Σουηδία: Στο εδώλιο για περιβαλλοντικό έγκλημα η «βασίλισσα των σκουπιδιών»

Εντεκα άτομα, ανάμεσα στα οποία και μια γνωστή επιχειρηματίας που αυτοαποκαλείται «βασίλισσα των σκουπιδιών», παραπέμπονται σε δίκη στη Σουηδία, κατηγορούμενοι για παράνομη απόρριψη τοξικών αποβλήτων, στη μεγαλύτερη υπόθεση περιβαλλοντικού εγκλήματος που απασχόλησε μέχρι σήμερα τη χώρα.

Η δίκη στο περιφερειακό δικαστήριο Ατούντα της επαρχίας Σολεντούνα, βόρεια της Στοκχόλμης, που έχει προσελκύσει τα φώτα της δημοσιότητας στη σκανδιναβική χώρα, επικεντρώνεται στην εταιρεία ανακύκλωσης Think Pink, την πρώην διευθύνουσα σύμβουλό της Μπέλα Νίλσον –η οποία πλέον έχει αλλάξει το όνομά της– και τον πρώην σύζυγό της Τόμας Νίλσον.

Σύμφωνα με δημοσίευμα του Guardian, οι εισαγγελείς κατηγορούν την εταιρεία για απόρριψη και ταφή απορριμμάτων σε 21 τοποθεσίες στη Σουηδία, με τρόπο που θα μπορούσε να βλάψει την ανθρώπινη υγεία και το περιβάλλον. Και οι 11 κατηγορούμενοι αρνούνται οποιαδήποτε αδικοπραγία. Η υπόθεση βρίσκεται σε εξέλιξη εδώ και αρκετά χρόνια και η δίκη έχει προγραμματιστεί να διαρκέσει εννέα μήνες.

Στη Νίλσον και στους υπαλλήλους της απαγγέλθηκαν κατηγορίες τον περασμένο Δεκέμβριο. Ηταν η τελευταία από τους κατηγορούμενους που κατέφθασαν στο δικαστικό μέγαρο την Τρίτη. Φορώντας μεγάλα σκούρα γυαλιά ηλίου, αρνήθηκε να απαντήσει σε ερωτήσεις, απωθώντας τα μικρόφωνα των δημοσιογράφων.

Το ζεύγος Νίλσον αντιμετωπίζει κατηγορίες για σοβαρό περιβαλλοντικό και οικονομικό έγκλημα που συνδέεται με την εταιρεία τους, τις οποίες αρνούνται συνολικά. Οι υπόλοιποι κατηγορούμενοι είναι αντιμέτωποι με έναν συνδυασμό διαφορετικών κατηγοριών, όπως σοβαρό περιβαλλοντικό έγκλημα, σοβαρό οικονομικό έγκλημα που συνδέεται με την εταιρεία, συνέργεια σε σοβαρό περιβαλλοντικό έγκλημα και περιβαλλοντικό έγκλημα.

Από την τριετία 2018-2020, περίοδο ακμής της εταιρείας, οι ροζ κατασκευαστικές σακούλες-σήμα κατατεθέν της Think Pink, που προσφέρουν φθηνή ανακύκλωση και διάθεση απορριμμάτων, αποτελούσαν συνηθισμένο θέαμα στους δρόμους της σουηδικής πρωτεύουσας. Η Νίλσον κέρδισε αρκετά βραβεία για τη δουλειά της ως διευθύνουσα σύμβουλος της εταιρείας.

Η επιχείρηση κατέρρευσε το 2020, όταν συνελήφθησαν οι ιδιοκτήτες της. Η εταιρεία κατηγορείται ότι πέταξε τουλάχιστον 200.000 τόνους τοξικών απορριμμάτων. Οι αστυνομικοί ερευνητές, των οποίων η έκθεση εκτείνεται σε 50.000 σελίδες, εντόπισαν επιβλαβή επίπεδα αρσενικού, διοξινών, ψευδαργύρου, μολύβδου, χαλκού και προϊόντων πετρελαίου. Αρκετοί από τους σκουπιδότοπους πήραν φωτιά, με έναν από αυτούς να καίγεται επί μήνες.

