότητας από το 2020 μέχρι σήμερα, οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις αξιοποιούν κατά μέσο όρο μόνο το 50% των διαθέσιμων ψηφιακών συστημάτων και τεχνολογιών.

Η χρηματοδότηση και η εκπαίδευση, αποτελούν τα μεγαλύτερα ζητήματα για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις που αυξάνουν την χρήση ψηφιακών εργαλείων.

Αν και η έρευνα καταγράφει βελτίωση της ψηφιακής ωριμότητας σε σχέση με το 2020, οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις χρησιμοποιούν μόλις τα μισά από τα διαθέσιμα ψηφιακά εργαλεία και τεχνολογίες, αντανακλώντας τα περιθώρια για περαιτέρω ενίσχυση της ψηφιακής υιοθέτησης.

Ο κ. Δουκίδης, δήλωσε ότι «τα τελευταία χρόνια υπάρχει σημαντική πρόοδος στην ψηφιακή αναβάθμιση των μικρών επιχειρήσεων στην Ελλάδα. Παρ’ όλα αυτά η ψηφιακή τους ετοιμότητα είναι ακόμη σε πρώιμα στάδια αφού χρησιμοποιούν κατά μέσο όρο μόνο το 50% των γνωστών ψηφιακών συστημάτων και τεχνολογιών, ενώ μόνο το 25% αξιοποίησαν επιχορηγήσεις ή επιδοτήσεις για τις τεχνολογικές επενδύσεις που έκαναν».

Τα βασικότερα συμπεράσματα της έρευνας

Σύμφωνα με τις ελληνικές ΜμΕ, τα κύρια εμπόδια στην αξιοποίηση και χρήση των ψηφιακών τεχνολογιών είναι η έλλειψη χρηματοοικονομικών πόρων (44%), η ελλιπής υποστήριξη από τους προμηθευτές τεχνολογίας (36%), η έλλειψη ενημέρωσης (34%), και η ελλιπής εκπαίδευση του προσωπικού (27%).

Εντούτοις, παρά το γεγονός ότι ο κύριος ανασταλτικός παράγοντας στη χρήση των ψηφιακών τεχνολογιών είναι οι χρηματοοικονομικοί πόροι, μόνο το 25% των μικρομεσαίων επιχειρήσεων αξιοποίησε τις σχετικές επιχορηγήσεις/επιδοτήσεις.

Το 50% των ΜμΕ δηλώνουν ότι οι υπάλληλοι και ιδιοκτήτες δεν διαθέτουν τις απαραίτητες γνώσεις για τη σωστή αξιοποίηση των ψηφιακών τεχνολογιών, ενώ μόνο το 30% δηλώνουν ότι παρακολουθούν σχετικά εκπαιδευτικά προγράμματα. Ωστόσο ένας στους δύο βάζει υψηλή προτεραιότητα στις ψηφιακές τεχνολογίες και υποστηρίζει τους εργαζόμενους στις τεχνολογικές αλλαγές.

Επίσης:

• Παρά το γεγονός ότι 8 στις 10 ΜμΕ χρησιμοποιούν λύσεις ψηφιακής ασφάλειας, η συντριπτική πλειοψηφία περιορίζεται σε βασικές λύσεις όπως Antivirus.
• Υπάρχει αύξηση (37%) των e-shops που πραγματοποιούν πάνω από το 10% των συνολικών πωλήσεών τους μέσω αυτών.
• Υπάρχει αύξηση στα ποσοστά αξιοποίησης έξυπνου συνδυασμού συστημάτων, π.χ. αύξηση (50%) των επιχειρήσεων που χρησιμοποιούν συνδυαστικά ERP και CRM συστήματα.
• Το 2024 καταγράφεται σημαντική αύξηση στη χρήση/ενσωμάτωση προχωρημένων ψηφιακών τεχνολογιών (IoT, AI, Data Analytics). Η αξιοποίηση τους όμως είναι για απλές χρήσεις και αρκετά επιφανειακή ακόμη.
• Και οι τρεις συνεχείς έρευνες αναδεικνύουν σημαντικά οφέλη από τη χρήση των ψηφιακών τεχνολογιών και ουσιαστική συμβολή στην αντιμετώπιση των προκλήσεων. Επίσης διαπιστώνεται σαφής συσχέτιση του δείκτη ψηφιακής ετοιμότητας και των αποκομιζόμενων οφελών.
• Το μέγεθος των επιχειρήσεων επηρεάζει θετικά την ψηφιακή τους ετοιμότητα αλλά δεν παίζει σημαντικό ρόλο στα επιχειρηματικά οφέλη από τις ψηφιακές τεχνολογίες. Άρα ακόμη και πολύ μικρές επιχειρήσεις (1-10 άτομα) μπορούν να βελτιώσουν την λειτουργία και την ανταγωνιστικότητά τους, αξιοποιώντας τις νέες τεχνολογίες.
• Η έλλειψη ψηφιακών δεξιοτήτων και η μη επαρκής παρακολούθηση εκπαιδευτικών προγραμμάτων παραμένουν σημαντικά ζητήματα για τις επιχειρήσεις, καθώς 1 στους 2 έχει έλλειψη ψηφιακών δεξιοτήτων, αλλά μόνο 1 στους 3 παρακολουθεί εκπαιδευτικά προγράμματα.