Η Δανία επιβάλλει τον πρώτο φόρο άνθρακα για αγρότες στον κόσμο

Η Δανία ανακοίνωσε ένα σχέδιο επιβολής του πρώτου φόρου άνθρακα για αγρότες στον κόσμο και τη δημιουργία ενός νέου δάσους 2.500 τετραγωνικών χιλιομέτρων, καθώς επιδιώκει να μειώσει τις εκπομπές στο 30% των επιπέδων του 1990 μέχρι το τέλος της δεκαετίας.

Την ώρα που άλλες ευρωπαϊκές κυβερνήσεις, όπως της Γερμανίας και της Γαλλίας, αγωνίζονται να κατευνάσουν τα γεωργικά λόμπι τους, η Κοπεγχάγη σκοπεύει να εισαγάγει ένα φιλόδοξο πακέτο μεταρρυθμίσεων που θα περιλαμβάνει 4,5 δισεκατομμύρια ευρώ σε επιδοτήσεις αναδασώσεων, και εισφορά διοξειδίου του άνθρακα ισοδύναμη με 100 ευρώ ανά αγελάδα ετησίως.

«Πρόκειται για μια ιστορική αλλαγή, γιατί επιστρέφουμε τη γη πίσω στη φύση για πρώτη φορά μετά από 200 χρόνια», λέει στους Times του Λονδίνου ο Στίγκ Μάρκαγκερ, καθηγητής Θαλάσσιας Οικολογίας στο Πανεπιστήμιο του Ααρχους. «Το σχέδιο θα προκαλέσει μια τεράστια αλλαγή στο φυσικό τοπίο».

Παρότι η σημασία του γεωργικού τομέα της Δανίας έχει μειωθεί σε σημείο που αντιπροσωπεύει περίπου το 2% του εργατικού δυναμικού και λίγο περισσότερο από το 1% του ΑΕΠ, η χώρα παραμένει ένας από τους μεγαλύτερους εξαγωγείς χοιρινού κρέατος της ηπείρου, και παράγει τρεις φορές περισσότερο κατά κεφαλήν γάλα από τον μέσο όρο της Ε.Ε. Εάν συνεχιστούν οι τρέχουσες τάσεις, η γεωργία θα αντιπροσωπεύει το 46% των συνολικών εκπομπών της Δανίας έως το 2030.

Παράλληλα, η αζωτούχα ρύπανση από τα λιπάσματα συμβάλλει σημαντικά στην οικολογική κατάρρευση των παράκτιων υδάτων της χώρας – ιδιαίτερα στη Βαλτική Θάλασσα. Δανός επιστήμονας υπολόγισε πρόσφατα ότι μπορεί να χρειαστούν έως και 400 χρόνια για να αντιστραφούν τα αποτελέσματα της μόλυνσης.

Το «πράσινο τριμερές» σχέδιο επετεύχθη μετά από πέντε μήνες σκληρών διαπραγματεύσεων μεταξύ εκπροσώπων της κυβέρνησης, του ιδιωτικού τομέα και των οικολογικών ομάδων. Η συμμετοχή του αγροτικού λόμπι φαίνεται πως οδήγησε σε μια πιο συναινετική προσέγγιση από εκείνη των περιβαλλοντικών μέτρων που επέφεραν τεταμένες σχέσεις μεταξύ κυβερνήσεων και αγροτών άλλων ευρωπαϊκών κρατών.

Το σχέδιο θα εφαρμοστεί σταδιακά από το 2030 εάν εγκριθεί από το κοινοβούλιο της Δανίας. Στον πυρήνα της συμφωνίας είναι ένας πραγματικός φορολογικός συντελεστής ύψους 120 κορονών Δανίας (16 ευρώ) για κάθε τόνο ισοδύναμου διοξειδίου του άνθρακα που εκτιμάται ότι εκπέμπουν τα ζώα των αγροτών, αφού συνυπολογιστούν οι κρατήσεις. Το κόστος υπολογίζεται σε 100 ευρώ ανά αγελάδα ετησίως.

Από το 2035 αυτό το ποσό θα υπερδιπλασιαστεί σε 300 κορώνες (40 ευρώ), αν και θα παραμένει σημαντικά χαμηλότερο από τις τιμές προστίμων διοξειδίου του άνθρακα που επιβάλλονται σε ορισμένες βιομηχανικές εταιρείες. Παράλληλα το σχέδιο προβλέπει και πρόγραμμα επιδότησης για τη δημιουργία 618.000 στρεμμάτων δάσους – 250.000 εκ των οποίων τουλάχιστον πρέπει να μείνουν ανέπαφα από τη δασοκομία.

Ο στόχος είναι η μετατροπή των εντατικά καλλιεργούμενων αγρών σε δασικές εκτάσεις να συμβάλει στη μείωση της ποσότητας αζώτου που διαρρέεται στη θάλασσα. Η 46χρονη πρωθυπουργός της Δανίας, Μέτε Φρέντρικσεν, δήλωσε ότι ελπίζει η συμφωνία να αποτελέσει πρότυπο και για άλλες χώρες. Επικριτές του σχεδίου, ωστόσο, υποστηρίζουν ότι θα περιορίσει τις απολύτως απαραίτητες επενδύσεις της χώρας στον εκσυγχρονισμό και την επισιτιστική ασφάλεια.

. . .