Θαλασσινό, υφάλμυρο ή επαναχρησιμοποιημένο νερό: Η «μάχη» της πισίνας στη «σκιά» της λειψυδρίας

Τους τρόπους με τους οποίους μπορεί να μπει «φρένο» στις τεράστιες ποσότητες νερού που καταναλώνουν οι ξενοδοχειακές μονάδες, αλλά και ορισμένες κατοικίες για να γεμίσουν τις πισίνες τους σε μια συγκυρία που η χώρα βρίσκεται αντιμέτωπη με τη λειψυδρία εξηγεί μιλώντας στο CNN Greece ο καθηγητής στον Τομέα Υδραυλικής και Τεχνικής Περιβάλλοντος του Τμήματος Πολιτικών Μηχανικών του ΑΠΘ, Νικόλαος Θεοδοσίου.

Πόσο νερό καταναλώνει όμως, μια πισίνα;

Μια τυπική πισίνα έχει μέγεθος 5×10 μέτρα και μέσο όρο βάθους 1,5 μέτρα, δηλαδή είναι χωρητικότητας 75 κυβικών μέτρων. Αυτή η ποσότητα αντιστοιχεί περίπου σε 75.000 λίτρα νερού, όσο δηλαδή καταναλώνει ένα σπίτι δύο ατόμων για οκτώ μήνες, εάν υπολογίσουμε πως κάθε άτομο καταναλώνει 150 λίτρα την ημέρα. Μια τυπική πισίνα ενός τετράστερου ξενοδοχείου έχει χωρητικότητα 500 κυβικά μέτρα.

Πρόβλημα η έλλειψη δεδομένων για το σύνολο των πισινών

Στο σημείο αυτό, όμως, έγκειται ένα πολύ σημαντικό πρόβλημα καταγραφής του συνόλου των πισινών που υπάρχουν στη χώρα και με τι νερό τροφοδοτούνται αυτές, ούτως ώστε να υπάρχουν αντίστοιχα αναλυτικά δεδομένα για το μέγεθος της κατανάλωσης.

Όπως αναφέρει χαρακτηριστικά ο κ. Θεοδοσίου: «Δεν υπάρχει ακριβής καταγραφή για όλες τις πισίνες. Καταγεγραμμένες είναι μόνο οι νόμιμες (συνήθως κοινόχρηστες, ή πισίνες ξενοδοχείων). Οι ιδιωτικές σε μεγάλο βαθμό (άγνωστο πόσο) δεν είναι καταγεγραμμένες ή δεν έχουν κατασκευαστεί σύμφωνα με τις νόμιμες άδειες».

Την ίδια ώρα, όπως εξηγεί ο ίδιος, ειδικά στα νησιά, πολλές πισίνες κατασκευάζονται με άδεια συλλογής νερού (ως στέρνες κλπ) και άρα μπορεί να είναι καταγεγραμμένες ως πισίνες. Ωστόσο, το ζήτημα αυτό «θα μπορούσε να λυθεί εύκολα και γρήγορα καθώς οι πισίνες είναι εμφανείς και καταγράφονται εύκολα από δορυφόρους ή drones» .

Η σημασία των συστημάτων καθαρισμού του νερού για τη μείωση της κατανάλωσης

Αναφορικά με το πώς θα μπορούσε να μειωθεί η υπέρμετρη κατανάλωση του νερού για τις πισίνες, ο κ. Θεοδοσίου επισημαίνει πως «σημαντικός παράγοντας είναι και η ανακύκλωση του νερού και ο χρόνος παραμονής του στην πισίνα».

«Οι πισίνες, εάν είναι εφοδιασμένες με συστήματα καθαρισμού του νερού, δεν χρειάζεται να αδειάζουν και να ξαναγεμίζουν συχνά» τονίζει χαρακτηριστικά για να συμπληρώσει πως «υπό τις απαραίτητες προϋποθέσεις μια πισίνα μπορεί να κρατήσει το ίδιο νερό (με καθαρισμό) για ολόκληρη τη σεζόν».

Δυστυχώς όμως, «πολλές φορές οι πισίνες, ιδιαίτερα εκείνες των ξενοδοχείων, αδειάζουν και ξαναγεμίζουν αρκετές φορές στην διάρκεια της τουριστικής περιόδου σπαταλώντας έτσι μεγάλες ποσότητες νερού».

