Τα αθόρυβα ηλιακά σκάφη που χρησιμοποιεί μια αυτόχθονη φυλή του Αμαζονίου

Σε ένα απομονωμένο τμήμα του τροπικού δάσους του Αμαζονίου στον Ισημερινό, οι αυτόχθονες Ατσουάρ γλιστρούν αθόρυβα στον ποταμό Wichimi με τις ηλιακές τους βάρκες.

Πέντε βάρκες, κάθε μία με μια οροφή από φωτοβολταϊκά πάνελ, χρησιμοποιούνται από 12 κοινότητες Ατσουάρ σε ένα τμήμα του ανατολικού Ισημερινού που συνορεύει με το Περού. Τα σκάφη έχουν παραχωρηθεί από την Kara Solar, μια μη κερδοσκοπική οργάνωση που εδρεύει στην περιοχή.

Οι ίδιοι οι Ατσουάρ είναι υπεύθυνοι για την επισκευή, τη λειτουργία και τη συντήρηση των ηλιακών σκαφών, τα οποία προσφέρουν μεταφορά προς σχολεία και υπηρεσίες υγείας, αλλά και υπηρεσίες οικοτουρισμού.

Για χρόνια, οι Ατσουάρ χρησιμοποιούσαν βενζινοκίνητες βάρκες στον ποταμό, αλλά τα καύσιμα πρέπει να μεταφέρονται αεροπορικώς από την πρωτεύουσα του Ισημερινού, το Κίτο, γεγονός που τα καθιστά πιο ακριβά και αυξάνει τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα που συνδέονται με τη χρήση τους.

«Οι ντόπιοι αγόραζαν όλο και περισσότερο βενζινοκινητήρες που χρησιμοποιούν πολύ πετρέλαιο και μολύνουν το ποτάμι. Από τότε που έφτασαν τα ηλιακά σκάφη, οι οικογένειες εγκαταλείπουν αυτούς τους κινητήρες», λέει ο Angel Wasump, διευθυντής επιχειρήσεων της Kara Solar, και μέλος της κοινότητας των Ατσουάρ.

Η ιδέα για τις ηλιακές βάρκες

Ο ιδρυτής της Kara Solar, Oliver Utne, ταξίδεψε στον Ισημερινό από τη Μινεσότα των ΗΠΑ πριν από 16 χρόνια, μετά την αποφοίτησή του από το κολέγιο. Εργάστηκε σε μια τοπική επιχείρηση που ανήκε στους Ατσουάρ, σε μια απομακρυσμένη κοινότητα του Αμαζονίου, και γνώρισε από πρώτο χέρι τις δυσκολίες που αντιμετώπιζαν οι άνθρωποι στην πρόσβαση σε βασικούς πόρους, όπως η ηλεκτρική ενέργεια και οι μεταφορές. Τότε ήταν που ο Utne συνειδητοποίησε τις δυνατότητες χρήσης της τεχνολογίας ως εργαλείο για τη διατήρηση της περιοχής και του πολιτισμού των Ατσουάρ.

Επέστρεψε στις ΗΠΑ, σπούδασε εγκατάσταση ηλιακών συστημάτων και επέστρεψε στον Αμαζόνιο, αναζητώντας συνεργασίες για την καλύτερη δυνατή χρήση των ηλιακών τεχνολογιών. Το 2013 συνεργάστηκε με το Τεχνολογικό Ινστιτούτο της Μασαχουσέτης (ΜΙΤ) και δύο πανεπιστήμια του Ισημερινού – Escuela Superior Politécnica del Litoral και Universidad San Francisco de Quito – σε μια μελέτη της ναυσιπλοΐας των ποταμών και των ηλεκτρικών συστημάτων πρόωσης, προσαρμοσμένων για τον Αμαζόνιο.

Το πρώτο σκάφος ολοκληρώθηκε το 2016, και ονομάστηκε «Tapiatpia» από το θρυλικό ηλεκτρικό χέλι που εμφανίζεται στη λαογραφία των Ατσουάρ. Καθ’ όλη τη διάρκεια της τριετούς διαδικασίας σχεδιασμού, οι Ατσουάρ είχαν ενεργό συμβουλευτικό ρόλο.

Πώς λειτουργεί το σύστημα

Κάθε σκάφος ποικίλλει σε μέγεθος, με το μεγαλύτερο να μπορεί να φιλοξενήσει έως και 20 επιβάτες. Ταξιδεύουν με ταχύτητα έως και 19 χιλιόμετρα την ώρα, με εμβέλεια έως και 97 χιλιόμετρα. Εάν οι ηλεκτρικές μπαταρίες των σκαφών ξεμείνουν από ενέργεια, μπορούν να φορτιστούν μέσω εννέα χερσαίων σταθμών φόρτισης. Πρόκειται για εγκαταστάσεις φωτοβολταϊκών κατά μήκος του ποταμού, οι οποίες εκτός από τη φόρτιση των σκαφών, παρέχουν ενέργεια για σχολεία, πρόσβαση στο διαδίκτυο, εργαστήρια υπολογιστών και οικολογικά καταλύματα.

Η Kara Solar ξεκίνησε επίσημα το 2018 και στελεχώνεται από μέλη των κοινοτήτων Ατσουάρ. Η οργάνωση εκτιμά ότι τα σκάφη που λειτουργούν στον Ισημερινό έχουν πραγματοποιήσει συνολικά πάνω από 3.000 ταξίδια, μεταφέροντας πάνω από 1.000 επιβάτες και διανύοντας συνολικά πάνω από 450 χιλιόμετρα τον μήνα. Οι πιο συνηθισμένες χρήσεις είναι η μεταφορά παιδιών από και προς το σχολείο και η παροχή περιηγήσεων στην άγρια φύση για οικοτουρίστες.

«Αυτά δεν είναι δικά μας σκάφη, αυτά ανήκουν στους ιθαγενείς που βρίσκονται εκεί και εμείς είμαστε το σύστημα υποστήριξής τους», λέει ο Utne στο CNNi. «Τους συνοδεύουμε και τους παρέχουμε συμβουλές και μοιραζόμαστε αυτά τα διδάγματα με ολόκληρο τον Αμαζόνιο».

Με πληροφορίες από: Solar-powered boats are silently sailing through Ecuador’s Amazon rainforest by Leah Collins, CNN