Σύμφωνα με τον Guardian, ο Αντερς Γκούσταφσον, ένας από τους τρεις εισαγγελείς της δίκης, έχει περιγράψει την υπόθεση ως «το μεγαλύτερο περιβαλλοντικό έγκλημα στη Σουηδία από άποψη εμβέλειας και οργάνωσης». Την Τρίτη ανέφερε ότι η Think Pink πέταξε τοξικά απόβλητα και χρησιμοποίησε πλαστά έγγραφα για να εξαπατήσει τις Αρχές και να αποκομίσει μεγάλα κέρδη.

«Υπάρχουν αξιώσεις για ζημιές ύψους 260 εκατ. σουηδικών κορωνών [22,5 εκατ. ευρώ], κυρίως από δήμους που αναγκάστηκαν να καθαρίσουν τα βουνά από σκουπίδια» είπε ο Γκούσταφσον στον τηλεοπτικό σταθμό SVT. «Είναι εντυπωσιακό ότι το έγκλημα ήταν τόσο μεγάλης κλίμακας και συνεχίστηκε για τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα σε πολλές περιοχές της χώρας».

Η ανώτερη εισαγγελέας Λίντα Σεν δηλώνει ότι η έρευνα κατέδειξε πώς οι απλοί άνθρωποι έκαναν τα στραβά μάτια σε τέτοια εγκλήματα. «Δεν το σκέφτονταν όταν πλήρωναν τόσο λίγα χρήματα για την υπηρεσία; Αυτό που έβαζαν στην τσάντα κατασκευής μπορούσε να ανακυκλωθεί με αυτό το κόστος; Είναι σαν να κλείνουμε τα μάτια μας στην παιδική εργασία της αλυσίδας παραγωγής των φθηνών ρούχων μας» λέει στην καθημερινή εφημερίδα Dagens Nyheter.

Σύμφωνα με το κατηγορητήριο, το οποίο καλύπτει τοποθεσίες σε 15 διαφορετικούς δήμους, οι κύριοι ύποπτοι συμμετείχαν στη μεταφορά χιλιάδων τόνων αδιαχώριστων απορριμμάτων κατασκευής και κατεδάφισης, τα οποία στη συνέχεια θάφτηκαν, τυλίχτηκαν σε πλαστικό μέσα σε μπάλες και χρησιμοποιήθηκαν ως υλικό κατασκευαστικής πλήρωσης.

Η Μπέλα Νίλσον, που έχει πλέον αλλάξει το όνομά της σε Φαρίμπα Βανκόρ, είχε δηλώσει στα σουηδικά μέσα ενημέρωσης ότι η εταιρεία ενήργησε σύμφωνα με τον νόμο, ισχυριζόμενη ότι έπεσε θύμα συνωμοσίας επιχειρηματικών αντιπάλων. «Υπάρχει μια λογική εξήγηση για όλα αυτά» είπε ο δικηγόρος της, Γιαν Τίμπλινγκ, στην εφημερίδα Dagens Nyheter τη Δευτέρα.

Πριν αναλάβει τη διεύθυνση της Think Pink, η Νίλσον/Βανκόρ, που τότε ονομαζόταν Ισαμπέλα Γιόχανσον, ήταν στριπτιζέζ και μάνατζερ κλαμπ πορνό στη δεκαετία του 1990. Το 1998 κυκλοφόρησε την αυτοβιογραφία της, στην οποία μιλούσε για τις εμπειρίες της στην πορνογραφική βιομηχανία, καθώς και για τη μετακόμισή της από το Ιράν στη Σουηδία στα μέσα της δεκαετίας του 1980, σε ηλικία 16 ετών.

. . .