Η εναλλακτική της πισίνας με θαλασσινό νερό και οι προβληματικές

Σε ένα δεύτερο επίπεδο και πέραν των φίλτρων που θα έπρεπε να διαθέτουν όλες οι πισίνες για τον καθαρισμό του νερού και την ανακύκλωσή του, το ενδεχόμενο να τροφοδοτούνται με θαλασσινό νερό είναι, σύμφωνα με τον καθηγητή «ένα απόλυτα εφικτό σενάριο το οποίο εφαρμόζεται ήδη σε πολλές περιπτώσεις».

Όπως τονίζει, όμως, ο καθηγητής υπάρχουν βέβαια ορισμένα προβλήματα:

1. Το αισθητικό. Αρκετοί προτιμούν το μπάνιο σε γλυκό παρά σε αλμυρό νερό.
2. Ο εξοπλισμός. Ο εξοπλισμός μιας πισίνας (αντλίες, βαλβίδες κλπ) εξαρτάται από τη σύσταση του νερού και κυρίως την περιεκτικότητά του σε άλατα. Ο εξοπλισμός που έρχεται σε επαφή με αλμυρό νερό, φθείρεται πιο εύκολα. Οι πισίνες που χρησιμοποιούν γλυκό νερό δεν έχουν απαραίτητα τον ίδιο εξοπλισμό με αυτές που χρησιμοποιούν αλμυρό.
3. Η θέση. Οι πισίνες πολλές φορές βρίσκονται μακριά από τη θάλασσα. Ορισμένες φορές μάλιστα, ειδικά στα νησιά, βρίσκονται και σε σημεία αρκετά ψηλότερα από την στάθμη της θάλασσας λόγω του εδαφικού ανάγλυφου. Αυτό σημαίνει ότι η μεταφορά νερού από τη θάλασσα σε απόσταση μακρινή και σε υψόμετρο υψηλότερο απαιτεί ενέργεια, που είναι ο άλλος πόρος σε ανεπάρκεια. Δηλαδή, προσπαθώντας να λύσουμε ένα πρόβλημα μπορεί να βρεθούμε αντιμέτωποι με ένα άλλο.
4. Η απόληψη. Δεν μπορεί κάποιος απλά να τοποθετήσει μια αντλία στη θάλασσα και να αντλεί νερό. Αυτό θα δημιουργούσε πολλά προβλήματα ειδικά στο σημείο της υδροληψίας αλλά και στο οικοσύστημα της περιοχής.

«Κλειδί» το υφάλμυρο και το επαναχρησιμοποιούμενο νερό

Λαμβάνοντας υπόψιν τα παραπάνω, «κλειδί» στην μείωση της κατανάλωσης είναι «η ανακύκλωση και επαναχρησιμοποίηση του νερού στο πλαίσιο της κυκλικής οικονομίας».

Όπως εξηγεί ο κ. Θεοδοσίου «είναι πολλές οι χρήσεις δεν απαιτούν νερό με τα χαρακτηριστικά του πόσιμου. Η συντήρηση κήπων και χώρων πρασίνου, η καθαριότητα, ακόμα και η χρήση υγιεινής (τουαλέτες κλπ) μπορεί να γίνει με μη πόσιμο νερό».

Επίσης, ειδικά σε παραλιακές περιοχές, μπορεί για παρόμοιες χρήσεις να αξιοποιείται το υφάλμυρο νερό των υπόγειων υδροφορέων, σημειώνει. Τι σημαίνει αυτό;

«Οι υδροφορείς που βρίσκονται σε εγγύτητα και σε υδραυλική επικοινωνία με την θάλασσα, λόγω της υπερεκμετάλλευσης και της υπεράντλησης τους δέχονται ποσότητες θαλασσινού νερού σύμφωνα με το φαινόμενο της υφαλμύρινσης. Το νερό αυτό δεν είναι μεν κατάλληλο για πόση αλλά είναι απολύτως κατάλληλο για πολλές άλλες χρήσεις, συμπεριλαμβανόμενης αυτής σε πισίνες».

Έτσι, αντί της χρήσης θαλασσινού νερού μπορεί να χρησιμοποιηθεί στις πισίνες υφάλμυρο νερό, το οποίο είναι πιο εύκολο να ανακτηθεί μέσω γεωτρήσεων και δεν δημιουργεί περαιτέρω περιβαλλοντικά προβλήματα, όπως θα μπορούσε να είναι η άντληση θαλασσινού νερού.