Όλα τα σενάρια για τους αμερικανικούς δασμούς στις ελληνικές εξαγωγές και τα πιθανά μέτρα στήριξης τους

Μέτρα θωράκισης και προστασίας των ελληνικών εξαγωγών προς τις ΗΠΑ προανήγγειλε έμμεσα χθες (4.4.25), ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, μιλώντας στην κοινοβουλευτική ομάδα της Νέας Δημοκρατίας.

Συγκεκριμένα, αναφερόμενους στους δασμούς που εξήγγειλε ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, ύψους 20% στις εισαγωγές από την ΕΕ (μαζί φυσικά και την Ελλάδα) ο κος Μητσοτάκης χαρακτήρισε ως «πρωτοφανή» την απόφαση των ΗΠΑ «ουσιαστικά να κηρύξουν ένα εμπορικό πόλεμο κατά πάντων, όχι μόνο κατά της ΕΕ».

Το γεγονός αυτό «έχει προκαλέσει μία τεράστια παγκόσμια οικονομική αναστάτωση όχι μόνο στις αγορές αλλά και στις εμπορικές σχέσεις», σημείωσε.

Ο κος Μητσοτάκης τόνισε πως «τη Δευτέρα (σ.σ. 7 Απριλίου 2025) μαζί με τον αντιπρόεδρο της κυβέρνησης συγκαλούμε το Κυβερνητικό Συμβούλιο Οικονομικής Πολιτικής προκειμένου να εκτιμήσουμε ποια πρέπει να είναι η εθνική μας αντίδραση, πως πρέπει να τοποθετηθούμε στα πλαίσια της ευρωπαϊκής ένωσης απέναντι σε αυτή τη μεγάλη διαφαινόμενη οικονομική κρίση, αλλά και τι μπορούμε να κάνουμε και εμείς για να μπορέσουμε να θωρακίσουμε και να προστατεύσουμε την εξωστρέφεια της δικής μας οικονομίας».

Κύκλοι των ελληνικών εξαγωγικών επιχειρήσεων με τους οποίους ήλθε σε επαφή το site σήμερα.gr εκφράζουν την ελπίδα ότι εν τέλει θα υπάρξει εξαίρεση στους δασμούς στις εισαγωγές ελληνικών τροφίμων στις ΗΠΑ.

Το κύριο τρόφιμο το οποίο εξάγεται στις ΗΠΑ είναι η βρώσιμη ελιά, οι εξαγωγές της οποίας, ανήλθε το 2024 εκτινάχθηκαν στα 201 εκατ. ευρώ επί συνόλου 633 εκατ. εξαγωγών τροφίμων και 2,4 δισ. ευρώ εξαγωγών, σύμφωνα με στοιχεία τα οποία δημοσίευσε χθες ο Σύνδεσμος Εξαγωγέων Βορείου Ελλάδος (ΣΕΒΕ).

Μ’ άλλα λόγια, οι βρώσιμες ελιές αποτελούν το 1/3 των εξαγωγών τροφίμων και σχεδόν το 1/10 του συνόλου των εξαγωγών στις ΗΠΑ.

Οι ίδιες πηγές ανέφεραν στο site σήμερα.gr πως ήδη υπάρχουν από πλευράς των Ελλήνων εξαγωγέων (σε συνεργασία με την ελληνική κυβέρνηση) επαφές με τις ΗΠΑ τόσο σε διπλωματικό επίπεδο, όσο και πολιτικό επίπεδο προκειμένου να επιτευχθεί μία συμφωνία εξαίρεσης των ελληνικών εξαγωγών τροφίμων από τους δασμούς. Αυτός είναι ο πρώτος στόχος.

Αν αυτό δεν επιτευχθεί, τότε ο δεύτερος στόχος είναι να πέσει ο συντελεστής των δασμών στο 10%.

Ένας τέτοιος δασμός, αναφέρουν οι ίδιες πηγές, θα μπορούσε να απορροφηθεί κατά τα 2/3 τόσο από τους εισαγωγείς τροφίμων στις ΗΠΑ, όσο και από τους εξαγωγείς, μέσω της ταυτόχρονης μείωσης του περιθωρίου κέρδους τους κατά 2% – 3%, με συνέπεια να υπάρξει μια πολύ μικρή αύξηση της τελικής τιμής για τον Αμερικάνο καταναλωτή κατά 2% – 3%.

Σε περίπτωση, όμως, που ούτε αυτός ο στόχος επιτευχθεί, δηλαδή να πέσει ο συντελεστής του δασμού από το 20% στο 10%, τότε προφανώς θα υπάρξουν ορατές επιπτώσεις στις ελληνικές εξαγωγές τροφίμων και ελιάς στις ΗΠΑ, οι οποίες θα πρέπει να αντιμετωπιστούν με αποφασιστικά κοινοτικά αλλά και εθνικά μέτρα, προκειμένου να υπάρξουν σημαντικές ζημιές στις ελληνικές εξαγωγικές επιχειρήσεις.

Σε εθνικό το επίπεδο εκείνο το οποίο ζητούν οι εξαγωγικές επιχειρήσεις από την κυβέρνηση είναι η άμεση κατάργηση της χρέωσης 0,6% στα τραπεζικά δάνεια τους,  η παροχή εκπτώσεων για έξοδα έρευνας, αλλά και η στήριξη για το άνοιγμα σε νέες αγορές, όπως πχ η Κίνα, η Ινδία, ο Καναδάς κλπ. Στο πεδίο της φορολογίας, η ελληνική, όπως και κάθε άλλη ευρωπαϊκή, κυβέρνηση έχει δεμένα τα χέρια της, καθώς οι κανόνες της ΕΕ απαγορεύει την επιδότηση των εξαγωγικών επιχειρήσεων. Συνεπώς, μόνο σε ευρωπαϊκό επίπεδο θα μπορούσαν να ληφθούν μέτρα άμεσης στήριξης των εξαγωγικών επιχειρήσεων.

Για παράδειγμα, ο Ισπανός πρωθυπουργός, Σάντσεθ πρότεινε κυρίως έναν χρηματοδοτικό μηχανισμό που θα επιτρέψει στις επιχειρήσεις που πλήττονται περισσότερο από τον εμπορικό πόλεμο, να διατηρήσουν τις θέσεις εργασίας των εργαζομένων τους μέχρις ότου επανέλθουν στην κανονική δραστηριότητά τους, εξήγησε.

Ο Πέδρο Σάντσεθ είπε επίσης ότι θα ζητήσει από την Ευρωπαϊκή Ένωση να συστήσει ένα ταμείο που θα χρηματοδοτείται από τους δασμούς στην εισαγωγές από τις ΗΠΑ οι οποίοι θα αυξηθούν ως απάντηση στην αύξηση των αμερικανικών δασμών.